Prezentacja monografii poświęconej uchodźcom polskim na Węgrzech podczas II wojny światowej pióra Istvana Lagziego odbyła się w piątek w ramach obchodów Dnia Przyjaźni Polsko-Węgierskiej w Instytucie Polskim w Budapeszcie.
W książce "Dni powszednie pracujących uchodźców polskich na Węgrzech 1939-1944" autor na ponad 300 stronach opisuje m.in., jakie były możliwości zatrudniania w tym okresie uchodźców. Osobne rozdziały poświęca przy tym pracy dla inteligencji, a także pracy w rolnictwie i w górnictwie. Monografia została opublikowana w języku węgierskim.
"Ta książka to owoc około 30-letniej pracy" – powiedział PAP autor, który wydał wcześniej po polsku dwie inne książki: "Uchodźcy polscy na Węgrzech w latach drugiej wojny światowej" (1980 r.) oraz "Droga żołnierza polskiego przez węgierską granicę w latach 1939-1941" (1987).
Jak podkreślił, polskich uchodźców bardzo szanowano na Węgrzech i dostawali oni bardzo przyzwoitą pracę. "Mogli pracować na uniwersytecie. Mogli być wykładowcami na uczelni albo inżynierami rolnictwa. I dostawali bardzo dobre wynagrodzenie" – powiedział.
Zaznaczył, że uchodźcy mieli m.in. zapewnioną opiekę medyczną na Węgrzech oraz żołd lub zapomogę.
Książkę wzbogacają zdjęcia uchodźców. Prezentuje ona także kopie dokumentów, np. świadectwo ukończenia kursu księgowo-handlowego na Węgrzech w 1944 r. czy książeczkę pracy.
W latach II wojny światowej na Węgry trafiło ponad 140 tys. cywilnych i wojskowych uchodźców z Polski. Wielu przedostało się później na Zachód, ale niektórzy pozostali nad Dunajem.
W piątek odbyło się w Budapeszcie jeszcze jedno wydarzenie związane z Dniem Przyjaźni Polsko-Węgierskiej, ustanowionym 23 marca decyzją Sejmu RP i parlamentu Węgier z 2007 r. Otwarta została w obecności p.o. dyrektora Instytutu Polskiego Jarosława Bajaczyka wystawa zdjęć jazzowych Jarosława Wierzbickiego i Pawła Karnowskiego, towarzysząca festiwalowi jazzowemu w Budapeszcie Get Closer.
Obchody przypadającego w czwartek Dnia Przyjaźni Polsko-Węgierskiej Instytut Polski w Budapeszcie rozpoczął już w środę otwarciem dwóch wystaw. Głównym dniem obchodów będzie sobota. Tego dnia Instytut organizuje dzień otwarty, proponując zainteresowanym różne programy, m.in. akcję krwiodawczą w nawiązaniu do polskiej pomocy Węgrom podczas rewolucji 1956 roku, wystawę poświęconą Henrykowi Sławikowi i Jozsefowi Antallowi seniorowi, którzy podczas II wojny światowej zajmowali się polskimi uchodźcami oraz ratowali dzieci żydowskiego pochodzenia, a także zajęcia dla dzieci.
Z Budapesztu Małgorzata Wyrzykowska (PAP)
mw/ ulb/ mc/
