5.I. Grupa Inicjatywna polskich komunistów założyła w Warszawie Polską Partię Robotniczą. Sekretarzem KC PPR został Marceli Nowotko. Nazwa partii, jej program i obsada personalna ustalone zostały w Moskwie. 10.I. W okupowanej Warszawie zespoły Organizacji Małego Sabotażu "Wawer" zamazały ok. 250 tablic z niemieckimi nazwami ulic i rozrzuciły 40 tys. ulotek z tekstem noworocznego przemówienia Prezydenta RP Władysława Raczkiewicza. 16.I.
Początek deportacji z getta łódzkiego do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem.
19.I.
W Londynie podpisano umowę o przyszłej konfederacji polsko-czechosłowackiej.
20.I.
Konferencja w Wannsee pod Berlinem na temat przeprowadzenia "ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej".
11.II.
Podharcmistrz Maciej Aleksy Dawidowski "Alek" z konspiracyjnej Organizacji Małego Sabotażu "Wawer" odkręcił niemiecką tablicę z napisem "Dem grossen Astronomen" przytwierdzoną do cokołu pomnika Mikołaja Kopernika w Warszawie.
14.II.
Rozkaz gen. Władysława Sikorskiego o przemianowaniu Związku Walki Zbrojnej na Armię Krajową.
1.III.
Początek budowy ośrodka zagłady w Sobiborze.
17.III.
Początek funkcjonowania niemieckiego obozu zagłady w Bełżcu.
24.III.
Początek pierwszej ewakuacji Armii Polskiej ze Związku Sowieckiego.
5.IV.
Zakończenie ewakuacji części Polskich Sił Zbrojnych ze Związku Sowieckiego. Od 24 marca do 5 kwietnia 1942 r. Związek Sowiecki opuściło udając się do Iranu 43 858 osób, w tym 33 069 wojskowych i 10 789 osób cywilnych.
17.IV.
Niemcy rozpoczęli wielką akcję wysiedleńczą w warszawskim getcie. W ciągu dwóch miesięcy jej trwania 254 tys. ludzi wywieziono do obozu zagłady w Treblince, 11 tys. skierowano do obozów pracy, na miejscu rozstrzelano ok. 6 tys. W getcie legalnie pozostało 35 tys. osób, a ok. 25 tys. żyło w ukryciu.
23.VII.
Początek funkcjonowania niemieckiego obozu zagłady w Treblince. Do sierpnia 1943 r. zgładzono w nim 870 tys. Żydów.
Początek akcji likwidacyjnej w getcie lwowskim – do 23 sierpnia do niemieckiego obozu zagłady w Bełżcu wywieziono 50 tys. Żydów.
12.VIII.
W Konstancinie zmarł ks. ppłk. Jan Paweł Mauersberger, harcmistrz Rzeczypospolitej, przewodniczący ZHP (1923-1929), kanclerz Kurii Polowej Wojska Polskiego (1934-1939), po wybuchu wojny przewodniczący ZHP (Szarych Szeregów).
15.VIII.
Rozkaz gen. Władysława Sikorskiego nakazujący wszystkim organizacjom wojskowym działającym na terenie Polski podporządkowanie się Armii Krajowej.
20.VIII.
Sowiecki nalot na Warszawę. Liczbę zabitych Niemców obliczano na około 60. 300 miało odnieść rany. Straty wśród ludności cywilnej były dużo wyższe: około 200 zabitych i 800 rannych.
30.VIII.
Zakończenie ewakuacji Armii Polskiej z ZSRR.
5.IX.
Początek tzw. szpery, w czasie której z łódzkiego getta do ośrodka zagłady w Chełmie nad Nerem deportowano blisko 20 tys. dzieci, starców i chorych (5-12 IX).
6.IX.
Początek ostatniego etapu wielkiej akcji likwidacyjnej w warszawskim getcie: z tzw. kotła na Miłej do obozu zagłady w Treblince wywieziono do 12 września 1942 r. ok. 50 tys.
7.IX.
We Lwowie Niemcy utworzyli zamknięte getto.
9.IX.
Z Lublina do obozu na Majdanku wywieziono 2 tys. Żydów.
11.IX.
Zmarł arcybiskup Stanisław Gall, pierwszy biskup polowy Wojska Polskiego (1919-1933). Od 1940 r. administrator apostolski archidiecezji warszawskiej.
W Starachowicach urodził się Marek Bargiełowski, aktor.
17.IX.
W Tczewie urodziła się Teresa Budzisz-Krzyżanowska.
8.X.
Oddziały dywersji AK przeprowadziły akcję "Wieniec" - zniszczenie torów kolejowych wokół Warszawy.
13.X.
Początek deportacji do obozu zagłady w Treblince 20 tys. Żydów z getta w Piotrkowie Trybunalskim.
19.X.
W Warszawie zmarł Cyryl Ratajski, adwokat, przedwojenny prezydent Poznania, w czasie niemieckiej okupacji Delegat Rządu na Kraj (1940-1942).
23.X.
Niemieckie rozporządzenie o zmianie granic warszawskiego getta (zmniejszenie obszaru). Do 21 grudnia 1942 r. 75 tys. Żydów musiało zmienić miejsce zamieszkania.
24.X.
W Warszawie grupy Gwardii Ludowej PPR wrzuciły granaty do niemieckich lokali (kawiarni "Cafe Club" i restauracji na Dworcu Głównym) oraz drukarni przy ul. Marszałkowskiej, w której drukowano m.in. "Nowy Kurier Warszawski".
25.X.
1800 lubelskich Żydów Niemcy wywieźli do obozu koncentracyjnego na Majdanku.
27.X.
Początek drugiej akcji deportacyjnej w krakowskim getcie. Do obozów w Bełżcu i Auschwitz Niemcy wywieźli około 7 tys. Żydów.
29.X.
Eliasz Różański, wykonując wyrok Żydowskiej Organizacji Bojowej, zabił w mieszkaniu przy ul. Gęsiej w Warszawie Jakuba Lejkina, zastępcę komendanta Żydowskiej Służby Porządkowej w getcie, szczególnie brutalnego w czasie wysiedleń.
16.XI.
Oddziały Kedywu KG AK z Warszawy przeprowadziły akcję równoczesnego wykolejenia pięciu niemieckich pociągów na trasie z Warszawy do Radomia, Dęblina, Łukowa i Terespola.
27.XI.
Początek niemieckiej akcji pacyfikacyjnej i wysiedleń na Zamojszczyźnie.
28.XI.
W Warszawie zastrzelony został sekretarz KC PPR Marceli Nowotko.
1.XII.
Gen. Władysław Sikorski rozpoczął wizytę w Stanach Zjednoczonych, w czasie której trzykrotnie spotkał się z prezydentem Franklinem D. Rooseveltem (2 i 23 grudnia oraz 3 stycznia).
4.XII.
W Warszawie przy Delegaturze Rządu na Kraj powstała Rada Pomocy Żydom "Żegota" - jedyna w okupowanej przez nazistów Europie instytucja państwowa ratująca Żydów od zagłady.
10.XII.
Nota ministra spraw zagranicznych RP Edwarda Raczyńskiego do rządów Narodów Zjednoczonych dotycząca niemieckich zbrodni na ludności żydowskiej w okupowanej Polsce.
31.XII.
Zastrzelony został Bolesław Mołojec - dowódca Gwardii Ludowej i p.o. sekretarza KC PPR.
Strona w budowie ...
