Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”, Muzeum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego, Narodowe Centrum Kultury, Starostwo Powiatu Włodawskiego oraz Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie zapraszają do zwiedzania wystawy „Z popiołów Sobiboru”, która będzie prezentowana do 19 kwietnia 2012 r. (z wyjątkiem 7, 8 i 9 kwietnia) w godz.10.00-20.00 w sali wystawowej na parterze BUW.
Wystawa została przygotowana przez Muzeum Byłego Hitlerowskiego Obozu Zagłady w Sobiborze (filia Muzeum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego we Włodawie).
Warszawska prezentacja wystawy związana jest z 70.rocznicą rozpoczęcia Akcji Reinhard.
Wystawa „Z popiołów Sobiboru” – 26 marca -19 kwietnia 2012
Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, ul. Dobra 56/66
Wystawa „Z popiołów Sobiboru” („From the Ashes of Sobibor”), wykorzystując różne środki narracji – obraz, dźwięk, obiekt i przestrzeń, pokazuje drogę, jaką przeszli Żydzi w latach niemieckiej okupacji. Celem nazistowskiej polityki była świadoma eksterminacja narodu żydowskiego. Niemcy nazwali to „ostatecznym rozwiązaniem kwestii żydowskiej”. Do realizacji tego planu naziści stworzyli między innymi obozy natychmiastowej zagłady, takie jak obóz w Sobiborze.
Ekspozycja składa się z około 100 paneli zadrukowanych „obrazami” skomponowanymi z fotografii i dokumentów historycznych oraz kilku towarzyszących im instalacji plastycznych (kryjówka na strychu, barak obozowy, plac apelowy, „droga śmierci”, barak tzw. „fryzjernia”, wejście do komory gazowej).
Wystawa została podzielona na 11 części. Każda z nich prezentuje określony temat: dojście Hitlera do władzy; przedwojenne żydowskie miasteczka; wybuch drugiej wojny światowej; kryjówki prześladowanej ludności; łapanki; transporty do miejsc eksterminacji; obóz w Sobiborze; zabudowę obozową; plac na którym ofiary rozbierały się i pozostawiały ubrania; drogę śmierci („Himmelfahrstrasse”); barak, w którym kobietom obcinano włosy; wejście do komory gazowej; strukturę organizacyjną obozu; powstanie zbrojne więźniów i ucieczka z Sobiboru; stan obecny terenu po obozie i Muzeum Byłego Hitlerowskiego Obozu Zagłady w Sobiborze.
Wystawa jest swoistym labiryntem. Opisuje dokładnie miejsce, w którym w danej chwili znajduje się zwiedzający, ale nie uprzedza o kolejnym etapie, do którego za moment dotrze. Układem swoim podkreśla perfidię metod, stosowanych przez nazistowskich oprawców. Opisuje strach i nadzieję, wiarę i zwątpienie, zobojętnienie i heroizm. Sasza Peczerski, przywódca powstania zbrojnego więźniów Sobiborze, na krótko przed jego wybuchem mówił: „Ci z Was, którzy przeżyją, niech dadzą świadectwo. Niech świat się dowie, co się tutaj działo”. Oczywiście słowa te nie były kierowane do współczesnych ludzi, ale spełnienie ich jest misją powierzoną omawianej wystawie. Autorzy scenariusza chcieli, aby opowiadała ona tragedię 250000 ludzi - ukrytą plastycznie, ale czytelną w odbiorze – narracją jednego życia.
Kanwą scenariusza jest opowieść Tomasza Blatta – człowieka, który przeżył Sobibór – zawarta w jego książce „Z popiołów Sobiboru”. Wystawa nosi taki sam tytuł. Autorom zależało, aby poprzez to właśnie odwzorowanie ekspozycja była wyrazem szacunku i respektu dla Tomasza Blatta, a tym samym dla wszystkich więźniów obozu w Sobiborze. Nie można, zdaniem autorów, przyzwyczajać się do powtarzania liczby zgładzonych ludzi, bo czyni to z nich bezimienną masę. Patrząc na tragedię każdej zamordowanej w Sobiborze osoby, wybrać możemy właściwą drogę zrozumienia ogromu tragedii, która tam zaszła. Na jednym z paneli pokazano tylko oczy kobiety – oczy matki, zapamiętane przez jej syna w chwili rozdzielenia na obozowej rampie, które będą powracać do niego przez całe życie.
Scenariusz wystawy : Marek Bem, Przemysław Klonowski
Komisarz wystawy : Marek Bem
Oprawa plastyczna : Przemysław Klonowski
Wykonanie techniczne : Andrzej Ruta
Grafika komputerowa : Andrzej Kikowski
Wystawa powstała dzięki pomocy finansowej Prowincji Gelderland ( Holandia ).
Scenariusz ekspozycji powstał na podstawie książki Tomasza Blatta “Z popiołów Sobiboru”.
(BUW)
