Prawidłowe odpowiedzi do quizu "Polskie miesiące w polskim filmie"

Lista osób nagrodzonych

Kolejka 1

1. Maj 1945. Europa świętuje koniec drugiej wojny światowej. Polacy nie mają jednak wielu powodów do radości. Co robił Maciek Chełmicki, akowiec z filmu „Popiół i diament” Andrzeja Wajdy, gdy w niebo poszybowały fajerwerki?
A) pił wódkę i flirtował z barmanką
B) zastrzelił sekretarza partii komunistycznej
C) jak to bohater polskiego filmu, bił się z myślami

2. Czerwiec 1946. W referendum ludowym większość Polaków nie głosuje „trzy raz tak”, ale jego wyniki zostają sfałszowane przez komunistów. Przywódca opozycji i szef PSL – Stanisław Mikołajczyk, jeszcze niedawno symbol nadziei na niepodległość i demokrację, obawiając się aresztowania i procesu, ucieka
A) przez „zieloną granicę” w Sudetach
B) amerykańskim samolotem
C) na pokładzie brytyjskiego statku

3. Styczeń 1947. Otwarcie pierwszego warszawskiego kina po wojnie, połączone z premierą „Zakazanych piosenek”. Film, początkowo pomyślany jako antologia najpopularniejszych okupacyjnych przebojów, wyreżyserował
A) Andrzej Wajda
B) Antoni Bohdziewicz
C) Leonard Buczkowski

Kolejka 2

4. Kwiecień 1947. Początek akcji „Wisła”, władze komunistyczne wysiedlają z południowo-wschodniej Polski na Ziemie Zachodnie i Północne ponad 140 tys. ludności ukraińskiej. Opuszczone Bieszczady stają się idealną scenerią dla twórców pseudo-westernów. Bohater jednego z takich filmów  pt. „Wilcze echa” zmaga się z:
A) bandą fałszywych milicjantów
B) niedobitkami UPA
C) gangiem przemytników

5. Lipiec 1947. Wincenty Pstrowski, górnik z kopalni „Jadwiga” w Zabrzu, wzywa do podjęcia współzawodnictwa pracy. Chwali się, że wyrabia 293 procent normy. Najsłynniejszy filmowy przodownik pracy -  Mateusz Birkut – bił rekordy jako:
A) murarz
B) hutnik
C) stoczniowiec

6. Lipiec 1948. We Wrocławiu Bolesław Bierut otwiera Wystawę Ziem Odzyskanych. Powojenna rzeczywistość mocno jednak odbiega od propagandowej wizji. Anarchia, panująca na poniemieckich terenach, zainspirowała twórców filmu „Prawo i pięść”. Jego ozdobą była ballada „Nim wstanie dzień”, którą zaśpiewał
A) Gustaw Holoubek
B) Edmund Fetting
C) Wojciech Młynarski

Kolejka 3

7. Listopad 1949. Na zjeździe w Wiśle filmowcy dowiadują się, że mają służyć partii, a jedynym mile widzianym stylem jest socrealizm. Zgodnie z tymi zaleceniami gruntownie przerobiono i zmieniono tytuł filmu „Robinson warszawski”, opartego na okupacyjnych wspomnieniach:
A) Władysława Szpilmana
B) Jerzego Andrzejewskiego
C) Tadeusza Borowskiego

8. Luty 1953. W więzieniu na warszawskim Mokotowie stracony został gen. August Emil Fieldorf "Nil" - organizator i dowódca Kedywu – Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej AK, jeden z najbardziej zasłużonych żołnierzy polskiego podziemia niepodległościowego. W filmie "Generał Nil" Ryszarda Bugajskiego tytułową rolę zagrał:
A) Janusz Gajos
B) Olgierd Łukaszewicz
C) Jerzy Trela

9. Marzec 1953. W kraju panuje wymuszona żałoba po śmierci Józefa Stalina - zbrodniarza odpowiedzialnego za prześladowania i śmierć milionów ludzi. Jakie polskie miasto zostało, w hołdzie sowieckiemu przywódcy, przemianowane na Stalinogród?
A) Chorzów
B) Katowice
C) Stalowa Wola

Kolejka 4

10. Wrzesień 1953. Kulminacyjny moment konfliktu komunistycznej władzy z Kościołem katolickim - aresztowany zostaje kardynał Stefan Wyszyński. W ciągu następnych trzech lat prymas więziony był w czterech miejscach. Decyzja o uwolnieniu zastała go w:
A) Stoczku Warminskim
B) Prudniku
C) Komańczy

11. Styczeń 1954. Tłumy szturmują kina, które wyświetlają pierwszy kolorowy film polski czyli „Przygodę na Mariensztacie”. Cały kraj nuci „Jak przygoda to tylko w Warszawie”. Melodie piosenek wykonywanych w filmie skomponował
A) Tadeusz Sygietyński
B) Władysław Szpilman
C) Michał Zieliński

12. Lipiec 1955. W Warszawie zakończyła się budowa Pałacu Kultury i Nauki, wówczas jeszcze imienia Stalina. Ten symbol przymusowej przyjaźni ze Związkiem Radzieckim runął w gruzy w filmie:
A) „Miś”
B) „Wojna światów – następne stulecie”
C) „Rozmowy kontrolowane”

Kolejka 5

13. Kwiecień 1956. Stanisław Skalski, as lotnictwa i uczestnik Bitwy o Anglię, skazany na karę śmierci za rzekome szpiegostwo, zostaje zrehabilitowany i wypuszczony na wolność. Cztery dni wcześniej na ekrany kin wszedł film „Sprawa pilota Maresza”. Tytułowy bohater - mimo pokus - pozostaje lojalny wobec władzy. Reżyserem filmu jest
A) Wanda Jakubowska
B) Jan Rybkowski
C) Leonard Buczkowski

14. Czerwiec 1956. Pierwszy w historii PRL masowy bunt społeczny stał się kanwą filmu Filipa Bajona „Poznań 1956”. Żołnierzom, ściągniętym w celu spacyfikowania miasta tłumaczono, że niepokoje wywołali
A) Agenci zachodnioniemieccy
B) Agenci CIA
C) Księża katoliccy

15. Listopad 1956. Władze ZSRR i PRL zawierają porozumienie, które umożliwiło przyjazd do kraju prawie 250 tysięcy obywateli przedwojennej Polski. Losy „repatriantów” stały się kanwą popularnej komedii „Sami swoi”. Skłóconych kresowiaków grali w niej
A) Wacław Kowalski i Wojciech Siemion
B) Wacław Kowalski i Władysław Hańcza
C) Władysław Hańcza i Tadeusz Fijewski

Kolejka 6

16. Marzec 1957. Rozpoczyna się masowa produkcja Syreny – symbolu polskiej motoryzacji epoki Władysława Gomułki. Samochody tej marki brały nawet udział w rajdzie Monte Carlo. Ostatnia Syrena zjechała z taśmy montażowej w roku
A) 1977
B) 1980
C) 1983

17. Październik 1957. W centrum Warszawy milicja rozgania studenckie demonstracje w obronie tygodnika „Po prostu”. Likwidacja pisma jest jednym z sygnałów końca politycznej odwilży. Szefem działu literatury w „Po prostu” był
A) Marek Hłasko
B) Jerzy Kapuściński
C) Jerzy Urban

18. Marzec 1958. W komedii „Ewa chce spać” rolą mieszkanki hotelu robotniczego debiutuje Kalina Jędrusik. Seksapil aktorki zjednał jej sympatię widowni, lecz przyprawiał o ataki złości towarzysza Gomułkę. Prywatnie Jędrusik była żoną pisarza
A) Stanisława Dygata
B) Stanisława Lema
C) Pawła Jasienicy

Kolejka 7

19. Kwiecień 1960. Próba usunięcia krzyża, z miejsca, w którym miał stanąć pierwszy kościół w Nowej Hucie, doprowadza do rozruchów we „wzorcowym socjalistycznym mieście”. Ówczesnym metropolitą krakowskim był
A) Adam Stefan Sapieha
B) Eugeniusz Baziak
C) Karol Wojtyła

20. Lipiec 1960. Pierwsze publiczne pokazy „Krzyżaków” Aleksandra Forda. Największa superprodukcja naszej powojennej kinematografii idealnie wpisywała się w antyniemiecką kampanię propagandową władzy. W kinach obejrzało ją
A) 28 milionów widzów
B) 32 miliony widzów
C) 50 milionów widzów

21. Marzec 1962. Na ekrany wchodzi debiutancki film Romana Polańskiego. „Nóż w wodzie”  ma złe recenzje, bo nie spodobał się Władysławowi Gomułce. Za granicą zaproponowano reżyserowi nakręcenie nowej wersji filmu. Role główne mieli zagrać
A) Alain Delon i Brigitte Bardot
B) Richard Burton i Elizabeth Taylor
C) Mel Ferrer i Audrey Hepburn

Kolejka 8

22. Luty 1965. Adaptacja szkatułkowej powieści Jana Potockiego przyprawia o konfuzję widzów i krytyków. Dziś film Wojciecha J. Hasa na podstawie tej książki ma status kultowego, a jego fanami są między innymi Steven Spielberg i Martin Scorsese. Tytuł utworu i filmu to
A) Historia z Saragossy
B) Utwór znaleziony w Saragossie
C) Rękopis znaleziony w Saragossie

23. Maj 1966. W Gnieźnie odbywają się uroczystości z okazji millenium chrztu Polski. Komuniści przeciwstawiają im obchody tysiąclecia państwa polskiego. W walce o „rząd dusz” wspomagali rząd niektórzy filmowcy. Akcja „Drewnianego różańca” Ewy i Czesława Petelskich rozgrywała się
A) w przedwojennym sierocińcu prowadzonym przez siostry zakonne
B) w średniowiecznym klasztorze
C) na wsi w epoce zaborów

24. Czerwiec 1967. Na VI Kongresie Związków Zawodowych w Warszawie Władysław Gomułka wygłasza przemówienie poświęcone konfliktowi izraelsko-arabskiemu, w którym Żydów mieszkających w Polsce nazywa potencjalną "piątą kolumną". W całym kraju organizowane są wiece przeciwko „syjonistom”. Zza kulis antysemicką kampanią kieruje Mieczysław Moczar, lider partyjnej frakcji, nazywanej:
A) partyzantami
B) natolińczykami
C) żubrami

Kolejka 9

25. Marzec 1968. Na terenie Uniwersytetu Warszawskiego oddziały milicji i ORMO, wspomagane przez „aktyw robotniczy” spałowały wiecujących studentów. Był wśród nich bohater filmu  „Różyczka” Jana Kidawy Błońskiego. Studenci uchwalili rezolucję przeciwko
A) antysemickiej kampanii w prasie
B) niskim stypendiom
C) usunięciu z uczelni Adama Michnika i Henryka Szlajfera

26. Sierpień 1968. Wojska państw Układu Warszawskiego wkraczają do Czechosłowacji, by „ratować zagrożony socjalizm”.  Operacja, największa w dziejach powojennej Europy, nosiła kryptonim „Dunaj”. Polskimi żołnierzami dowodził
A) generał Wojciech Jaruzelski
B) generał Henryk Rapacewicz
C) generał Florian Siwicki

27. Wrzesień 1968. W czasie uroczystości dożynkowych Ryszard Siwiec dokonuje aktu samospalenia. Jest to protest przeciwko inwazji na Czechosłowację.  Dramatyczne wydarzenie miało miejsce
A) na Stadionie Śląskim w Chorzowie
B) na warszawskim Stadionie X-lecia
C) na stadionie warszawskiej Legii

Kolejka 10

28. Wrzesień 1968. Rozpoczynają się masowe wyjazdy osób pochodzenia żydowskiego, będące efektem antysemickiej kampanii władz. Ponieważ PRL zerwała stosunki dyplomatyczne z Izraelem, emigrantom wizy wydawała
A) Ambasada Stanów Zjednoczonych
B) Ambasada Szwecji
C) Ambasada Holandii

29. Sierpień 1969. Na wycieczkowym statku „Dzierżyński” zaczynają się zdjęcia do komedii „Rejs” w reżyserii Marka Piwowskiego. Film, zrealizowany w mocno nowofalowej estetyce stał się kopalnią kultowych cytatów. Pierwszy z nich: „służbowo, na statek” wygłosił
A) Zdzisław Maklakiewicz
B) Jerzy Dobrowolski
C) Stanisław Tym

30. Grudzień 1970. Płonie Komitet Wojewódzki PZPR w Szczecinie. Pogrzeby zabitych przez wojsko i milicję robotników odbywają się nocą, w asyście funkcjonariuszy SB.  Protest rozpoczął się (i zakończył) w Stoczni Szczecińskiej, noszącej wówczas imię
A) Adolfa Warskiego
B) Włodzimierza Lenina
C) Komuny Paryskiej

Kolejka 11

31. Grudzień 1970. Od kul żołnierzy ginie 18-letni pracownik Stoczni Gdyńskiej,  Zbigniew Godlewski. Poświęconą jego pamięci „Balladę o Janku Wiśniewskim” w filmie „Człowiek z żelaza” wykonała Krystyna Janda, a w „Czarnym czwartku” Kazik Staszewski. Kto jest autorem słów pieśni
A) Tadeusz Pietrzak
B) Jacek Kaczmarski
C) Krzysztof Dowgiałło

32. Luty 1973. Powstaje Przedsiębiorstwo Eksportu Wewnętrznego. W sklepach Peweksu można było kupić niedostępne na rynku towary, lecz nie za złotówki. Wystających pod Peweksami handlarzy walutą nazywano
A) doliniarzami
B) cinkciarzami
C) dilerami

33. Luty 1974. W Łodzi rozpoczynają się zdjęcia do „Ziemi obiecanej” Andrzeja Wajdy, zdaniem wielu największego arcydzieła polskiej kinematografii. Muzykę do filmu, w tym słynnego  walca, skomponował
A) Michał Lorenc
B) Wojciech Kilar
C) Andrzej Kurylewicz

Kolejka 12

34. Lipiec 1974. Otwarcie jednej ze sztandarowych inwestycji gierkowskich: Trasy Łazienkowskiej w Warszawie.  Przy jej budowie pracował bohater serialu „40-latek”, inżynier Stefan Karwowski. Jego wiecznie zatroskana żona miała na imię
A) Anna
B) Magda
C) Irena

35. Wrzesień 1974. Na ekrany kin wchodzi „Potop”.  W filmie Jerzego Hoffmana wystąpił aktor, który rok później został członkiem Komitetu Centralnego PZPR, choć za młodu walczył w AK. Był nim
A) Franciszek Pieczka
B) Ryszard Filipski
C) Tadeusz Łomnicki

36. Kwiecień 1976. Z połączenia ZMS, ZMW i SZMW powstaje Związek Socjalistycznej Młodzieży Polskiej. Jego celem jest  „upowszechniać wśród młodzieży ideologię marksizmu-leninizmu”. Polscy komsomolcy nosili krawaty w kolorze
A) biało-czerwonym
B) czerwonym
C) różowym

Kolejka 13

37. Maj 1976. Na łamach londyńskiego „Tygodnika Polskiego” ukazuje się program Polskiego Porozumienia Niepodległościowego. Organizacja, której celem jest przywrócenie demokracji oraz zrzucenie  zależności od ZSRR, powstała w kraju. Jednym z jej filarów był znany warszawski adwokat
A)  Krzysztof Piesiewicz
B) Tadeusz de Virion
C) Jan Olszewski

38. Czerwiec 1976. Protest radomskich robotników widziany oczami lokalnych władz przedstawił Krzysztof Kieślowski w fabularyzowanym dokumencie „Krótki dzień pracy”. Który z polskich pisarzy publicznie porównał radomian do szlacheckich warchołów?
A) Jarosław Iwaszkiewicz
B) Janusz Przymanowski
C) Stanisław Ryszard Dobrowolski

39. Wrzesień 1976. Komitet Obrony Robotników ogłasza „Apel do społeczeństwa i władz PRL”. Podpisuje się pod nim znana aktorka, za co zostaje ukarana zakazem występów przed kamerą. Wcześniej grała między innymi w filmach Krzysztofa Zanussiego „Życie rodzinne” i „Bilans kwartalny”. Była to
A) Maja Komorowska
B) Halina Mikołajska
C) Zofia Mrozowska

Kolejka 14

40. Marzec 1977. Pracownik krakowskiej delegatury Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk Tomasz Strzyżewski przemyca do Szwecji  tajne dokumenty swej firmy. Wkrótce zostaną one opublikowane w głośnej książce pod tytułem
A) „Czarna księga cenzury PRL”
B) „Hańba domowa”
C) „Stół i nożyce”
 

41. Lipiec 1978. Na ekrany wchodzi „Wodzirej” - sztandarowe dzieło „kina moralnego niepokoju”. Tytułowy bohater, brawurowo zagrany przez Jerzego Stuhra, był uosobieniem gierkowskiego karierowicza, zdolnego  do każdego świństwa. Film wyreżyserował
A) Janusz Kijowski
B) Feliks Falk
C) Krzysztof Kieślowski
 

42. Październik 1978. Kardynał Karol Wojtyła wybrany zostaje zwierzchnikiem Kościoła katolickiego.  Jest pierwszym od 455 lat papieżem spoza Włoch. Przybiera imię Jana Pawła II.  W czasie swego pontyfikatu dziewięć razy odwiedził Polskę. Komunistyczna Służba Bezpieczeństwa już w 1955 r. i nteresowała się działalnością Wojtyły, wszczynając sprawę operacyjną o kryptonimie:
A) „Pedagog”
B) „Biskup”
C) „Aktor”

Kolejka 15

43. Kwiecień 1979. Potężna eksplozja wstrząsa nowohuckim pomnikiem Lenina, ale zamach się nie powiódł. Przywódca bolszewików traci jedynie stopę. Dzieło Mariana Koniecznego, zdemontowane w 1989 roku, dziś znajduje się
A) w Szwecji
B) w Muzeum Socrealizmu w Kozłówce
C) w Muzeum Odlewnictwa Artystycznego w Gliwicach
 

44. Lipiec 1979. W swoim warszawskim mieszkaniu popełnia samobójstwo Edward Stachura, kultowy poeta-włóczęga. Sześć lat później Witold Leszczyński zekranizował „Siekierezadę”. Choć akcja oryginalnie toczyła się koło Głogowa, film nakręcono
A) w Puszczy Kampinoskiej
B) w Bieszczadach
C) w Borach Tucholskich
 

45. Kwiecień 1980. Telewizja rozpoczyna emisję serialu „Kariera Nikodema Dyzmy”, przez wielu widzów odbieranego jako zakamuflowana satyra na PRL. Dla reżysera, Jana Rybkowskiego, było to już drugie podejście do powieści Dołęgi – Mostowicza. W pierwszej ekranizacji z 1956 roku tytułową rolę grał
A) Bogumił Kobiela
B) Adolf Dymsza
C) Edward Dziewoński

Kolejka 16

46. Czerwiec 1980. W Jarocinie odbywa się I Ogólnopolski Festiwal Muzyki Młodej Generacji. Fenomen polskiego, zbuntowanego rocka dokumentował, wyświetlany w 1986 roku w ocenzurowanej wersji w kinach, film „Fala” Piotra Łazarkiewicza. Pierwszą edycję festiwalu wygrał zespół
A) Republika
B) TSA
C) Ogród Wyobraźni
 

47. Sierpień 1980. Przebywający w Stoczni Gdańskiej filmowcy dokumentują strajk oraz negocjacje z Komisją Rządową. Efektem jest film „Robotnicy ‘80”, którego tytuł w programach kin, drukowanych w gazetach zastępowano zwrotem
A) „Robotnicy z partią”
B) „Historyczne porozumienie”
C) „Wszystkie seanse zarezerwowane”
 

48. Sierpień 1980. Główną bohaterką filmu Volkera Schlondorffa „Strajk” była Agnieszka Walczak, pracownica stoczni gdańskiej. Jej postać wzorowano na Annie Walentynowicz. Kto grał w tym filmie rolę Lecha Wałęsy?
A) Andrzej Chyra
B) Robert Więckiewicz
C) Lech Wałęsa

Kolejka 17

49. Październik 1980. Laureatem literackiej nagrody Nobla zostaje Czesław Miłosz, od niemal 30 lat przebywający na emigracji. W 1982 roku Tadeusz Konwicki zekranizował  książkę, która w powszechnej opinii nie nadawała się do sfilmowania. Jej tytuł to
A) Kronika wypadków miłosnych
B) Zniewolony umysł
C) Dolina Issy
 

50. Grudzień 1981. Wojsko, milicja i oddziały ZOMO pacyfikują kopalnię „Wujek”. Ginie dziewięciu górników. Przywódcy strajku trafili do więzienia. Generał Czesław Kiszczak, w czterech kolejnych procesach oskarżony o przyczynienie się do masakry w „Wujku”, ostatecznie został
A) skazany na dwa lata więzienia
B) skazany na dwa lata więzienia w zawieszeniu
C) uniewinniony
 

51. Grudzień 1981. Z naruszeniem konstytucji na terenie całego kraju zostaje wprowadzony stan wojenny. Akcji zatrzymania oraz internowania osób „stanowiących zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa” nadano kryptonim
A) Jodła
B) Sosna
C) Azalia

Kolejka 18

52. Grudzień 1981. Tuż przed wprowadzeniem stanu wojennego wrocławscy działacze „Solidarności”  wypłacają z banku 80 milionów złotych. Związkowe pieniądze zostają ukryte
A) w mieszkaniu Władysława Frasyniuka
B) w rezydencji kardynała Henryka Gulbinowicza
C) w zakonspirowanej związkowej drukarni
 

53. Grudzień 1981. Bohaterowie filmu „Ostatni prom” Waldemara Krzystka dowiadują się o wprowadzeniu stanu wojennego na pełnym morzu. Muszą szybko podjąć decyzję. Ilu Polaków wybrało emigrację z Polski, rządzonej przez generała Jaruzelskiego
A) 200 tysięcy
B) 500 tysięcy
C) milion 
 

54. Luty 1982. Sąd w Gdyni skazuje działaczkę „Solidarności” na rekordową karę 10 lat pozbawienia wolności za rozpowszechnianie ulotki wzywającej społeczeństwo do oporu przeciwko stanowi wojennemu.  Skazaną była
A) Ewa Kubasiewicz
B) Wiesława Kwiatkowska
C) Joanna Duda-Gwiazda

Kolejka 19

55. Październik 1982. W trosce o trzeźwość społeczeństwa władza ogranicza sprzedaż alkoholu. Ta częściowa prohibicja obowiązywała do końca istnienia PRL. Alkohol można było kupić od godziny
A) 11
B) 13
C) 15
 

56. Sierpień 1983. Spóźniona o 25 lat premiera „Ósmego dnia tygodnia” Aleksandra Forda. Film, zatrzymany przez cenzurę, powstał na podstawie opowiadania Marka Hłaski, wówczas już emigranta. Główną rolę żeńską zagrała
A) Barbara Kwiatkowska
B) Elżbieta Czyżewska
C) Sonia Ziemann
 

57. Maj 1984. Po kinami ustawiają się kolejki chętnych do obejrzenia „Seksmisji”. Komedia Juliusza Machulskiego miała w Polsce ponad 11-milionową publiczność. W Związku Radzieckim wyświetlano ją w wersji ocenzurowanej,  opatrzonej tytułem
A) „Planeta kobiet”
B) „Nowe Amazonki”
C) „Wojna płci”

Kolejka 20

58. Październik 1984.  W drodze z Bydgoszczy do Warszawy zostaje porwany i zamordowany przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa ksiądz Jerzy Popiełuszko. Grób kapłana, beatyfikowanego w 2010 roku, znajduje się
A) w Świątyni Opatrzności w Warszawie
B) przy kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie
C) na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
 

59. Kwiecień 1986. Po awarii elektrowni jądrowej w Czarnobylu polskie dzieci piją płyn Lugola. Katastroficzne nastroje, charakterystyczne dla lat 80., najpełniejszy wyraz znalazły w twórczości Piotra Szulkina. W filmie „O Bi, o ba. Koniec cywilizacji” ratunkiem dla niedobitków ludzkości miała być
A) interwencja Marsjan
B) machina do podróży w czasie
C) mityczna Arka
 

60. Czerwiec 1989. W Iranie umiera Chomeini, w Chinach czołgi rozjeżdżają studentów na placu Tiananmen, a w Polsce „Solidarność” wygrywa wybory.  Mandat senatorski zdobył między innymi znany reżyser
A) Kazimierz Kutz
B) Andrzej Wajda
C) Krzysztof Piesiewicz