Ósma edycja wykładów prezentujących różnorodność stylistyczną architektury Warszawy w XX w. Tym razem chcielibyśmy przypomnieć sylwetki i osiągnięcia wybitnych polskich architektów, których twórczość nie ograniczała się jednakowoż tylko do stolicy.
Przedstawione zostaną założenia architektoniczne/urbanistyczne i ich stylistyka (gmachy użyteczności publicznej, obiekty przemysłowe, architektura sportowa i rekreacyjna, architektura mieszkaniowa, obiekty kultu) oraz ich wpływ na kształt miasta i życie mieszkańców – na tle historycznym, społecznym i ideologicznym. Seminarium adresowane jest do nauczycieli historii, języka polskiego, wiedzy o społeczeństwie, studentów kierunków humanistycznych oraz uczniów wybierających tematy związane z kulturą i historią najnowszą do ustnej prezentacji maturalnej z języka polskiego.
Proponujemy sześć spotkań w cyklu miesięcznym, odbywających się od października 2013 r. do marca 2014 r.
Udział w seminarium – jako forma doskonalenia zawodowego – zostanie potwierdzony pisemne.
Najbliższe spotkanie odbędzie się 16 stycznia 2014 r. o godzinie 17.00 w Centrum Edukacyjnym IPN Przystanek Historia w Warszawie przy ul. Marszałkowskiej 21/25 (obok Trasy Łazienkowskiej).
Temat: Marek Leykam
Marek Leykam (1908–1983) – polski historyk sztuki i architekt, uczestnik walk w wojnie obronnej Polski we wrześniu 1939 r. w stopniu oficera, a następnie w kampanii 1940 r. we Francji. Został internowany w Szwajcarii, gdzie znalazł się wraz z 2. Dywizją Strzelców Pieszych. Po powrocie do kraju w 1945 r. pracował przy planowaniu przestrzennym i w biurach projektów. Był projektantem wielu obiektów użyteczności publicznej oraz licznych zakładów przemysłu ciężkiego i motoryzacyjnego. Jego budynki, które projektował po wojnie, nazywano żyletkowcami, ze względu na zastosowanie konsekwentnej postawy strukturalnej, obejmującej swymi kategoriami wszystkie elementy dzieła architektury.
Życie i kariera zawodowa
Udział w konkursach architektonicznych przed 1939 r. (meczet, ośrodek żeglarski w Gdyni), projekty i realizacje w Szwajcarii podczas II wojny światowej (m.in. kaplica w Solurze), indywidualne i zespołowe realizacje po 1945 r. (gmachy Informacji Wojskowej i Instytutu Geologicznego, biurowiec resortowy przy ul. Marszałkowskiej 82, biurowiec resortowy przy ul. Św. Barbary 1, gmach Prezydium Rady Państwa przy ul. Wspólnej 62, PDT w Poznaniu, Stadion X-Lecia, Cementownia na Żeraniu, FSC w Lublinie, wieżowiec mieszkalny przy Rondzie Waszyngtona, Dom PTTK w Płocku, AWF w Poznaniu, Liceum Plastyczne w Nałęczowie).
Niezrealizowane projekty realizowane indywidualnie i w zespołach po 1945 r. (Dworzec Centralny, NBP, Ministerstwo Skarbu, wieżowiec – biurowiec resortowy przy ul. Kruczej, Dom Wojska Polskiego przy pl. Zwycięstwa, pawilon na Wystawę Rolniczą w Moskwie, Łuk Wyzwolenia w Lublinie, Muzeum Rewolucji w Warszawie, Pomnik Zwycięstwa na Osi Saskiej, Łuk Zwycięstwa na Osi Saskiej, Ściana Wschodnia, zagospodarowanie skrzyżowania Marszałkowskiej i Alej Jerozolimskich, Instytut Podstawowych Problemów Techniki, Centrum Zdrowia Dziecka, Dom Kultury w Lublinie, Instytut Medycyny Doświadczalnej, Opera w Katowicach).
Marek Leykam jako artysta malarz
Wykład: Jarosław Zieliński, historyk architektury i jeden z najbardziej cenionych współczesnych varsavianistów, autor m.in. wielotomowego Atlasu dawnej architektury ulic i placów Warszawy, albumu Warszawa zburzona i odbudowana, monografii Realizm socjalistyczny w Warszawie. Urbanistyka i architektura oraz Pałac Kultury i Nauki, przewodników historycznych po stołecznych dzielnicach, a także szeregu artykułów dotyczących historii i dziedzictwa Warszawy, publikowanych m.in. na łamach „Stolicy" i „Spotkań z Zabytkami".
Kolejne spotkania:
„Warszawskie tygrysy": Wacław Kłyszewski, Jerzy Mokrzyński, Eugeniusz Wierzbicki – 6 marca 2014, czwartek, godz. 17.00
Jerzy Hryniewiecki, Zbigniew Ihnatowicz, Wojciech Zabłocki, Wacław Zalewski – 3 kwietnia 2014, czwartek, godz. 17.00
(IPN)