Obraz Matki Bożej w Trokach. Źródło: Wikipedia
W kościele farnym w Trokach - pierwszej stolicy Litwy, leżącej ok. 20 km od Wilna – poświęcono w niedzielę Wielki Dzwon Matki Boskiej Trockiej, Patronki Litwy, ważący 700 kg. Poświęcono również Dzwon 100-lecia Odrodzenia Państwa Litewskiego, który waży 470 kg.
Uroczystość poświęcenia dzwonów to element przygotowań do przyszłorocznych obchodów dwóch jubileuszy – 300. rocznicy koronacji słynącego z łask obrazu Matki Boskiej Trockiej i 100. rocznicy odzyskania przez Litwę niepodległości.
Oba dzwony zostały odlane w Polsce, w Odlewni Dzwonów Braci Kruszewskich w Węgrowie.
"To nie jest przypadek, że dla uczczenia dwu jubileuszowych dat ważnych dla państwa i narodu wybrano dzwony. Bicie dzwonów nada wydźwięk obchodom. To też nasz przekaz dla przyszłych pokoleń" - powiedział proboszcz parafii trockiej, ks. dziekan Jonas Varaneckas.
Dzwony w kościele Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Trokach poświęcił arcybiskup metropolita wileński Gintaras Gruszas.
W niedzielę w trockim kościele - po prawie 15 latach renowacji średniowiecznej świątyni - konsekrowano też ołtarz. Podczas remontu w kościele wymieniono dach, podłogę, okna, zainstalowano ogrzewanie, odrestaurowano obrazy, odnowiono zakrystię, prezbiterium, cześć organową, kościelne ogrodzenie i bramę wjazdową. Przeprowadzono też badania archeologicznie.
Z okazji 300. rocznicy koronacji obrazu Sejm Litwy ogłosił rok 2018 Rokiem Matki Boskiej Trockiej. Cudowny obraz z kościoła farnego w Trokach był drugim w kolejności wizerunkiem Matki Bożej na ziemiach Rzeczypospolitej, a pierwszym w Księstwie Litewskim, koronowanym przez papieża Klemensa XI. Koronacji obrazu 4 września 1718 roku dokonał biskup wileński Konstanty Brzostowski. Rok wcześniej, w 1717 roku, koronowano obraz Matki Boskiej Częstochowskiej.
Uroczystości jubileuszowe w Trokach już we wrześniu br. zainauguruje tradycyjny, tygodniowy odpust. W ramach rocznych obchodów odbędzie się m.in. kongres maryjny, międzynarodowa konferencja w Sejmie, zostanie przygotowana wystawa, a także publikacja nt. cudownego obrazu.
Kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny Trokach i słynący z łask obraz Matki Bożej są ściśle związane z Wielkim Księciem Litewskim Witoldem. To Witold ufundował świątynię w 1409 r.
Obraz Matki Boskiej Trockiej jest datowany na XVI wiek. Jego autor nie jest znany. Obraz przedstawia Matkę Boską podtrzymującą prawą ręką siedzące na kolanach Dzieciątko, a w lewej trzymającą gałązkę róży z trzema kwiatami. Trocki wizerunek Maryi charakteryzuje się bizantyjskim stylem obrazowania i malowania ikon. Jednocześnie można dostrzec na nim istotne rysy późnośredniowiecznego malarstwa zachodniego: szerokie szaty okrywające figurę równymi fałdami. Obraz Matki Boskiej Trockiej w sposób niepowtarzalny łączy różne style ikonopisania.
Legenda głosi, że obraz został namalowany w Konstantynopolu w 1123 r., a w 1390 r. cesarz Manuel II Paleolog przekazał go w darze księciu Witoldowi. Miał to być ten sam obraz, dzięki któremu cesarz Jan Komnen pobił Hunów i Persów.
Początkowo obraz był przechowywany w trockim zamku na wyspie, potem książę Witold przekazał go założonemu przez siebie kościołowi w Trokach.
Pielgrzymowanie do Trok rozpoczęto na początku XVII w., pierwsza pielgrzymka wyruszyła w 1604 r. z Wilna, na czele z biskupem Wojną. Madonnę Trocką proszono o opiekę nad Litwą opanowaną przez dżumę i głód. Po modlitwach pielgrzymów morowe powietrze ustąpiło. Bardzo dużo pielgrzymek do Trok organizowali w XVII-XVIII w. jezuici w ramach walki z reformacją. Przed obrazem Trockiej Madonny modlili się m.in. król Władysław IV Waza, król Jan Kazimierz i król Jan III Sobieski.
W ostatnim stuleciu kult Matki Boskiej Trockiej został przyćmiony szybko szerzącym się kultem Matki Boskiej Ostrobramskiej. Obraz ostrobramski był koronowany w 1927 roku.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ ndz/ karo/
