"Expolseum" - skansen w dawnych hitlerowskich zakładach zbrojeniowych Dag-Farbik w Bydgoszczy będzie otwarty wiosną przeszłego roku - poinformowała w czwartek wiceprezydent miasta Lucyna Kojder-Szweda. Skansen powstaje na gruntach o powierzchni 19 hektarów. Za dwa miesiące zostaną zakończone prace adaptacyjne budynków dawnych obiektów produkcyjnych, a przez następne pięć miesięcy potrwa aranżacja wnętrz i przygotowanie ekspozycji.
Fabryka DAG powstała w latach 1939-43 w zalesionym terenie w południowo-wschodniej części miasta. Przy budowie i obsłudze kompleksu produkcyjnego pracowało kilkadziesiąt firm z Niemiec oraz 15 tysięcy robotników przymusowych, zarówno z Polski, jak i innych okupowanych państw Europy.
Opiekę nad skansenem będzie sprawować Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy. Przewidziano m.in. odtworzenie jednej z linii produkcyjnych i zachowanie drugiej linii w obecnym stanie, a także stworzenie ekspozycji multimedialnych.
Planuje się zwiedzanie w zorganizowanych grupach. Skansen powstaje bowiem na trenie wydzielonym z funkcjonującej fabryki chemicznej, w odległości 5 kilometrów do bramy głównej zakładu.
Fabryka DAG (Dynamit-Aktien-Gesellschaft) powstała w latach 1939-43 w zalesionym terenie w południowo-wschodniej części miasta. Przy budowie i obsłudze kompleksu produkcyjnego pracowało kilkadziesiąt firm z Niemiec oraz 15 tysięcy robotników przymusowych, zarówno z Polski, jak i innych okupowanych państw Europy. W zakładach do końca wojny wytwarzano ładunki miotające i kruszące potrzebne do produkcji granatów i bomb.
W 1945 r. fabrykę zajęła Armia Czerwona. Żołnierze zdemontowali w całości linie produkcyjne, a maszyny i urządzenia zostały wywieziono w głąb Związku Radzieckiego. W latach 50. na terenie DAG powstały Zakłady Chemiczne "Zachem", które funkcjonują do dziś. Na początku lat 90. z zakładów wydzielono spółkę Nitro-Chem, która produkuje m.in. trotyl dla wojska.
Większość budynków, wzniesionych w czasie wojny, przetrwała w dobrym stanie. Najbardziej interesująca jest część kompleksu zwana przez Niemców NGL-Betrieb, gdzie wytwarzano nitroglicerynę, wykorzystywaną do produkcji prochu bezdymnego. (PAP)
rau/ ls/ jbr/
