Sejmowe komisje edukacji i samorządu nie wprowadziły poprawek do projektu nowelizacji ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, zakładającego objęcie dzieci 6-letnich subwencją oświatową. Projekt przygotowali posłowie PiS.
Pierwsze czytanie projektu przeprowadzono we wtorek na posiedzeniu połączonych Komisji: Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.
Objęcie dzieci 6-letnich subwencją niezależnie od tego, czy pójdą do szkoły, czy zostaną w edukacji przedszkolnej, minister edukacji Anna Zalewska zapowiadała w tym roku wielokrotnie. Związane jest to ze zniesieniem od początku roku szkolnego 2016/2017 obowiązku szkolnego dla sześciolatków. Nowelizacja ustawy jest konieczna, by móc objąć 6-latki subwencją oświatową. Obecnie 6-latki, tak jak wszystkie przedszkolaki, objęte są dotacją przedszkolną.
Obecna na posiedzeniu wiceminister finansów Hanna Majszczyk powiedziała, że nie ma jeszcze stanowiska rządu do tego projektu, ale ze strony Ministerstwa Finansów nie ma do niego uwag. Także wiceminister edukacji Marzenna Drab poinformowała, że również ze strony MEN nie ma uwag. "Jesteśmy za" - dodała.
"Ta nowelizacja sankcjonuje to, co powinno się zdarzyć w systemie edukacji i co się już stało" - powiedziała Krystyna Szumilas (PO). Przypomniała, że wraz z objęciem dzieci 6-letnich obowiązkiem szkolnym objęte zostały one subwencją. "PiS wycofując ze szkół 6-latki spowodowało ogromne zamieszanie, jeśli chodzi o finansowanie, ponieważ kwota dotacji przedszkolnej i kwota z subwencji znacznie się różnią wysokością" - zaznaczyła.
Jednocześnie zauważyła, że kwota, jaką samorządy dostaną z subwencji na jednego sześciolatka będzie niższa, niż kwota, jaką by dostały, gdyby sześciolatek nadal był w szkole. Mimo to - jak powiedziała - jej ugrupowanie poprze projekt.
"To regulacja bardzo oczekiwana przez jednostki samorządu terytorialnego" - powiedział Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich, który jak zaznaczył reprezentuje na posiedzeniu komisji wszystkich sześć korporacji samorządowych.
Zgodnie z projektem objęcie dzieci sześcioletnich subwencją oświatową skutkować będzie zmniejszeniem maksymalnego limitu wydatków z budżetu państwa na dofinansowanie zadań gmin w zakresie wychowania przedszkolnego. W 2017 r. rezerwa na ten cel ma zostać zmniejszona z 1 mld 726 mln zł do 1 mld 374 mln zł. Samorządy nie dostaną bowiem już dotacji na 6-latka w przedszkolu. Kwota dotacji na jednego przedszkolaka w wieku do 5 lat ma wynieść w przyszłym roku 1338 zł.
Zniesiona ma zostać możliwość pobierania przez organ prowadzący opłat za pobyt dziecka w wieku 6 lat w publicznej placówce wychowania przedszkolnego.
Według projektu kwota, jaką samorząd dostanie na 6-latka, będzie zależała od tego, w jakiej placówce się on znajdzie - np. czy będzie to przedszkole, czy oddział przedszkolny w szkole.
Szumilas zwróciła uwagę na zmniejszenie limitu wydatków z budżetu państwa na dotację przedszkolną. Poinformowała, że gdy za koalicji PO-PSL były one wprowadzane, to już wówczas nie liczono w nich sześciolatków, tak więc zmniejszenie to jest niekorzystne dla samorządów. Proponowała wykreślenie zapisu o zmniejszeniu limitów. Wniosek ten poparło 10 posłów, 32 było przeciw, dwie osoby wstrzymały się od głosu.
Zgodnie z obecnie obowiązującym prawem środki z subwencji oświatowej są przeznaczone na zadania szkolne (prowadzenie szkół wszystkich typów, centrów kształcenia ustawicznego i praktycznego, kolegiów pracowników służb społecznych) i pozaszkolne (m.in. udzielanie pomocy materialnej uczniom, prowadzenie przedszkoli specjalnych, poradni psychologiczno-pedagogicznych, placówek doskonalenia nauczycieli, ośrodków szkolno-wychowawczych, burs, internatów i szkolnych schronisk młodzieżowych). Wśród zadań subwencjonowanych nie ma edukacji przedszkolnej.
Środki, jakie samorządy dostają na każdego przedszkolaka z tzw. dotacji przedszkolnej są niższe niż otrzymują one z subwencji na każdego ucznia. W tym roku dotacja na jednego przedszkolaka, jaką otrzymał samorząd wynosiła 1370 zł, natomiast tzw. standard A subwencji oświatowej na jednego ucznia to 5357 zł. Kwota standardu może być jeszcze zwiększona o tzw. mnożniki w zależności np. od typu szkoły, do której chodzi uczeń; tego czy jest ona położona na wsi, czy w mieście.
Dlatego posłowie PO i PSL złożyli w Sejmie poselskie projekty ustaw zwiększające kwotę dotacji na przedszkolaka do wysokości standardu A. Sejmowe komisje: edukacji, nauki i młodzieży oraz samorządu terytorialnego i polityki regionalnej opowiedziały się za odrzuceniem obu projektów w pierwszym czytaniu.
Negatywnie oba projekty poselskie zaopiniowało też MEN zapewniając, że objęcie subwencją dzieci 6-letnich jest korzystniejsze dla samorządów niż zwiększenie dotacji. Zapowiedziało nowelizację ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.
W połowie listopada minister edukacji pytana przez PAP o projekt ustawy o dochodach jst poinformowała, że będzie to projekt poselski. Nowelizacja musi bowiem wejść w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.
Na początku listopada MEN skierowało do uzgodnień projekt rozporządzenia w sprawie podziału subwencji oświatowej w 2017 r. Do wydania co roku takiego rozporządzenia zobowiązany jest minister edukacji. Zgodnie z tym projektem przy podziale subwencji oświatowej zostaną uwzględnione dzieci 6-letnie chodzące do przedszkoli lub oddziałów przedszkolnych i korzystających z innych form wychowania przedszkolnego.
Zgodnie z projektem budżetu państwa na 2017 r., który jest procedowany w Sejmie, subwencja oświatowa ma wynieść 41,9 mld zł. Środki z subwencji są dzielone między poszczególne samorządy na podstawie tzw. algorytmu podziału subwencji oświatowej, opisywanego w załączniku do rozporządzenia ws. podziału subwencji. Punktem wyjścia w algorytmie jest tzw. standard A, czyli kwota, jaką samorząd dostaje na każdego ucznia; ma on wynieść w 2017 r. 5331 zł. Obłożony jest systemem wag, czyli mnożników, dzięki którym kwota na jednego ucznia zmniejsza się lub wzrasta w zależności od typu i specyfiki szkoły, placówki lub potrzeb ucznia, np. związanych z jego niepełnosprawnością.
Z myślą o dzieciach 6-letnich w projekcie zaproponowano w algorytmie podziału subwencji wprowadzenie nowych wag: P-37, P-38, P-39 oraz P-52. Wartości nowych wag dla dzieci w wieku 6 lat w wychowaniu przedszkolnym zostały oszacowane z uwzględnieniem zróżnicowania rodzajów placówek wychowania przedszkolnego oraz rodzaju miejscowości, w której jest zlokalizowana.
I tak w przypadku dziecka 6-letniego w przedszkolu szacuje się, że średnia kwota subwencji naliczona wg wagi (P-37) o wartości 0,75 wyniesie ok. 4135 zł. W przypadku dziecka 6-letniego w oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej lub korzystającego z innej formy wychowania przedszkolnego (np. punkty przedszkolne) szacuje się, że średnia kwota subwencji naliczona wg wagi (P-38) o wartości 0,66 wyniesie ok. 3660 zł. W przypadku uczniów szkół na terenach wiejskich i w miastach do 5 tys. mieszkańców kwota subwencji wyższa o ok. 600 zł zostanie dodatkowo naliczona wg wagi (P-39) o wartości 0,11. Średnio na dziecko 6-letnie w wychowaniu przedszkolnym zostanie naliczona kwota 4300 zł.
Waga P-52 dotyczy dzieci 6-letnich realizujących roczne przygotowanie przedszkolne w edukacji domowej. Wynosi ona 0,25. Oznacza to, że średnia kwota na dziecko wyniesie 1338 zł. (PAP)
dsr/ as/
