2011-04-08 (PAP) - Historia zagłady Żydów począwszy od wybuchu II wojny po eksterminację w obozach koncentracyjnych jest tematem galerii "Zagłada", znajdującej się w powstającym w stolicy Muzeum Historii Żydów Polskich. Prezentacja galerii odbędzie się w poniedziałek w Warszawie.
Spotkanie, podczas którego o pomysłach i zaawansowaniu prac nad powstającą galerią "Zagłada" opowiedzą jej twórcy - dr Jacek Leociak i prof. Barbara Engelking-Boni odbędzie się w poniedziałek w Austriackim Forum Kultury. Będzie to pierwsza publiczna prezentacja galerii i okazja do zadania pytań jej twórcom, autorom książek "Spojrzenia na warszawskie getto" i "Jest taki piękny słoneczny dzień".
Jak podkreśla w rozmowie z PAP Leociak, zagłada ma być przedstawiona w kontekście ponad 800-letniej historii obecności Żydów w Polsce. "Jednym z głównych złożeń w sposobie opowiadania jest coś, co nazywamy +zawieszeniem wiedzy o końcu+. Chcemy pokazać historię zagłady tak, by widzowie, podobnie jak wtedy Żydzi, nie znali jej zakończenia. Podążamy tropem ofiar" - powiedział współtwórca galerii.
Galerię otwiera część nazwana "Prolog" pokazująca wybuch wojny 1939 r., kampanię wrześniową, wejście Sowietów, klęskę września oraz okupacją niemiecką i sowiecką. Kolejny fragment pt. "Separacja i izolacja" koncentruje się na okupacji niemieckiej pokazując oddzielanie ludności żydowskiej od Polaków, narastające represje, prześladowania, wreszcie wtrącenie Żydów do gett. Następna część "Getto 1" opowiada o różnych aspektach życia w getcie warszawskim m.in. pomocy społecznej, życiu kulturalnym i politycznym, konspiracji oraz o kontekście polskim - Polskim Państwie Podziemnym, terrorze wobec Polaków, Powstaniu Warszawskim i o różnych postawach Polaków wobec Żydów - od obojętności przez pomoc po szmalcowników.
Kolejny fragment to "Ukrywanie" przedstawiające relacje między Polakami, którzy ukrywali Żydów a ukrywającymi się oraz pokazujące świadectwa o sposobach przeżycia: na powierzchni - na fałszywych papierach albo pod powierzchnią - w piwnicach, za szafami czy pod stodołami. Następną częścią jest "Wschód – Zagłada Żydów polskich – Zagłada Żydów europejskich" pokazująca dwie fazy zagłady. Pierwszą - po wybuchu wojny z Rosją, kiedy Niemcy zaczynają masową eksterminację Żydów i komunistów na Wschodzie; drugą - gdy wprowadzają nowe technologie zagłady - masowe zagazowywanie ludzi. W jej ramach jest pokazana operacja Reinhardt - eksterminacja ludności żydowskiej na trenie Generalnej Guberni i rozszerzenie jej na Żydów europejskich.
"W następnej części +Shoah+ wiemy już wszystko. Żydzi polscy wywożeni są m.in. do Treblinki, Żydzi europejscy do Auschwitz-Birkenau. Zwiedzający skręcają później w bok, by znaleźć się w ostatniej części galerii nazywanej +Pustka+. To przestrzeń pozbawiona elementów wystawienniczych, miejsce przeznaczone na refleksję. W galerii +Zagłada+ nie opowiadamy o wyzwoleniu obozu, nie ma happy endu. Galeria kończy się pustką" - podsumował Leociak. (PAP)
akn/ ls/
Jak podkreśla w rozmowie z PAP Leociak, zagłada ma być przedstawiona w kontekście ponad 800-letniej historii obecności Żydów w Polsce. "Jednym z głównych złożeń w sposobie opowiadania jest coś, co nazywamy +zawieszeniem wiedzy o końcu+. Chcemy pokazać historię zagłady tak, by widzowie, podobnie jak wtedy Żydzi, nie znali jej zakończenia. Podążamy tropem ofiar" - powiedział współtwórca galerii.
Galerię otwiera część nazwana "Prolog" pokazująca wybuch wojny 1939 r., kampanię wrześniową, wejście Sowietów, klęskę września oraz okupacją niemiecką i sowiecką. Kolejny fragment pt. "Separacja i izolacja" koncentruje się na okupacji niemieckiej pokazując oddzielanie ludności żydowskiej od Polaków, narastające represje, prześladowania, wreszcie wtrącenie Żydów do gett. Następna część "Getto 1" opowiada o różnych aspektach życia w getcie warszawskim m.in. pomocy społecznej, życiu kulturalnym i politycznym, konspiracji oraz o kontekście polskim - Polskim Państwie Podziemnym, terrorze wobec Polaków, Powstaniu Warszawskim i o różnych postawach Polaków wobec Żydów - od obojętności przez pomoc po szmalcowników.
Kolejny fragment to "Ukrywanie" przedstawiające relacje między Polakami, którzy ukrywali Żydów a ukrywającymi się oraz pokazujące świadectwa o sposobach przeżycia: na powierzchni - na fałszywych papierach albo pod powierzchnią - w piwnicach, za szafami czy pod stodołami. Następną częścią jest "Wschód – Zagłada Żydów polskich – Zagłada Żydów europejskich" pokazująca dwie fazy zagłady. Pierwszą - po wybuchu wojny z Rosją, kiedy Niemcy zaczynają masową eksterminację Żydów i komunistów na Wschodzie; drugą - gdy wprowadzają nowe technologie zagłady - masowe zagazowywanie ludzi. W jej ramach jest pokazana operacja Reinhardt - eksterminacja ludności żydowskiej na trenie Generalnej Guberni i rozszerzenie jej na Żydów europejskich.
"W następnej części +Shoah+ wiemy już wszystko. Żydzi polscy wywożeni są m.in. do Treblinki, Żydzi europejscy do Auschwitz-Birkenau. Zwiedzający skręcają później w bok, by znaleźć się w ostatniej części galerii nazywanej +Pustka+. To przestrzeń pozbawiona elementów wystawienniczych, miejsce przeznaczone na refleksję. W galerii +Zagłada+ nie opowiadamy o wyzwoleniu obozu, nie ma happy endu. Galeria kończy się pustką" - podsumował Leociak. (PAP)
akn/ ls/
