Szlakiem legendarnego Batalionu "Zośka" przejedzie w niedzielę 11. Masa Powstańcza. Rowerzyści, wspomagani przez przewodnika, poznają miejsca związane z historią oddziału m.in. "Twierdzę Zośki" przy ul. Okopowej i d. więzienie "Gęsiówka" wyzwolone przez batalion.
Trasa Masy Powstańczej będzie w tym roku liczyła ponad 18 kilometrów. Jej uczestnicy przejadą obok miejsc związanych z historią i szlakiem bojowym Batalionu "Zośka", jednej z najbardziej znanych formacji Powstania Warszawskiego.
"Pojedziemy obok cmentarzy ewangelickich przy ul. Żytniej i Młynarskiej, później obok budynku przedwojennej Publicznej Szkoły Powszechnej św. Kingi przy ul. Okopowej 55a, czyli tzw. Twierdzy Zośki, gdzie stacjonowali. Przejedziemy także koło dawnego więzienia +Gęsiówka+, które zostało zdobyte i wyzwolone przez żołnierzy Batalionu +Zośka+. Niestety z przyczyn technicznych m.in. w związku z prowadzonymi obecnie remontami nie jest możliwe przejechanie całego szlaku bojowego formacji" - opowiadał PAP Jarosław Maliniak, kierownik Działu Archiwum Muzeum Powstania Warszawskiego, organizującego Masę.
Jak zaznaczył, jednym z symbolicznych punktów będzie przejazd ul. Koszykową, gdzie po wojnie mieściła się siedziba Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. "Został tam zamordowany jeden z członków batalionu Jan Rodowicz +Anoda+. To będzie okazją do opowiedzenia o represjach powojennych jakie dotknęły żołnierzy Armii Krajowej. Oczywiście będziemy mieli też przewodnika, który będzie opowiadał o samym batalionie i miejscach z nim związanych. Tradycyjnie Masę zaczynamy i kończymy w Parku Wolności przy Muzeum Powstania Warszawskiego" - powiedział Maliniak.
W przejeździe będzie mogło wziąć udział ok. 2 tys. osób. "Rejestracja internetowa została już zakończona, ale mamy jeszcze pulę ok. 500 miejsc zarezerwowanych dla osób, które przyjdą przed startem Masy do Parku Wolności przy Muzeum Powstania Warszawskiego. Uczestnicy tradycyjnie otrzymają także koszulki z logo Masy Powstańczej" - dodał kierownik Działu Archiwum.
Masa Powstańcza w tym roku przejedzie trasą: Przyokopowa – Grzybowska – Towarowa – Okopowa – Żytnia – Młynarska – Ostroroga – Tatarska – Powązkowska – Okopowa – Anielewicza – Smocza – Stawki – Muranowska – Bonifraterska – Franciszkańska – Wałowa – Świętojerska – Andersa – al. Solidarności – Bielańska – Wierzbowa – pl. Piłsudskiego – Królewska – Marszałkowska – Hoża – pl. Trzech Krzyży – al. Ujazdowskie – Koszykowa – Mokotowska – Krucza – Piękna – pl. Konstytucji – Koszykowa – Chałubińskiego – al. Jana Pawła II – Rondo ONZ – Prosta – Przyokopowa.
Jej przejazd jest elementem obchodów 73. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego.
Harcerski batalion Armii Krajowej "Zośka" powstał 1 września 1943 r. Nazwę otrzymał dla upamiętnienia dowódcy warszawskich Grup Szturmowych Tadeusza Zawadzkiego "Zośki", który zginął 20 sierpnia 1943 r. w akcji na posterunek graniczny w Sieczychach. Żołnierze "Zośki" uczestniczyli w akcjach dywersyjno-sabotażowych, których celem było m.in. niszczenie hitlerowskiego transportu kolejowego zaopatrującego front wschodni.
W Powstaniu Warszawskim formacja walczyła w Zgrupowaniu AK "Radosław" na Woli i Starym Mieście. Stamtąd jedna z jego kompanii - "Rudy" pod dowództwem Andrzeja Romockiego "Morro", jako jedyna z załogi staromiejskiej przedarła się na Śródmieście przez posterunki niemieckie w Ogrodzie Saskim. Podczas walk na Czerniakowie i Mokotowie zdziesiątkowany batalion "Zośka" połączono z batalionem "Parasol".
Powstanie Warszawskie było największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. 1 sierpnia 1944 r. do walki w stolicy przystąpiło ok. 40-50 tys. powstańców. Planowane na kilka dni trwało ponad dwa miesiące. W czasie walk w Warszawie zginęło ok. 18 tys. powstańców, a 25 tys. zostało rannych. Straty wśród ludności cywilnej były ogromne i wynosiły ok. 180 tys. zabitych. Pozostałych przy życiu mieszkańców Warszawy, ok. 500 tys., wypędzono z miasta, które po Powstaniu zostało niemal całkowicie spalone i zburzone. (PAP)
akn/ agz/
