Spotkania z poetami, lektura wierszy, dyskusje o poezji, koncerty i wystawy - to wydarzenia zaplanowane podczas 4. Festiwalu Miłosza, który w czwartek rozpoczyna się w Krakowie.
Program festiwalu nawiązuje do "Księgi olśnień" - wydanej w USA antologii wierszy różnych autorów wybranych przez Czesława Miłosza, lauerata literackiej Nagrody Nobla z 1980 r.
Festiwal potrwa do niedzieli. Miłośnicy poezji będą mogli spotkać się m.in. z amerykańskim poetą i tłumaczem wierszy Miłosza na język angielski Robertem Hassem, pra-pra-prawnuczką Karola Darwina, brytyjską poetką i dziennikarką zaangażowaną w obronę praw zwierząt Ruth Padel, poetką i tłumaczką Julią Fiedorczuk, poetą Wojciechem Bonowiczem i z ukraińskim poetą, pisarzem, performerem i piosenkarzem Jurijem Andruchowyczem.
Wiceprezydent Krakowa ds. kultury Magdalena Sroka przypomniała podczas czwartkowej konferencji prasowej, że Festiwal Miłosza wyrósł ze Spotkań Poetów organizowanych w Krakowie w 1997 i 2000 r. Podkreśliła, że udało się zbudować wydarzenie o randze międzynarodowej.
W programie tegorocznego Festiwalu znalazło się blisko 40 wydarzeń, z udziałem 70 twórców poezji. Wykład inauguracyjny wygłosi Ruth Padel.
"To nie jest festiwal, podczas którego okadzamy kapliczkę Czesława Miłosza i składamy mu hołdy" – zaznaczył członek Rady Programowej festiwalu Jerzy Illg. "On jest patronem tego wydarzenia, ale jego myślenie o poezji, świecie, człowieku jest punktem wyjścia do dyskusji. Czasem będziemy się z Miłoszem spierać, przedstawiać zupełnie odmienne propozycje. Niektórzy mówią, że Miłosz znajduje się w literackim czyśćcu, ale myślę, że jego wielkość ten czyściec przetrwa” – dodał.
"Księga olśnień", która jest motywem tegorocznego festiwalu, jest amerykańską wersją "Wypisów z ksiąg użytecznych" - antologii zawierającej wiersze z różnych epok literackich i krajów, wybrane i w znacznej części tłumaczone przez Czesława Miłosza, które noblista uznał za ważne dla odbiorców.
"Sam Miłosz pisał, że wybiera kapryśnie, te wiersze, które lubi, więc jest to bardzo osobisty i subiektywny wybór, a jednocześnie to dzieło o charakterze programowym. Miłosz wyraźnie opowiada się po stronie poezji bliskiej rzeczywistości, obserwującej uważnie świat, a nie własne wnętrze i dostrzegającej w świecie wyższy, metafizyczny wymiar" – podkreślił Illg.
Podczas trzech wieczorów poetyckich poeci będą czytać wiersze. Pierwszy z nich, w czwartek, będzie nawiązaniem do "Księgi olśnień" - 18 gości festiwalu zaprezentuje wybrany przez siebie wiersz.
Piątkowe "Requiem dla poetów” będzie dedykowane pamięci tych, którzy odeszli m.in. Stanisława Barańczaka, Seamusa Heaneya, Philipa Levine’a, Tadeusza Różewicza, Tomasa Transtroemera. "Będzie to wieczór zaduszkowy, ale bez sentymentalizmu"- zapewnił poeta Adam Zagajewski. Sobotni wieczór poetycki „Republica Poetica” będzie dwujęzycznym maratonem z udziałem poetów z Hiszpanii, Chile, Meksyku i Polski.
Centrum Festiwalowe znajduje się w Pałacu pod Baranami. Tam odbywać się będą debaty poświęcone użyteczności poezji dla czytelnika, związkom literatury z przyrodą, sztuce przekładu, a także rozmowy z poetami.
W ramach współpracy z Fundacją Wisławy Szymborskiej w piątek ogłoszone zostaną nazwiska nominowanych do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej. W Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha odbędzie się Międzynarodowa Konferencja Haiku poświęcone gatunkowi poezji japońskiej z udziałem specjalistów z kilkunastu krajów świata.
Nowością jest pasmo "Miłoszek" dedykowane najmłodszym, a przygotowywane wspólnie z Festiwalem Literatury dla Dzieci. Zaplanowano m.in. spotkania z autorami bestsellerów literatury dziecięcej, warsztaty z ilustratorami, grę miejską i koncert.
Pojawią się także nowe tłumaczenia i wydania wierszy gości zagranicznych opublikowane przez siedem wydawnictw. Będą to tomiki Charlesa Simica, Roberta Hassa, Marie Lundquist, Ruth Padel, Alesia Razanaua, Xaviera Farre, Kornelijusa Platelisa i Urosa Zupana.
Festiwal, którego patronem jest zmarły w 2004 r. noblista, odbywa się w Krakowie od 2009 r., co dwa lata. Każda z jego edycji nawiązuje do wybranego wątku z twórczości Czesława Miłosza. Pierwsza odsłona była poświęcona "Zniewolonemu umysłowi", podczas drugiej tematem była "Rodzinna Europa", w trzeciej edycji inspiracją do wydarzeń i dyskusji był esej "Ziemia Ulro".
Organizatorami tegorocznego Festiwalu Miłosza są: miasto, Krakowskie Biuro Festiwalowe i Fundacja Miasto Literatury. Projekt jest współfinansowany przez gminę oraz ministerstwo kultury i dziedzictwa narodowego. (PAP)
wos/ par/
