Wystawa „Portrety Powstańców '44” w Galerii Kordegarda
Zdjęcia przedstawiające uczestników powstania warszawskiego autorstwa Jerzego Tomaszewskiego "Jura” - fotoreportera i korespondenta zrywu z ramienia Delegata Rządu na Kraj i Komendanta Głównego AK - można od poniedziałku oglądać na wystawie w Galerii Kordegarda.
Jerzy Tomaszewski jako powstańczy fotoreporter zrobił ok. 1,8 tys. zdjęć na terenie Powiśla, Śródmieścia Północnego i Południowego, a także bliskiej Woli. Klisze wykonanych przez niego fotografii zaginęły jednak pod koniec powstania.
"Dopiero w 1975 r. okazało się, że ukrywała je była konspiracyjna laborantka Tomaszewskiego, Wacława Zacharska. Obecnie bliscy +Jura+ dzięki zaprezentowaniu tych fotografii na ekspozycji chcieli także w pewien sposób oddać hołd jego pracy" - powiedział PAP Jan Żółtowski z Działu Komunikacji Narodowego Centrum Kultury, które prowadzi Galerię Kordegarda.
Dodał, że na wystawie można będzie zobaczyć kilkadziesiąt zdjęć reporterskich wykonanych przez Jerzego Tomaszewskiego ukazujących uczestników powstania przede wszystkim w sytuacjach "na zapleczu zrywu", w chwilach codziennych. "Część z nich była oczywiście +ustawiana+, bo tego wymagała ówczesna technika fotograficzna, ale generalnie to raczej +sceny rodzajowe+" - powiedział.
"Na zdjęciach można zobaczyć uczestników zrywu, którzy kiedyś zostali uznani za zaginionych, a dzięki identyfikacji z tych fotografii zostali +odnalezieni+, rozpoznani" - dodał Żółtowski.
Zdjęcia ma uzupełniać kronika pisana "na gorąco" przez Tomaszewskiego, a także prasa powstańcza, m.in. fragmenty Biuletynu Informacyjnego, rubryki "Poszukiwania Zaginionych". Wiadomości do niej zbierali łącznicy i łączniczki, harcerze, fotoreporterzy oraz powstańcy.
Na wystawie mają zostać także zaprezentowane plakaty powstańcze autorstwa brata "Jura", Stanisława Miedzy-Tomaszewskiego, naczelnego plastyka Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej.
Ekspozycję "Portrety Powstańców '44", której wernisaż odbędzie się w 72. rocznicę wybuchu powstania warszawskiego, honorowym patronatem objął prezydent Andrzej Duda. Wystawa będzie czynna do 11 września.
Powstanie warszawskie było największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. 1 sierpnia 1944 roku do walki w stolicy przystąpiło ok. 40-50 tys. powstańców. Planowane na kilka dni, trwało ponad dwa miesiące.
W czasie walk w Warszawie zginęło ok. 18 tys. powstańców, a 25 tys. zostało rannych. Straty wśród ludności cywilnej były ogromne i wynosiły ok. 180 tys. zabitych. Pozostałych przy życiu mieszkańców Warszawy, ok. 500 tys., wypędzono z miasta, które po powstaniu zostało niemal całkowicie spalone i zburzone. (PAP)
akn/ agt/
