W Muzeum Diecezjalnym w Płocku otwarto wystawę, na której prezentowanych jest pięć średniowiecznych pergaminów, dotyczących historii miasta i tamtejszego biskupstwa w okresie od XIV do XV wieku. Najciekawszym jest dokument nadania praw miejskich Kockowi.
Zabytkowe pergaminy ze zbiorów płockiego Archiwum Diecezjalnego zostały wcześniej odnowione. Prace konserwatorskie, polegające m.in. na oczyszczeniu i uzupełnieniu ubytków, przeprowadzili specjaliści z Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Dokumenty można oglądać na wystawie „Historia Płocka w pergaminie zapisana”, która w tamtejszym Muzeum Diecezjalnym czynna będzie do końca grudnia. Pergaminy odnowiono dzięki dofinansowaniu płockiego Urzędu Miasta.
Jak podkreślił ks. kanonik dr Dariusz Majewski, dyrektor płockiego Archiwum Diecezjalnego, jednym z najcenniejszych odrestaurowanych zabytków, prezentowanych na ekspozycji, jest pochodzący z 1417 r. dokument króla Władysława Jagiełły (ok. 1351-1434), zezwalający biskupowi płockiemu Jakubowi z Kurdwanowa (1350-1425) herbu Syrokomla nadać prawa miejskie ówczesnej wsi Kock – obecnie miasto w woj. lubelskim.
„To bardzo ciekawy dokument królewski. Wymienia on biskupa Jakuba, jurystę, pierwszego Polaka pracującego w Kurii Rzymskiej, który uczestniczył w Soborze w Konstancji, znanego także z kazania, jakie wygłosił do wojsk polskich idących w 1410 r. na pola bitwy pod Grunwaldem, a także nazwę Kock, miasta, które w XV wieku należało do dóbr biskupów płockich, a w historii najnowszej znane jest z ostatniej bitwy kampanii wrześniowej 1939 r.” – powiedział ks. Majewski.
Wśród odnowionych ostatnio zabytkowych pergaminów na wystawie zobaczyć można również dokument z 1385 r. księcia mazowieckiego Siemowita IV (1352-1426), w którym nadaje on położonej pod Płockiem wsi Draganie prawo chełmińskie, doceniając w ten sposób zasługi jej dziedzica, rycerza Mikołaja. Jest też pieczętowany w naturalnym wosku i datowany na 1412 r. akt sprzedaży przez kapitułę płockiej katedry wójtostwa w pobliskiej wsi Trzepowo szlachcicowi Wojciechowi synowi Andrzeja, zwanego Rukała z Żochowa, kanonikowi płockiemu „za 23 kopy groszy praskich”.
Dr Weronika Liszewska z warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych zaznaczyła, że celem prac konserwatorskich pergaminów z kolekcji Archiwum Diecezjalnego była przede wszystkim naprawa zniszczeń, w tym ubytków oraz zabezpieczenie zabytkowych dokumentów przed dalszą degradacją. „Pergaminy to podłoża o bardzo starej tradycji, które współcześnie nie powstają już w taki sposób, jak kiedyś. Technologia ich wykonania wielokrotnie zmieniała się w ciągu wieków. Stąd podejmowane są obecnie szczegółowe badania nad sposobem wykonywania pergaminów, także na ziemiach polskich, gdzie nie zachowały się materiały źródłowe na ten temat” – podkreśliła dr Liszewska.
Dodała, że koncepcja konserwacji pergaminów z płockiego Archiwum Diecezjalnego została przygotowana w taki sposób by uniknąć niepotrzebnych ingerencji. „Niektóre z dokumentów były bardzo zniszczone, w tym silnie odkształcone. Każdy stanowił osobny problem konserwatorski. Chodziło przede wszystkim o zachowanie autentyczności tych dokumentów, jako świadectw historii. Liczę na to, że po konserwacji przetrwają one kolejne setki lat” – powiedziała dr Liszewska.
W zbiorach Archiwum Diecezjalnego w Płocku przechowywanych jest 410 zabytkowych pergaminów, pochodzących z okresu od XIII do XVI wieku. Wśród nich są bulle papieskie, przywileje, dokumenty królów Polski, a także książąt mazowieckich oraz biskupów płockich. Większość tych pergaminów wymaga prac konserwatorskich. (PAP)
mb/ dym/
