05.12.2017–06.12.2017
Postaci Marszałka Józefa Piłsudskiego poświęcona będzie w Wilnie międzynarodowa konferencja naukowa „Bez emocji. Polsko-litewski dialog o Józefie Piłsudskim”. Konferencja rozpocznie się 5 grudnia w 150. rocznicę urodzin Marszałka w Wileńskim Ratuszu i potrwa do 6 grudnia.
Jak podkreślają organizatorzy konferencji, przez ostatnie kilkadziesiąt lat wokół postaci Józefa Piłsudskiego i jego roli w stosunkach polsko-litewskich narosło wiele mitów, nieporozumień, oskarżeń i negatywnych emocji. Postać ta odbierana jest nie tylko wśród Litwinów niejednoznacznie. Z jednej strony, Marszałek przedstawiany jest jako ojciec polskiej niepodległości, wybitny wódz, strateg i obrońca Europy przed bolszewicką rewolucją, z drugiej zaś jako polityk autorytarny twardo rozprawiający się z politycznymi przeciwnikami, a także „wróg” litewskiej państwowości.
Nazwisko Piłsudskiego w litewskim dyskursie historycznym, politycznym i medialnym jest w istocie nieobecne. Jeśli już się pojawia, to nadal towarzyszą mu głównie emocje, a nie rzetelne oceny faktów historycznych.
Według zapowiedzi organizatorów celem konferencji naukowej „Bez emocji. Polsko-litewski dialog o Józefie Piłsudskim” jest rzetelne, racjonalne i wolne od emocji przedstawienie jego postaci na tle polsko-litewskich stosunków, ukazanie związków z Litwą oraz zaprezentowanie różnych aspektów jego działalności i dorobku. Konferencja będzie podzielona na pięć paneli tematycznych: „Idee i czyn”, „Normalizacja?”, „Piłsudski a Litwa“, „Wizerunek“ oraz „Żmudzin“.
Będzie o tym mówił poeta, tłumacz, badacz literatury, profesor Uniwersytetu Yale Tomas Venclova w referacie „Józef Piłsudski oczami Litwinów: od mitu do przemyślanej oceny“.
Koncepcję polityki zagranicznej Józefa Piłsudskiego w latach 1918–1935 zaprezentuje prof. Marek Kornat z Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN.
O historii rodu Piłsudskiego na Żmudzi opowie Eugenijus Saviszczevas - historyk z Wydziału Historii Uniwersytetu Wileńskiego.
Andrzej Pukszto, historyk i politolog związany z Uniwersytetem Witolda Wielkiego, przedstawi ewolucję postaw ziemiaństwa na Litwie wobec idei politycznych Józefa Piłsudskiego w latach 1905–1920.
Obrady zakończy dyskusja „Czy jest możliwy polsko-litewski dialog na temat Piłsudskiego?“ z udziałem Alfredasa Bumblauskasa, Rimantasa Miknysa, Andrzeja Nowaka, Włodzimierza Sulei, Tomasa Venclovy, Mariusza Wołosa, ministra Jana Józefa Kasprzyka.
Konferencji będzie towarzyszyć otwarcie wystawy o Józefie Piłsudskim, przygotowanej na zlecenie Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP. Wystawa będzie dostępna przez cały czas trwania konferencji.
Organizatorami konferencji są Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Historii Litwy, Wydział Historii Uniwersytetu Wileńskiego oraz Instytut Polski w Wilnie.
Patronat medialny nad wydarzeniem objął m.in. portal dzieje.pl.
Anna Kruszyńska (PAP)
akr/ ls/ mal/