Lech Kaczyński został pośmiertnie uhonorowany w piątek nagrodą IPN "Kustosz Pamięci Narodowej". To 16. edycja wyróżnienia przyznawanego za aktywne upamiętnianie historii narodu polskiego w latach 1939-89.
"Dziedzictwo Lecha Kaczyńskiego to m.in. idea odpowiedzialności państwa za badanie, ochronę i popularyzację naszej narodowej historii. To prawda historyczna pojmowana jako jeden z celów bieżącej polityki władz Rzeczpospolitej, a także budowa stołecznego Muzeum Powstania Warszawskiego, odznaczenia państwowe dla zapomnianych bohaterów zmagań z komunistycznym zniewoleniem, przywracanie pamięci o Polakach ratujących Żydów z rąk niemieckich okupantów" - napisał prezydent Andrzej Duda w liście odczytanym przez podsekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta Wojciecha Kolarskiego, podczas uroczystości wręczenia nagród na Zamku Królewskim w Warszawie.
"Bywały chwile, gdy przetrwanie Polski i polskości stało pod znakiem zapytania. Zawsze jednak znajdowali się wśród nas ci, którzy chcieli i potrafili owe kryzysy zażegnać, nierzadko kosztem wielkich poświęceń, aż po ofiarę życia" - napisał Duda. "Co było najważniejszym źródłem ich żarliwej miłości ojczyzny? Jak wychowywać młodych, aby stawali się zaangażowanymi i dojrzałymi patriotami? Odpowiedzi na te pytania wydają się niezmienne już od wieków: podstawą jest przekaz rzetelnej wiedzy o polskiej historii - historii wielkiej, bogatej, inspirującej; budzącej dumę z dokonań naszych narodowych bohaterów" - podkreślił.
"Bywały chwile, gdy przetrwanie Polski i polskości stało pod znakiem zapytania. Zawsze jednak znajdowali się wśród nas ci, którzy chcieli i potrafili owe kryzysy zażegnać, nierzadko kosztem wielkich poświęceń, aż po ofiarę życia" - napisał prezydent Andrzej Duda w liście odczytanym przez podsekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta Wojciecha Kolarskiego.
Wyróżniając prezydenta Lecha Kaczyńskiego, kapituła nagrody przychyliła się do opinii wnioskodawcy - Muzeum Powstania Warszawskiego, że "profesor Lech Kaczyński był pierwszym polskim politykiem, który przykładał dużą wagę do aktywnej polityki historycznej w realiach współczesnego państwa. Odegrał kluczową rolę dla zmiany klimatu i ponownego zainteresowania Polaków historią".
Nagroda zostanie przekazana Marcie Kaczyńskiej, córce Lecha i Marii Kaczyńskich, która nie mogła być obecna na piątkowej uroczystości.
Podczas uroczystości odczytany został również list od premier Beaty Szydło. "Z szacunkiem pochylamy się dziś nad dokonaniami śp. prof. Lecha Kaczyńskiego, prezydenta RP (...) przywołujemy jego apele o przywracanie prawdy historycznej, która jest fundamentem budowania ładu państw. Podziwiamy jego aktywność, związaną z przywróceniem znaczenie edukacji historycznej oraz troskę o zainteresowanie Polaków naszą narodową historią" - napisała premier. "Państwa praca jest jedną z najszlachetniejszych przysług, którą można wyświadczyć nam wszystkim" - zwróciła się do uhonorowanych tytułem.
Nagrodą "Kustosz Pamięci" wyróżnieni zostali w tym roku także: Janusz Wasylkowski - badacz i popularyzator dziejów Lwowa i założyciel Instytutu Lwowskiego oraz ojciec Antoni Herkulan Wróbel z zakonu bernardynów z Argentyny, który poświęcił się dokumentowaniu dziejów tamtejszej Polonii.
Wśród nagrodzonych instytucji znalazły się: Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej - działające w Stanach Zjednoczonych zrzeszenie polskich kombatantów i osób zaangażowanych w upamiętnienie Polaków z USA walczących w obu wojnach światowych, a także wrocławskie Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, dokumentujące i upamiętniające tragiczny los Polaków, którzy w latach 1943-45 padli ofiarą zbrodni popełnionych przez OUN i UPA.
Uhonorowani odebrali nagrody z rąk Jarosława Szarka, prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.
"My jesteśmy coś dłużni temu pokoleniu, wam wszystkim, którzy - niekiedy samotnie, w wielkiej obojętności, bez pomocy państwa polskiego - przechowywaliście ten bezcenny depozyt naszej wielkiej dumnej historii, naszej niepodległości" - zwrócił się do laureatów prezes IPN. Jak ocenił, "największym zadaniem na najbliższe lata jest uhonorowanie bohaterów z roku 1920".
Ustanowienie Nagrody „Kustosz Pamięci Narodowej” to pomysł Janusza Kurtyki i jego współpracowników – wówczas z krakowskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej. Główną ideą, która przyświecała inicjatorom nagrody honorowej IPN, było nagradzanie osób i organizacji, które przed utworzeniem Instytutu działały na rzecz gromadzenia materiałów z dziejów polskiej konspiracji czasu wojny, Polskiego Państwa Podziemnego, a także powojennego antykomunistycznego podziemia niepodległościowego i opozycji.
Patronat medialny nad XVI edycją Nagrody IPN „Kustosz Pamięci Narodowej” objął portal dzieje.pl (PAP)
pj/ itm/
