Obserwatorium Meteorologiczno-Astronomiczne im. Józefa Piłsudskiego na górze Pop Iwan zostało otwarte w 1938 r. W wyniku konkursu na projekt architektoniczny przyjęto do realizacji (po pewnej modernizacji) projekt inżynierów architektów Kazimierza Marczewskiego i Jana Pohoskiego z Biura Planu Regionalnego Podhala i Beskidu Zachodniego oraz Huculszczyzny. Budowa trwała zaledwie dwa lata.
Gmach położony był na ówczesnej granicy polsko-czechosłowackiej (od 1939 r. polsko-węgierskiej) i stanowił filię Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego. „Jest to gmach monumentalny, zbudowany z niezwykłym kunsztem architektonicznym z górskiego kamienia w nowoczesnym stylu doskonale harmonizującym z otoczeniem wysokogórskiego krajobrazu” (Ilustrowany Kurier Codzienny, lipiec 1938).
Projekt rewitalizacji gmachu d. Obserwatorium, wspierany finansowo z funduszy Programu MKiDN „Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą”, realizowany jest wspólnie przez Studium Europy Wschodniej UW i Uniwersytet Przykarpacki w Iwanofrankiwsku od 2006 r. Powstanie tu akademickie schronisko, które stworzy symboliczny punkt górskich wypraw studentów z Polski i Ukrainy, a także będzie pełnić funkcje dydaktyczne i badawcze. Obiekt będzie również służył jako stanica Ukraińskiej Służby Ratownictwa Górskiego oraz Polsko-Ukraińskiej Szkoły Ratownictwa Górskiego.
Źródło: MKiDN
abe/mjs
Wideo: