"Echa Katynia" - 8. przegląd filmów dotyczący zbrodni katyńskiej
Instytut Pamięci Narodowej zaprasza w kwietniu na "Echa Katynia" - 8. przegląd filmów dotyczący zbrodni katyńskiej. Wśród propozycji jest film "The Officer's Wife" Piotra Uzarowicza, wnuka oficera zamordowanego przez funkcjonariuszy NKWD w Kalininie (Twerze).
Przegląd organizowany jest w związku z mijającą w tym roku 77. rocznicą zbrodni katyńskiej, w wyniku której wiosną 1940 r. zginęło ok. 22 tys. polskich obywateli, m.in. oficerów Wojska Polskiego i osób cywilnych należących do elit II Rzeczypospolitej.
"To szczególne wydarzenie, którego celem jest upamiętnienie ofiar zbrodni katyńskiej. W repertuarze znajdują się dzieła reżyserów polskich i zagranicznych, będące refleksją nie tylko nad zbrodnią katyńską, ale także nad innymi zbrodniami systemu komunistycznego. Emitowane produkcje odnoszą się do relacji świadków zbrodni, konstrukcji sowieckiego systemu terroru, ale również dramatów rodzin ofiar zbrodni" - podkreśla IPN.
Filmy będą prezentowane w kilkunastu miastach Polski, m.in. w Warszawie, Krakowie, Katowicach, Szczecinie, Poznaniu i Gdańsku. Inicjatywa ma charakter edukacyjny, a wstęp na filmowe projekcje będzie bezpłatny. Projekcjom - jak co roku - mają towarzyszyć prelekcje historyczne, dyskusje z udziałem reżyserów, naukowców, dziennikarzy, producentów filmowych, a także krewnych ofiar NKWD.
Ideą przeglądu, jak wskazuje sam tytuł cyklu "Echa Katynia", jest prezentowanie produkcji wychodzących poza problematykę zbrodni katyńskiej. Mord ten - jak przypomina IPN - poprzedzało zamordowanie co najmniej 110 tys. Polaków w ramach tzw. Operacji Polskiej NKWD z lat 1937-1938. "Następstw zbrodni katyńskiej możemy doszukiwać się również w Polsce po zakończeniu drugiej wojny światowej. Ofiarami systemu komunistycznego byli żołnierze podziemia niepodległościowego, a sposoby, jakimi posługiwali się ich oprawcy, często przypominały ten z Katynia" - dodaje Instytut.
Wśród tegorocznych propozycji znajdzie się amerykański film "The Officer's Wife" ("Żona oficera") w reżyserii Piotra Uzarowicza, wnuka oficera zamordowanego w Kalininie (obecnie to Twer), który o losach dziadka dowiedział się jako dorosły mężczyzna i wyruszył z kamerą w poszukiwaniu śladów polskich oficerów.
Widzowie zobaczą również najnowszą produkcję Arkadiusza Gołębiewskiego, stworzoną na specjalne zamówienie IPN. Jego film "Polska szuka bohaterów" opowiada o poszukiwaniach szczątków ofiar terroru komunistycznego w Polsce, a postacią, wokół której będzie toczyć się narracja filmu, jest Danuta Siedzikówna, "Inka".
Atrakcją przeglądu może okazać się film "Katyń - historia wciąż żywa", w którym jego autor podróżnik Michał Pater przedstawi złożoność historii o zbrodni katyńskiej i proces jej zakłamywania. Przez wiele lat sowiecka Rosja wypierała się odpowiedzialności za mord, obarczając nim III Rzeszę Niemiecką.
Po sowieckiej agresji na Polskę 17 września 1939 r., w niewoli sowieckiej znalazło się około 250 tys. polskich jeńców, w tym ponad 10 tys. oficerów, którzy trafili do sieci obozów utworzonych przez szefa NKWD Ławrientija Berię. Wiosną 1940 r. funkcjonariusze NKWD - wykonując uchwałę Józefa Stalina i jego politbiura z 5 marca 1940 r. - rozstrzelali ok. 22 tys. polskich obywateli przetrzymywanych w obozach i więzieniach na terenie Związku Sowieckiego.
Wśród zamordowanych była elita przedwojennej Polski: oficerowie Wojska Polskiego, policjanci i oficerowie rezerwy: urzędnicy, lekarze, profesorowie, prawnicy, nauczyciele, inżynierowie, duchowni, literaci, kupcy, działacze społeczni. W tym samym czasie, kiedy NKWD mordowało polskich jeńców i więźniów, ich rodziny stały się ofiarami masowej deportacji w głąb Związku Sowieckiego, przeprowadzonej również przez władze w Moskwie. (PAP)
nno/ itm/
