Maniucha i Ksawery, zespół Hańba, trio Wachowiak/Woźniak/Kinaszewska oraz Marcin Wyrostek Band – ci artyści będą reprezentować Polskę na tzw. scenie regionalnej podczas prestiżowych, międzynarodowych targów poświęconych world music – WOMEX. Impreza rusza w środę w Katowicach.
Artyści prezentujący muzykę world wychodzą od muzyki tradycyjnej, ludowej, folkowej, etnicznej, lecz ją indywidualnie przekształcają, tworząc nowe brzmienia np. poprzez połączenia z muzyką elektroniczną czy jazzem.
WOMEX (ang. The World Music Expo – Targi Muzyki Świata) to złożone wydarzenie poświęcone world music, składające się z części targowej, ale i festiwalowej. Impreza co roku przyciąga kilka tysięcy uczestników. Po raz pierwszy odbywa się w Polsce. W tym roku spodziewanych jest ok. 2,5 tys. delegatów, 200 dziennikarzy i ponad 50 zespołów – z całego świata.
Większość tych zespołów - które wystąpią na siedmiu scenach w Katowicach - została wyłoniona w oficjalnej selekcji. Siedmioosobowe jury światowych ekspertów wybierało je spośród niemal 1,5 tys. zgłoszeń. Tym razem w tym gronie nie ma Polaków.
Jednym ze stałych punktów WOMEX-u jest tzw. scena regionalna na której prezentują się muzycy z kraju gospodarzy oraz państw sąsiednich. W Katowicach scena ta nazywać się będzie "Kato Connections" i została podzielona na trzy sekcje: grupy polskie, z krajów sąsiadujących, oraz z Miast Kreatywnych UNESCO. Tu wyboru artystów dokonują gospodarze.
"Na każdym WOMEX-ie tzw. scena regionalna to domena lokalnego organizatora. Dokonaliśmy wyboru wspólnie z grupą specjalistów, w tym wypadku dziennikarzy muzycznych z Polski i świata. Szukaliśmy artystów reprezentujących różne regiony Polski i najważniejsze zjawiska we współczesnym polskim folku" – powiedziała PAP Martyna Markowska z katowickiej instytucji kultury Miasto Ogrodów.
Dodała, że organizatorzy zaprosili też do współpracy miasta należące – tak jak Katowice – do Sieci Miast Kreatywnych UNESCO. "Stąd obecność na scenie +Kato Connections+ choćby artystów z Brazylii czy Belgii" – wyjaśniła.
Wśród czterech polskich zespołów znalazły się: duet Maniucha i Ksawery, zespół Hańba, trio Wachowiak/Woźniak/Kinaszewska oraz Marcin Wyrostek Band. Pierwsze trzy wystąpią w ramach sekcji polskiej, a Wyrostek będzie prezentował Katowice jako Miasto Muzyki UNESCO.
W ocenie etnomuzykologa dr Magdaleny Szyndler z Uniwersytetu Śląskiego, organizatorzy niebezpodstawnie wybrali właśnie te grupy. "Wszystkie prezentują taką świadomość repertuaru ludowego i jej przekształcenie czy raczej subiektywne postrzeganie, które nie wykracza poza ramy piękne estetycznie; co w przypadku szczególnie przekształceń folkloru ma postać bardzo cienkiej granicy: między źródłem a kiczem" – powiedziała PAP.
Pierwsi z wykonawców to duet wokalistki Maniuchy Bikont (m.in. znanej z Tęgich Chłopów) i kontrabasisty Ksawerego Wójcickiego, których ostatnim wspólnym przedsięwzięciem - jak podali organizatorzy - były improwizacje wokół pieśni miłosnych i weselnych z Polesia. "Prostota. Piękny, nieskażony głos i dopełnienie instrumentalne (kontrabas), który stanowi idealne tło, pomimo własnej wizji ludowości (wtręty improwizacji jazzowej). Słychać dobrze zainteresowania badawcze śpiewaczki – doskonała świadomość repertuaru" – oceniła duet Szyndler.
Grupa Hańba to z kolei krakowski zespół przenoszący punk rocka do lat 30. XX wieku i mówiący o aktualnych problemach społecznych językiem kapeli podwórkowej czasów 20-lecia międzywojennego.
Warszawskie trio Wachowiak/Woźniak/Kinaszewska – jak podali organizatorzy - zadebiutowało zaledwie przed rokiem na festiwalu Nowa Tradycja. "Repertuar i wykonanie mocno osadzone w muzyce źródłowej, maniery wykonawcze zaczerpnięte z terenu. Duża świadomość wykonawcza +in crudo+ (dosł. w stanie surowym, pierwotnym – PAP)" – powiedziała Szyndler.
Na regionalnej scenie wystąpi także wirtuoz akordeonu Marcin Wyrostek ze swym zespołem.
Scena ta to także występy takich grup jak: Banda (Słowacja), Marta Topferova & Milokraj (Czechy), Haz’art Trio (Niemcy), Osama Abdulrasol Quintet (Gandawa, Belgia) oraz Viola de Arame (Salvador, Brazylia).
Polska muzyka zabrzmi ponadto podczas koncertu otwarcia, gdzie z towarzyszeniem Orkiestry Kameralnej Miasta Tychy "Aukso" zagrają: Vołosi, Kapela Maliszów oraz Lautari.
Zespół Vołosi tworzą beskidzcy górale oraz klasycznie wykształceni muzycy. "Nieprzeciętna świadomość repertuaru karpackiego w oparciu o doświadczenia akademickie. Świetna energia i wirtuozeria" – podkreśliła etnomuzykolog. Zespół przed kilku laty występował już na WOMEX-ie, dostając się z oficjalnej selekcji.
Kapela Maliszów to rodzinny zespół, w którym gra ojciec Jan Malisz i jego dzieci. Inspirują się tradycyjną muzyką swojego regionu, czyli tańcami i przyśpiewkami z okolic powiatu gorlickiego, choć jednocześnie nie stronią od improwizacji.
Z kolei Lautari to zespół założony i prowadzony przez Macieja Filipczuka. Jak sami o sobie piszą: to "nowoczesne, etno-jazzowe brzmienie osadzone w tradycjach muzycznych środkowej, wschodniej i południowej Europy oraz Kaukazu".
WOMEX potrwa od 25 do 29 października. Koncerty zagranicznych zespołów odbywać się będą w Spodku, w siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia (NOSPR) oraz w Międzynarodowym Centrum Kongresowym (MCK), a także w klubie Królestwo.(PAP)
autor: Agnieszka Kliks-Pudlik
edytor: Paweł Tomczyk
akp/ pat/