14 października 2011 (piątek) o godz. 12.00 w Domu Spotkań z Historią (ul. Karowa 20) w Warszawie odbędzie się spotkanie z Nikitą Pietrowem z „Memoriału”. Poprowadzi je prof. Krzysztof Jasiewicz – kierownik Zakładu Analiz Problemów Wschodnich ISP PAN.
Nikita Pietrow, wiceprzewodniczący stowarzyszenia „Memoriał”, rosyjski historyk, autor publikacji naukowych na temat aparatu bezpieczeństwa ZSRR, działacz na rzecz praw człowieka, w maju tego roku opublikował w Rosji nieznany wcześniej dokument pochodzący z archiwów KGB, który rzuca nowe światło na los polskich żołnierzy AK zamordowanych podczas obławy augustowskiej.
Obława augustowska była największą zbrodnią na Polakach dokonaną po II wojnie światowej. Nazywana jest „podlaskim Katyniem”, „małym Katyniem” lub „drugim Katyniem”. Przeprowadzona w lipcu 1945 roku przez oddziały Armii Czerwonej wspierane przez 385. Pułk Strzelecki Wojsk Wewnętrznych NKWD oraz wydzielone oddziały LWP i UB miała na celu rozbicie i likwidację oddziałów podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego w rejonie Suwałk i Augustowa.
Nikita Pietrow odnalazł w rosyjskich archiwach dokumenty potwierdzające zamiar dokonania przez NKWD mordu na blisko 600 osobach zatrzymanych w wyniku akcji wyłapywania członków polskiego podziemia. Z materiałów opublikowanych przez Pietrowa wynika, że zatrzymano wówczas ponad 7 tysięcy osób, większość z nich zwolniono, a 1,5 tysiąca uznaje się za zaginionych. Wszystko wskazuje na to, że zostali zamordowani. Historyk twierdzi też, że w archiwach KGB znalazł szyfrogram generała Wiktora Abakumowa, dowódcy kontrwywiadu wojskowego, dotyczący likwidacji schwytanych Polaków. Szyfrogram nie mówi wprost o ich rozstrzelaniu, mówi tylko, że jest taki plan. Prawdopodobnie ów plan masowej zbrodni został wykonany, ponieważ, jak podkreśla Pietrow, nikt później tych ludzi nie widział i nie ma o nich wzmianek w dokumentach.
O ustalenia w tej sprawie zwrócił się do Nikity Pietrowa Instytut Pamięci Narodowej, który bada ją od 11 lat.
Organizatorem spotkania "Białe plamy w historii stosunków polsko-rosyjskich XX wieku. Mord augustowski – nowy sensacyjny dokument" są: Ośrodek KARTA, Dom Spotkań z Historią oraz Zakład Analiz Problemów Wschodnich Instytutu Studiów Politycznych PAN.
W spotkaniu weźmie udział młodzież z Polski i Rosji – laureaci konkursów historycznych Ośrodka KARTA („Historia Bliska”) i „Memoriału”, uczestnicząca w seminarium Polacy – Rosjanie. Spotkania w XX wieku, zorganizowanym przez Ośrodek KARTA.
Więcej informacji:
dr Anna Ziarkowska
tel. 604 430 729; 22 255 05 26
a.ziarkowska@dsh.waw.pl
Kierownik Działu Edukacji DSH
