Spacer-quest Fundacji Uniwersytetu w Białymstoku
Gdzie znajdował się żydowski teatr Habima, w jakim stylu wybudowano Wielką Synagogę oraz kim był Ludwik Zamenhof - dowiedzą się uczestnicy sobotniego spaceru z zagadkami po miejscach związanych ze społecznością żydowską w Białymstoku.
Spacer-quest przygotowała Fundacja Uniwersytetu w Białymstoku na podstawie opracowanego przez siebie kilka lat temu Szlaku Dziedzictwa Żydowskiego w mieście, który ma upamiętniać kilkadziesiąt miejsc związanych z historią białostockich Żydów. Na szlaku są zarówno byłe żydowskie instytucje - szkoły, teatry, pałace fabrykantów, synagogi, cmentarze - jak i miejsca po obiektach zniszczonych w czasie II wojny światowej.
W queście można wziąć udział w ramach odbywającego się w mieście festiwalu "Wschód Kultury/Inny Wymiar", a poświęconemu właśnie społeczności żydowskiej. Uczestnicy, którzy stawią się w południe w parku Planty przy pomniku psa Kawelina, będą mieli do wyboru dwie ścieżki.
Jak powiedział PAP twórca jednej ze ścieżek, historyk Mariusz Sokołowski, quest, który polega na rozwiązywaniu rymowanych zagadek, ma zachęcić ludzi do poznawania historii, w tym przypadku - jak zaznaczył - historii społeczności, która miała znaczący wpływa na rozwój Białegostoku. Dodał, że quest jest rodzajem zabawy, a informacje, które są przekazywane mają lekko formę. "Ten quest może być takim wstępem do przejścia się później całym szlakiem żydowskim" - dodał.
Jedną ze ścieżek jest ścieżka biograficzna - prezentująca historie konkretnych osób polskiego i żydowskiego pochodzenia oraz konkretne wydarzenia. Będzie można poznać historię synagogi na ul. Branickiego, dowiedzieć się, co mieściło się w miejskim ratuszu, kim był Michał Flikier czy Ludwik Zamenhof.
Druga ścieżka poświęcona jest artystycznemu i kulturalnemu dorobkowi białostockich Żydów. Będzie ją można poznać przez architekturę, przedmioty codziennego użytku, twórczość teatralną czy filmową. Spacerowicze dowiedzą się czym był m.in. teatr Habima, w jakim stylu wybudowano Wielką Synagogę (której dziś nie ma) czy w jakim budynku ma swoją siedzibę Galeria im. Sleńdzińskich.
Quest niebawem będzie także do pobrania ze strony internetowej Fundacji.
Przed II wojną światową w Białymstoku mieszkało około 50 tys. Żydów, a miasto było znaczącym ośrodkiem kultury i religii żydowskiej. Z miasta pochodziło wielu znanych Żydów, m.in. znakomita sopranistka Rose Raisa, prekursor amerykańskiego kubizmu Max Weber czy gwiazda niemego kina Nora Ney.
Z tej społeczności, po powstaniu w białostockim getcie w 1943 roku i wywózkach do obozów, ocalało zaledwie kilkaset osób. W Białymstoku śladów materialnych po społeczności żydowskiej prawie nie ma. (PAP)
swi/ pz/
