9-10 lipca br. w Gorzowie Wlkp. odbędzie się 27. edycja Międzynarodowych Spotkań Zespołów Cygańskich Romane Dyvesa (Cygańskie Dni). Podczas imprezy 60-lecie będzie świętował Cygański Teatr Muzyczny Terno.
Koncert galowy tegorocznego festiwalu odbędzie się w piątek (10 lipca) w gorzowskim Amfiteatrze. Na scenie zaprezentują się artyści z kilku krajów. Na początek publiczność rozgrzeją - polska grupa Caci Vorba i rumuńska Zuralia Orkestar.
W jubileuszowym koncercie Terno gościnnie wystąpią artyści zespołu IŁO z solistką Nataszą Buzyliową (Rosja), Witt Michaj (Szwecja), Karel Adam (Słowacja) i Michelle Nascimento z Hiszpanii.
Gwiazdą tegorocznego festiwalu będzie popularna w ostatnich latach grupa Enej. Po jej koncercie, na zakończenie całej imprezy odbędzie występ finałowy z udziałem wszystkich uczestników koncertu galowego.
Od kilku lat w ramach Romane Dyvesa odbywa się Wieczór Cygańskiej Muzyki Klubowej pn. Gipsy Night, którego pomysłodawcą i organizatorem jest Manuel Dębicki. Czwartkowy (9 lipca) koncert na nadwarciańskim bulwarze będzie skierowany do młodzieży. Podobnie jak przed rokiem, taneczną muzykę o bałkańskich rytmach zagrają dla niej zespoły Bubliczki i Warsaw Balkan Madness.
Muzyczną stronę festiwalu poprzedzą w czwartek inne wydarzenia mające na celu popularyzację i prezentacje kultury Romów. Tego dnia organizatorzy zapraszają od godz. 15 na „Spotkania na Szlaku Romskim”, które odbędą się na bulwarze.
Zaplanowano tam warsztaty tańca romskiego i flamenco, warsztaty kulinarne pn. „Romskie Smaki” i spotkania autorskie z romskimi twórcami. Będzie okazja odwiedzić kiermasz wydawnictw literackich i muzycznych o tematyce romskiej oraz posłuchać cygańskich bajek dla dzieci.
Międzynarodowe Spotkania Zespołów Cygańskich to najstarsza tego typu impreza w naszym kraju, odbywająca się Gorzowie Wlkp. nieprzerwanie od 1989 r. Od tego czasu kieruje nią Edward Dębicki - kompozytor, wirtuoz akordeonu, założyciel i szef (od 1955 roku) Cygańskiego Teatru Muzycznego Terno.
Dębicki jest nade wszystko zagorzałym propagatorem kultury cygańskiej. To właśnie z jego inicjatywy zrodziła się idea powołania w Gorzowie Wlkp. Instytutu Papuszy (Papusza - pseudonim Bronisławy Wajs, romskiej poetki, zm. w 1987 r. - PAP) mającego promować kulturę romską. Wsparcie dla utworzenia tej instytucji zadeklarowało ministerstwo administracji i cyfryzacji oraz władze miasta.
Sam festiwal Romane Dyvesa jest corocznym świętem szczególnie uzdolnionej artystycznie społeczności romskiej, która zamieszkuje Gorzów Wlkp. od 1947 r. W tym właśnie roku do podgorzowskich Wieprzyc (obecnie dzielnica Gorzowa) dotarł pierwszy tabor polskich Romów z dawnych Kresów Wschodnich.
Wraz z tym taborem osiedliły się w Gorzowie artystyczne rodziny Dębickich, Wajsów, Krzyżanowskich, Siwaków, Zielińskich i Jaworskich, które wydały wielu znanych na całym świecie twórców. W Gorzowie żyła i tworzyła najwybitniejsza poetka romska - Bronisława Wajs-Papusza.
W dotychczasowych edycjach Spotkań uczestniczyło ponad 160 zespołów z większości krajów Europy oraz pozaeuropejskich, w tym z Indii. Na deskach gorzowskiego amfiteatru prezentowały się najwybitniejsze zespoły romskie. Festiwal gościł także wiele gwiazd polskiej estrady. (PAP)
mmd/ je/
