Widok na Lublin z tarasu na baszcie Zamku w Lublinie. Fot. PAP/W. Pacewicz
Inscenizacja żydowskiego wesela ma być główną atrakcją festiwalu kultury żydowskiej, który rozpocznie się w sobotę w Lublinie. W programie są też m.in. warsztaty kuchni żydowskiej i zwiedzanie miejsc związanych z historią lubelskich Żydów.
„Festiwal +Nasze Wielkie Żydowskie Wesele+ przypomni zwyczaje społeczności żydowskiej, która żyła w przedwojennym Lublinie” – powiedziała rzeczniczka prezydenta Lublina Beata Krzyżanowska.
Inscenizacja ślubu żydowskiego, z udziałem publiczności, rozpocznie się barwnym korowodem weselników, który wyruszy sprzed Bramy Krakowskiej i przejdzie na rynek Starego Miasta.
Sceny weselne, odgrywane przez aktorów Teatru Żydowskiego z Warszawy, będą przypominać symbolikę, zwyczaje religijne i tradycje Żydów, związane ze ślubem i zabawą tej społeczności, m.in. ceremonię pod chupą (baldachimem ślubnym), błogosławieństwa odmawiane nad kielichem wina. Podczas wesela grać będzie kapela klezmerska z Warszawy a zespół tancerzy zaprezentuje tańce żydowskie. Koncert da też zespół Lubliner Klezmorim.
W programie „Naszego Wielkiego Żydowskiego Wesela” jest bezpłatne zwiedzanie miejsc związanych ze społecznością żydowską zamieszkującą niegdyś Lublin, także miejsc kultywujących pamięć o niej: m.in. dawną Bożnicę Hewra Nosim, Ośrodek Brama Grodzka - Teatr NN, Izbę Drukarską. W niedzielę zaplanowano zwiedzanie dawnej szkoły rabinackiej Jeszywas Chachmej oraz wycieczki z przewodnikiem po śladach przedwojennego żydowskiego Lublina.
Na Starym Mieście będą też kramy ze specjałami kuchni żydowskiej, co – w zamyśle organizatorów - przypomnieć ma dawny klimat i gwar nieistniejącej już ulicy Krawieckiej, na której w przedwojennym Lublinie żydowskie kobiety sprzedawały gorący groch i bajgle (rodzaj pieczywa drożdżowego).
Podczas festiwalu odbędą się też warsztaty kuchni żydowskiej, a także warsztaty wycinanki żydowskiej, tańca izraelskiego, a dla najmłodszych zorganizowane będzie czytanie żydowskich bajek Izaaca Bashevisa Singera.
W programie „Naszego Wielkiego Żydowskiego Wesela” jest też bezpłatne zwiedzanie miejsc związanych ze społecznością żydowską zamieszkującą niegdyś Lublin także miejsc kultywujących pamięć o niej: m.in. dawną Bożnicę Hewra Nosim, Ośrodek Brama Grodzka - Teatr NN, Izbę Drukarską. W niedzielę zaplanowano zwiedzanie dawnej szkoły rabinackiej Jeszywas Chachmej oraz wycieczki z przewodnikiem po śladach przedwojennego żydowskiego Lublina.
Organizatorem „Naszego Wielkiego Żydowskiego Wesela” jest miasto Lublin i żydowska restauracja Mandragora w Lublinie. Patronat nad wydarzeniem objął prezydent Lublina Krzysztof Żuk.
Żydzi w Lublinie byli obecni od wieków, osiedlali się tu już w XIV w. Od końca XVI w. w mieście działała uczelnia talmudyczna i zbierał się żydowski Sejm Czterech Ziem. W XVIII w. Lublin był znaczącym ośrodkiem chasydyzmu, działał tu m.in. słynny mistyk chasydzki rabin Jakub Icchak Horowic nazywany Widzącym z Lublina.
Przez cały XIX wiek Żydzi stanowili ponad połowę mieszkańców miasta. W okresie międzywojennym wśród niemal 110 tys. mieszkańców Lublina 40 tys. to byli Żydzi. W 1930 r. rabin Majer Szapiro założył w Lublinie najbardziej prestiżową szkołę rabinacką na świecie - Jeszywas Chachmej Lublin.
Dzielnica żydowska w Lublinie rozciągała się wokół zamku. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zgładzili społeczność żydowską Lublina, a dzielnicę zamieszkałą przez Żydów zburzyli. Nigdy nie została odbudowana.(PAP)
ren/ abe/
