Złocony inicjał w księdze filozoficznej na wystawie "Co napisał Kopernik?" w bibliotece Wyższego Seminarium Duchownego Metropolii Warmińskiej "Hosianum" w Olsztynie. 2014. Fot. PAP/T. Waszczuk
Najcenniejsze zabytki piśmiennictwa - w tym brewiarz Mikołaja Kopernika, Pielgrzymka do Ziemi Świętej Mikołaja Radziwiłła, zwanego Sierotką, czy Agenda Parva, z pierwszym tekstem w języku estońskim - znajdują się w obchodzącej 450-lecie Bibliotece Hosianum w Olsztynie.
W Bibliotece Hosianum w Seminarium Duchownym w Olsztynie odbyła się w środę konferencja z okazji dwóch jubileuszy 550. rocznicy przyłączenia Warmii do Polski oraz 450. rocznicy założenia biblioteki Hosianum, która jest spadkobierczynią warmińskich bibliotek kościelnych.
Metropolita warmiński arcybiskup Józef Górzyński powiedział dziennikarzom, że jubileuszowa sesja to znakomita okazja do upowszechnienia tych dwóch wydarzeń historycznych w tym także księgozbioru Hosianum.
"Okres między II pokojem toruńskim (1466 r.-PAP) a I rozbiorem Polski to bardzo ciekawy okres historyczny. Ale poza wydarzeniami historycznymi zwróciłbym uwagę na ciąg wybitnych postaci, które były związane z warmińską ziemią. Postaci, takie jak np. bp Jan Dantyszek pozostawiły dorobek, który wciąż jest badany i w ten sposób poprzez dorobek wybitnych osobowości Warmia jest odkrywana" - podkreślił metropolita warmiński abp Górzyński.
Podczas sesji naukowcy z Krakowa, Torunia, Elbląga czy Olsztyna opowiadali m.in. o warmińskich warsztatach introligatorskich, superekslibrysach polskich czy Polonicach w zasobach biblioteki Hosianum oraz o zbiorach muzycznych w tym partyturach dzieł operowych czy oratoryjno-kantatowych pochodzących z Królewca.
Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego Metropolii Warmińskiej zawiera w swych zasobach około ćwierć miliona wolumenów. Została założona w 1565 roku. Po 1945 r. została zaś przeniesiona z Braniewa do Olsztyna. Ze zbiorów korzystają m.in. alumni seminarium, studenci i pracowni naukowi Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Wśród najcenniejszych dzieł można wymienić m.in. Brewiarz Mikołaja Kopernika (1494), "Historię zdobycia Troi" (1480) oraz "Pielgrzymkę do Ziemi Świętej" Mikołaja Radziwiłła.
Ogromnie cenna jest również obecnie użyczona władzom estońskim na dwa lata "Agenda Parva". To księga liturgiczna z 1622 r. zawierająca opis obrzędów kościelnych oraz modlitwy. Egzemplarz został opracowany dla księży pracujących na terenie Liwonii, czyli na terenie dzisiejszej Estonii i Łotwy. To najstarszy drukowany dokument na świecie, zachowany w formie książki, zawierający tekst w języku estońskim.
Zbiory biblioteczne składają się głównie z książek z zakresu teologii, filozofii, prawa, historii Kościoła, Warmii, Mazur i Powiśla oraz sztuki europejskiej. Na uwagę zasługuje duży zbiór inkunabułów, największy w Polsce północno-wschodniej. Są to resztki dawnych bibliotek kościelnych z Fromborka, Dobrego Miasta, Braniewa, Reszla i Ornety. Niektóre księgi, jak to wynika z notatek pochodzenia oraz superekslibrisów, należały do biskupów warmińskich: wuja Mikołaja Kopernika - Łukasza Watzenrode, Jana Dantyszka, Jana Stefana Wydżgi.
Obecnie zbiory Biblioteki obejmują 324 inkunabuły, ponad 7,5 tys. starych druków, ponad 146,5 tys. druków nowszych, 96 tys. czasopism, co daje łącznie bibliotece seminaryjnej ponad ćwierć miliona woluminów.(PAP)
ali/ mow/
