O tym jak, ważna jest przeszłość i przyszłość oraz o roli edukacji - mówili w Międzynarodowym Dniu Dziecka do uczniów - posłów na Sejm Dzieci i Młodzieży wiceminister edukacji Marzena Machałek, rzecznik praw dziecka Marek Michalak i prezes IPN Jarosław Szarek.
W czwartek - jak co roku - w Międzynarodowym Dniu Dziecka w Sejmie zasiedli uczniowie gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, posłowie na Sejm Dzieci i Młodzieży.
Sejm Dzieci i Młodzieży to projekt edukacyjny, który ma kształtować postawy obywatelskie, szerzyć wśród młodzieży wiedzę o zasadach funkcjonowania polskiego Sejmu i demokracji parlamentarnej. W tym roku trwa jego XXIII sesja pod hasłem przestrzeni publicznej jako miejsca wolnego od symboli propagujących systemy totalitarne.
"Jesteście w miejscu wyjątkowym dla kształtu polskiej przestrzeni publicznej. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wpływa bowiem na to, co nas otacza, co do nas przemawia i co na nas, na każdego z nas, wpływa. Władza w wolnej Polsce należy do narodu, tak mówiliśmy już za czasów Konstytucji 3 Maja, którego jednym z obowiązków jest uwolnienie pamięci społecznej od wszelkich pozostałości totalitarnego zniewolenia" - powiedział marszałek Sejmu Marek Kuchciński, witając dziecięcych posłów.
Wiceminister edukacji Marzena Machałek, zwracając się do zgromadzonych, podkreśliła, że edukacja to przygotowanie do przyszłości, ale też budowanie tożsamości. "Edukacja to oczywiście przygotowanie was do przyszłości, żebyście sobie radzili w rolach społecznych, żebyście mieli dobry zawód, (...) ale też edukacja to tworzenie i budowanie tożsamości; to jest to, byście wiedzieli kim jesteście, jakie są wasze priorytety; to jest bardzo ważne i bardzo istotne" - podkreśliła.
Machałek nawiązała do tematu tegorocznej sesji dziecięcego Sejmu - przestrzeni publicznej jako miejsca wolnego od symboli propagujących systemy totalitarne, i zadania rekrutacyjnego dla kandydatów na dziecięcych posłów.
Uczniowie mieli ustalić, czy w przestrzeni publicznej, w której mieszkają, znajduje się miejsce, którego nazwa nawiązuje do systemu totalitarnego. Jeśli takie miejsce znaleźli, musieli znaleźć sposób zmiany nazwy oraz zaproponować nowego patrona - bohatera lokalnego - i upowszechniać wiedzę o nim. Jeśli takiego miejsca było, zadaniem młodzieży było znaleźć miejsce warte upamiętnienia, które nie ma patrona, i wskazać nowego bohatera oraz rozpropagować o nim wiedzę w społeczności lokalnej.
"Żeby się tu znaleźć, musieliście wykonać wiele pracy, wiele pracy w bardzo ważnym temacie, w temacie, który służy odkrywaniu prawdy, odkrywaniu korzeni, w odkrywaniu tego, co najważniejsze, w odkrywaniu prawdy o Polsce, o polskich bohaterach, o waszej społeczności. Dziękuje wam za to zaangażowanie" - podkreśliła.
Do tematu sesji nawiązali też rzecznik praw dziecka Marek Michalak i prezes Instytutu Pamięci Narodowej Jarosław Szarek.
"Dzisiaj, po 28 latach wolnej Polski, zajmujemy się usuwaniem z przestrzeni publicznej symboli systemów totalitarnych, to jest wielkie zaniechanie mojego pokolenia i wy to macie zmienić" - powiedział Szarek.
Przypomniał o zbliżającej się 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. "Przed nami wielka rocznica - 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości (...). To wy będziecie następnym pokoleniem, które będzie budowało i kształtowało Polskę. To od waszych wyborów będzie zależała przyszłość Polski, ale doświadczenie mojego pokolenia mówi o tym, że nie możemy porzucać naszej tożsamości, to jest doświadczenie, które wynika z naszej przeszłości" - podkreślił.
"Dzisiaj, w momencie, gdy Europa się pogubiła i stoi przed wieloma problemami, to wy możecie stworzyć inną Polskę, która będzie wzorem dla tej Europy" - zaznaczył.
Prezes IPN poinformował, że razem ze Związkiem Harcerstwa Polskiego IPN zamierza przeprowadzić akcję "Pierwszy Dzień Wolności". "Przeprowadzimy wielką akcję +Pierwszy Dzień Wolności+ o 1918 roku, żeby każdy z was znalazł bohaterów - czasem to był aptekarz, czasem to był miejscowy lekarz, robotnik, ksiądz, ludzie w małych miasteczkach - którzy w 1918 roku uczynili wszystko, aby od zaborców przejąć władzę" - powiedział.
"Odnajdźcie tych ludzi, szukajcie ich, być może to są wasi krewni, absolwenci waszych szkół, niech oni trafią - prawdziwi bohaterowie naszej niepodległości - na tabliczki ulic, nazwy placów" - zaapelował.
Rzecznik Praw Dziecka przypomniał zaś uczniom, że tak, jak ważna jest przeszłość, ważna jest też przyszłość. "Rozważaliście w ramach swojej pracy to, co się dzieje dookoła was. Wzmacnialiście to wasze obywatelstwo w małych ojczyznach. Super, to bardzo ważne, żeby pokochać wielką ojczyznę, trzeba zatroszczyć się także o najbliższe otoczenie, o małą ojczyznę, to są korzenie. Trzeba je podlewać, ale ważne są też skrzydła" - powiedział Michalak.
"Musicie patrzeć też w przyszłość. Przeszłości już się nie da zmienić, ale przyszłość i teraźniejszość możecie. To jest wielkie wyzwanie. Wyzwanie, które musicie podejmować. (...) Do tego was bardzo, bardzo zachęcam" - podkreślił.
Przypomniał uczniom, że mają prawo wyrażać swoje zdanie zawsze i wszędzie tam, gdzie to ich dotyczy. "Macie prawo przekazać treść, ale ważna jest forma" - podkreślił. Zaapelował, by zawsze wysłuchiwali innych osób i ich argumentów, by odnosili się do nich z szacunkiem.
Sejm Dzieci i Młodzieży liczy 460 posłów. Organizacja izby wzorowana jest na procedurach obowiązujących w prawdziwym Sejmie, co ma przybliżać uczestnikom zasady polskiego parlamentaryzmu. Debata plenarna oraz poprzedzające ją prace komisji odbywają się według wcześniej uchwalonej ordynacji wyborczej oraz Regulaminu Sejmu Dzieci i Młodzieży.
Danuta Starzyńska-Rosiecka i Karolina Kropiwiec (PAP)
dsr/ kkr/ karo/