Urodził się 16 maja 1972 r. w Krakowie. Jego rodzice całe życie zawodowe związali z Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie. Ojciec, Jan Tadeusz Duda, jest profesorem nauk technicznych, zaś Janina Milewska-Duda profesorem nauk chemicznych.
Ukończył krakowskie II LO im. króla Jana III Sobieskiego. Jest absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1994 r. poślubił Agatę Kornhauser, córkę poety Juliana Kornhausera. Rok później urodziła się ich córka – Kinga. W lutym 1997 rozpoczął pracę naukowo-dydaktyczną w Katedrze Postępowania Administracyjnego UJ, a w październiku 2001 r. został tam zatrudniony. W styczniu 2005 r. uzyskał stopień doktora nauk prawnych.
Początki kariery politycznej Dudy
Po wyborach parlamentarnych w 2005 r. rozpoczął współpracę z klubem parlamentarnym PiS – został ekspertem ds. legislacji. Wraz z Arkadiuszem Mularczykiem jako ekspert PiS przygotowywał w 2005 r. tekst nowelizacji ustawy lustracyjnej. Od 1 sierpnia 2006 r. był wiceministrem sprawiedliwości w rządzie Jarosława Kaczyńskiego. W 2007 r., reprezentując Polskę, podpisał europejską umowę o ochronie dzieci przed molestowaniem.
Od listopada 2007 do 2011 r. był członkiem Trybunału Stanu powołanym przez Sejm. Od stycznia 2008 r. był podsekretarzem stanu w Kancelarii Prezydenta Lecha Kaczyńskiego. Dymisję z tego stanowiska złożył w lipcu 2010 r., po wyborze Bronisława Komorowskiego na urząd prezydenta.
W 2010 r. kandydował na stanowisko prezydenta Krakowa. Uzyskał 56 302 głosy i nie przeszedł do II tury. Został wówczas radnym Krakowa. Zrezygnował z mandatu radnego po wyborach parlamentarnych z 2011 r., gdy startując z listy PiS, zdobył 79 981 głosów i został posłem. Zdobył mandat w majowych wyborach do Parlamentu Europejskiego (startował z listy PiS).
Pierwsza kampania prezydencka
Szef PiS Jarosław Kaczyński rekomendację dla Dudy jako kandydata na prezydenta ogłosił w listopadzie 2014 r. Nominacja stanowiła duże zaskoczenie dla komentatorów sceny politycznej. Początkowo kandydatura europarlamentarzysty była lekceważona, szczególnie z powodu bardzo wysokiego poparcia społecznego, którym cieszył się prezydent Komorowski w sondażach. W styczniu 2015 r. deklarowane poparcie dla Komorowskiego przekraczało 60 proc. Wiele wskazywało na zwycięstwo urzędującego prezydenta już w I turze wyborów.
Od początku kampanii kandydat Zjednoczonej Prawicy był aktywny na polskiej scenie politycznej. Podnosił m.in. kwestię wprowadzenia w Polsce euro. Pierwszym znaczącym akcentem kampanii była konwencja wyborcza w Warszawie na początku lutego 2015 r. Tuż po inauguracyjnej konwencji kandydat ruszył w Polskę „Dudabusem”. Odwiedził ponad 240 miast powiatowych. Program przedstawił na konwencji w warszawskiej hali Expo. Opowiedział się za wsparciem młodych, rodzin i przedsiębiorczości, cofnięciem reformy podnoszącej wiek emerytalny, zmianami w szkolnictwie, reformą wymiaru sprawiedliwości oraz odbudową polskiego przemysłu.
Przed I turą wyborów poparcia udzieliła Dudzie Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”. Kandydat założył też Biuro Pomocy Prawnej.
Komitet Wyborczy Dudy złożył w PKW blisko 1,6 mln podpisów z poparciem dla jego kandydatury; najwięcej ze wszystkich kandydatów. W kampanii wielokrotnie krytykował prezydenta Komorowskiego. Podkreślał, że Polska potrzebuje naprawy, powrotu uczciwości i zrozumienia dla ludzkich spraw. Sondaże z początku maja 2015 r. wskazywały na zdobywanie przez Dudę przewagi nad Komorowskim.
Andrzej Duda jako prezydent
Wybory przyniosły sukces Dudzie, który pokonał 24 maja 2015 r. w II turze urzędującego prezydenta Bronisława Komorowskiego. Uzyskał 51,55 proc. głosów ważnych (8 630 627 głosów). Kluczem do zwycięstwa okazało się poparcie udzielone przez wyborców Pawła Kukiza, który w I turze zdobył ponad 20 proc. głosów. Dwa dni później Duda zrezygnował z członkostwa w Prawie i Sprawiedliwości. 25 maja 2015 r. w związku z ogłoszeniem oficjalnych wyników doszło do wygaśnięcia jego mandatu w Parlamencie Europejskim.
W wywiadzie udzielonym PAP dzień przed zaprzysiężeniem powiedział, że chce podjąć na nowo misję Lecha Kaczyńskiego. Zaznaczył, że nie jest zwolennikiem rewolucji w polityce zagranicznej, ale zapowiedział korekty, czasami głębokie. „Myślę o tworzeniu takiego bloku partnerskiego, poczynając od Morza Bałtyckiego, a kończąc na Morzu Czarnym, na Adriatyku” – powiedział. „Państwo jest silne wtedy, kiedy otoczone jest sojusznikami – to także jest element budowania siły” – przekonywał.
Duda deklarował podczas kampanii, a także w wywiadach udzielonych już po wyborach, że jako prezydent chce być „kreatorem dialogu społecznego”, zapowiadał także aktywną prezydenturę.
6 sierpnia 2015 r. złożył przysięgę przed Zgromadzeniem Narodowym oraz przejął zwierzchnictwo na Siłami Zbrojnymi RP. W pierwszym okresie prezydentury współpracował z rządem Ewy Kopacz wspieranej przez koalicję PO-PSL. Zwycięstwo Zjednoczonej Prawicy w październiku 2015 r. stwarzało szansę na realizację programu wyborczego Dudy.
Najważniejszym elementem I kadencji prezydenckiej były działania na arenie międzynarodowej. W lipcu 2016 r. Duda był gospodarzem szczytu NATO w Warszawie. W jego trakcie zapadły decyzje dot. wzmocnienia obecności wojsk sojuszniczych w Polsce i innych krajach Europy Środkowej. Pod koniec września 2015 r. podczas Zgromadzenia Ogólnego ONZ w Nowym Jorku wraz z prezydent Chorwacji zainaugurował inicjatywę Międzymorza – forum współpracy państw Europy Środkowej i Południowej. W ciągu kolejnych lat szczyty przywódców Międzymorza odbywały się w różnych stolicach Europy. Ważne okazało się spotkanie w Warszawie w lipcu 2017 r., podczas którego prezydent USA Donald Trump wyraził poparcie dla inicjatywy. Przy tej okazji Polska i Stany Zjednoczone zawarły umowę dotyczącą dostaw gazu oraz zapowiedziały wzmocnienie współpracy w obszarze obronności. Kolejne deklaracje wzmacniające współpracę polsko-amerykańską zostały podpisane przez prezydentów obu krajów w 2018 i 2019 r.
W czasie pierwszych pięciu lat prezydentury Duda udał się w 109 podróży zagranicznych do krajów na pięciu kontynentach.
W ramach polityki historycznej prezydent Duda patronował m.in. obchodom 1050-lecia Chrztu Polski, stulecia odzyskania niepodległości i stulecia zwycięstwa w Bitwie Warszawskiej. Ustanowił też Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości.
W 2018 r. z inicjatywy prezydenta parlament przyjął ustawę o Narodowym Dniu Pamięci Polaków ratujących Żydów podczas II wojny światowej, który przypadł na 24 marca. Istotną rolę w polityce historycznej głowy państwa odgrywa również pamięć o podziemiu antykomunistycznym po II wojnie.
Druga kampania prezydencka
5 lutego 2020 r. prezydent ogłosił zamiar ponownego kandydowania na urząd. W początkowej fazie kampanii sondaże wskazywały na poparcie społeczne prezydenta przekraczające 50 proc. Wybuch pandemii koronawirusa doprowadził do paraliżu kampanii wszystkich kandydatów oraz protestów wielu środowisk przeciwko przeprowadzeniu wyborów w konstytucyjnym terminie 10 maja 2020 r. Spór wokół elekcji doprowadził do kryzysu politycznego w łonie koalicji rządzącej. Po odrzuceniu pomysłu organizacji głosowania korespondencyjnego Sejm RP uchwalił specjalną ustawę o przeprowadzeniu wyborów w innym terminie, ale przed upływem kadencji głowy państwa. 3 czerwca marszałek Sejmu Elżbieta Witek wydała postanowienie o przeprowadzeniu wyborów 28 czerwca 2020 r.
W wyborach w nowym terminie głównym kontrkandydatem Dudy był prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski, zgłoszony do wyborów po odwołaniu głosowania z 10 maja. Większość sondaży wskazywała, że wraz z urzędującym prezydentem będzie rywalizował w II turze. W głosowaniu z 28 czerwca Duda zdobył 43,5 proc. głosów. II miejsce zajął Trzaskowski z poparciem 30,46 proc.
Przed II turą wyborów z powodu braku porozumienia między sztabami nie odbyła się debata przedwyborcza. Kampania była uznawana przez komentatorów za niezwykle brutalną. Większość sondaży wskazywała na zwycięstwo urzędującego prezydenta.
W głosowaniu z 12 lipca 2020 r. prezydent Duda został wybrany na drugą kadencję. Zdobył 51,03 proc. głosów (10 440 648 ). Jego konkurent 48,97 proc. (10 018 263). Frekwencja osiągnęła 68,18 proc. (20 636 635 głosów) uprawnionych i była nieznacznie niższa niż w rekordowej pod tym względem II turze wyborów prezydenckich z 1995 r. (wówczas oddano jednak o prawie 1,5 mln głosów mniej: 19 146 496). 6 sierpnia 2020 r. odbyła się ceremonia zaprzysiężenia prezydenta. Z powodu epidemii zorganizowana została w reżimie sanitarnym.
Z racji pełnionego urzędu został odznaczony Orderem Orła Białego i Orderem Odrodzenia Polski I Klasy. Jest również Wielkim Mistrzem i przewodniczącym Kapituł tych Orderów. Został również odznaczony m.in.: czeskim Krzyżem Wielkim z Łańcuchem Orderu Lwa Białego, litewskim Krzyżem Wielkim ze Złotym Łańcuchem Orderu Witolda Wielkiego oraz węgierskim Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi z Łańcuchem i Złotopromienną Gwiazdą.
W 2013 r. zwyciężył w organizowanym przez tygodnik „Polityka” rankingu najlepszych posłów Sejmu RP VII kadencji. Został również wyróżniony tytułem „Człowieka Wolności 2015” tygodnika „Sieci”, „Człowieka Roku 2015” Klubów „Gazety Polskiej”, Nagrodą im. Lecha Kaczyńskiego w 2016 r.
szuk /
