Szef MSZ Witold Waszczykowski zadeklarował w poniedziałek wsparcie dla inicjatywy utworzenia w holenderskiej Bredzie Centrum Pamięci Generała Stanisława Maczka i jego żołnierzy, którzy wyzwolili w 1944 roku miasto spod niemieckiej okupacji.
"Zrobimy wszystko, żeby upamiętnić generała Maczka. To jest jeden z bohaterów II wojny światowej, nie tylko polski, ale również holenderski. Na pewno będziemy na ten temat rozmawiać i jeśli będziemy w stanie dołączyć do tej inicjatywy, to to zrobimy" - powiedział Waszczykowski polskim dziennikarzom w Brukseli.
Jak zaznaczył, Maczek odchodził w zapomnieniu, dlatego należy mu się teraz pamięć za to, co zrobił w czasie II wojny światowej nie tylko dla Polski, ale też Europy Zachodniej. "Jeśli spotkamy się z konkretną inicjatywą, na pewno odpowiemy; jeśli jest taka inicjatywa po stronie holenderskiej, to bardzo chętnie się przyłączymy" - zapewnił.
Po wojnie Maczek osiadł na stałe w Szkocji, a ponieważ nie przysługiwała mu emerytura, pracował m.in. jako barman. W 1946 r. pozbawiony został obywatelstwa polskiego, które zostało mu przywrócone w 1971 r.
Jak podało w niedzielę radio RMF, władze Bredy prowadzą rozmowy z przedstawicielami polskich władz w sprawie współfinansowania przez Polskę budowy Centrum Pamięci poświęconego gen. Maczkowi.
Rozgłośnia poinformowała, że na budowę centrum, które można byłoby zwiedzać jak muzeum, Breda przeznaczyła 200 tys. euro. Liczy jednak, że szacowany koszt miliona euro uda się zebrać dzięki darowiznom i pomocy polskiego rządu oraz m.in. holenderskiego Funduszu Wolności, który ma pod swoją opieką miejsca pamięci w kraju.
Pod koniec października 1944 roku 1. Polska Dywizja Pancerna dowodzona przez gen. Maczka oswobodziła Bredę i inne miasta holenderskie oraz francuskie, a potem obóz jeniecki Oberlangen, gdzie przebywało niemal 2 tys. kobiet walczących w powstaniu warszawskim. Generał Maczek doczekał wolnej Polski; zmarł 11 grudnia 1994 r. w Edynburgu w wieku 102 lat.
Z Brukseli Krzysztof Strzępka (PAP)
stk/ kot/ kar/ pad/