04.11.2010. Katowice (PAP) - Monumentalne zabudowania Elektrociepłowni Szombierki w Bytomiu, niedawno odnowiony, unikalny betonowy szyb górniczy "Prezydent" w Chorzowie i Muzeum Drukarstwa w Cieszynie to niektóre nowe atrakcje Szlaku Zabytków Techniki Woj. Śląskiego.
Obejmujący ponad 30 obiektów Szlak Zabytków Techniki to istniejący od czterech lat produkt turystyczny, łączący najciekawsze obiekty dziedzictwa przemysłowego w woj. śląskim - m.in. Zabytkową Kopalnię "Guido" w Zabrzu, robotnicze osiedla Nikiszowiec i Giszowiec w Katowicach, dworzec kolejowy w Bielsku-Białej czy Tyskie Browarium.
Podczas czwartkowej konferencji prasowej w Katowicach przedstawiciele koordynującego projekt Szlaku samorządu woj. śląskiego poinformowali o włączeniu do niego sześciu nowych obiektów oraz usunięciu dwóch innych. Odtąd do Szlaku należy 36 zabytków przemysłowych.
Nowym obiektem Szlaku Zabytków Techniki została m.in. bytomska Elektrociepłownia Szombierki. To unikatowy kompleks przemysłowy zbudowany w 1920 r. według projektu braci Zillmann, twórców m.in. Nikiszowca - zabytkowego osiedla robotniczego w Katowicach.
Architektura Elektrociepłowni inspirowana jest średniowiecznymi zamkami pruskimi - budynek ma potężne ceglane mury, strzeliste okna i wewnętrzny dziedziniec oraz charakterystyczne trzy 120-metrowe kominy i wieżę zegarową. W pustej hali dawnej maszynowni, m.in. z balkonami i krużgankami, od połowy lat 90. organizowane są wydarzenia kulturalne.
Kolejnym ciekawym obiektem Szlaku jest funkcjonalistyczna wieża wyciągowa szybu "Prezydent" dawnej kopalni "Polska" w Chorzowie. To jedyna kopalniana wieża o żelbetonowej konstrukcji w Polsce. Zbudowana na wzniesieniu konstrukcja ma lekką modernistyczną formę. Powstała w 1933 r., według projektów inż. Ryszarda Heilemana z Katowic. W ostatnich miesiącach została odrestaurowana, a latem - efektownie podświetlona.
Inne nowe obiekty Szlaku to: Galeria Sztuki Współczesnej "Elektrownia" w Czeladzi, cieszyńskie Muzeum Drukarstwa, dawna szkolna sztolnia górnicza "Sztygarka" - obecnie Muzeum Miejskie "Sztygarka" w Dąbrowie Górniczej i Huta Szkła w Zawierciu - jedyna taka w regionie, gdzie można zobaczyć produkcję szkła kryształowego, a także samemu uformować i ozdobić naczynia.
Obiekty te uczestniczyły w zorganizowanej w tym roku po raz pierwszy Industriadzie, jak nazwano - zgodnie z planami coroczne - święto Szlaku Zabytków Techniki. Jednocześnie usunięto ze Szlaku dwa dotychczasowe obiekty - jeszcze niedawno efektowny, coraz bardziej zdewastowany, a więc szkodzący wizerunkowi Szlaku, dworzec kolejowy w dzielnicy Rudy Śląskiej - Chebziu oraz niedostępny dla turystów, z powodu upadłości, zakład Porcelany Śląskiej w Katowicach.
Według wicemarszałka woj. śląskiego Zbyszka Zaborowskiego, Szlak jest coraz popularniejszy, w ub. roku jego obiekty odwiedziło łącznie pół miliona turystów, a liczba ta w tym roku najprawdopodobniej jeszcze wzrośnie. Jak mówił w czwartek Zaborowski, w związku z tym "włączanie nowych obiektów jest działaniem nieuniknionym", jednak w tym roku zdecydowano się na włączenie tylko 6 z 26 kandydujących.
Obiekty, które chcą dołączyć do Szlaku muszą spełniać bowiem szereg kryteriów - m.in. mieć wyjątkowe walory historyczne, być dostępne dla turystów, mieć zapewnioną płynność finansową, wsparcie samorządu lokalnego oraz aktywnego zarządcę. "Szlak to projekt, który ma pomagać tym, którzy sami chcą działać" - wyjaśnił Adam Hajduga z wydziału promocji urzędu marszałkowskiego woj. śląskiego.
W styczniu tego roku Szlak został częścią Europejskiego Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego (European Router of Industrial Heritage - ERIH). Według Hajdugi, doświadczenia podobnych szlaków funkcjonujących w Europie mogą wkrótce zostać wykorzystane np. dla stworzenia w wokół głównego Szlaku Zabytków Techniki sieci szlaków lokalnych, skupiających podobne obiekty o nieco mniejszej randze. (PAP)
Mateusz Babak
mtb/ anp/ abe/
Podczas czwartkowej konferencji prasowej w Katowicach przedstawiciele koordynującego projekt Szlaku samorządu woj. śląskiego poinformowali o włączeniu do niego sześciu nowych obiektów oraz usunięciu dwóch innych. Odtąd do Szlaku należy 36 zabytków przemysłowych.
Nowym obiektem Szlaku Zabytków Techniki została m.in. bytomska Elektrociepłownia Szombierki. To unikatowy kompleks przemysłowy zbudowany w 1920 r. według projektu braci Zillmann, twórców m.in. Nikiszowca - zabytkowego osiedla robotniczego w Katowicach.
Architektura Elektrociepłowni inspirowana jest średniowiecznymi zamkami pruskimi - budynek ma potężne ceglane mury, strzeliste okna i wewnętrzny dziedziniec oraz charakterystyczne trzy 120-metrowe kominy i wieżę zegarową. W pustej hali dawnej maszynowni, m.in. z balkonami i krużgankami, od połowy lat 90. organizowane są wydarzenia kulturalne.
Kolejnym ciekawym obiektem Szlaku jest funkcjonalistyczna wieża wyciągowa szybu "Prezydent" dawnej kopalni "Polska" w Chorzowie. To jedyna kopalniana wieża o żelbetonowej konstrukcji w Polsce. Zbudowana na wzniesieniu konstrukcja ma lekką modernistyczną formę. Powstała w 1933 r., według projektów inż. Ryszarda Heilemana z Katowic. W ostatnich miesiącach została odrestaurowana, a latem - efektownie podświetlona.
Inne nowe obiekty Szlaku to: Galeria Sztuki Współczesnej "Elektrownia" w Czeladzi, cieszyńskie Muzeum Drukarstwa, dawna szkolna sztolnia górnicza "Sztygarka" - obecnie Muzeum Miejskie "Sztygarka" w Dąbrowie Górniczej i Huta Szkła w Zawierciu - jedyna taka w regionie, gdzie można zobaczyć produkcję szkła kryształowego, a także samemu uformować i ozdobić naczynia.
Obiekty te uczestniczyły w zorganizowanej w tym roku po raz pierwszy Industriadzie, jak nazwano - zgodnie z planami coroczne - święto Szlaku Zabytków Techniki. Jednocześnie usunięto ze Szlaku dwa dotychczasowe obiekty - jeszcze niedawno efektowny, coraz bardziej zdewastowany, a więc szkodzący wizerunkowi Szlaku, dworzec kolejowy w dzielnicy Rudy Śląskiej - Chebziu oraz niedostępny dla turystów, z powodu upadłości, zakład Porcelany Śląskiej w Katowicach.
Według wicemarszałka woj. śląskiego Zbyszka Zaborowskiego, Szlak jest coraz popularniejszy, w ub. roku jego obiekty odwiedziło łącznie pół miliona turystów, a liczba ta w tym roku najprawdopodobniej jeszcze wzrośnie. Jak mówił w czwartek Zaborowski, w związku z tym "włączanie nowych obiektów jest działaniem nieuniknionym", jednak w tym roku zdecydowano się na włączenie tylko 6 z 26 kandydujących.
Obiekty, które chcą dołączyć do Szlaku muszą spełniać bowiem szereg kryteriów - m.in. mieć wyjątkowe walory historyczne, być dostępne dla turystów, mieć zapewnioną płynność finansową, wsparcie samorządu lokalnego oraz aktywnego zarządcę. "Szlak to projekt, który ma pomagać tym, którzy sami chcą działać" - wyjaśnił Adam Hajduga z wydziału promocji urzędu marszałkowskiego woj. śląskiego.
W styczniu tego roku Szlak został częścią Europejskiego Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego (European Router of Industrial Heritage - ERIH). Według Hajdugi, doświadczenia podobnych szlaków funkcjonujących w Europie mogą wkrótce zostać wykorzystane np. dla stworzenia w wokół głównego Szlaku Zabytków Techniki sieci szlaków lokalnych, skupiających podobne obiekty o nieco mniejszej randze. (PAP)
Mateusz Babak
mtb/ anp/ abe/
