Por. Tadeusz Stabrowski. Fot. archiwum rodzinne. Źródło: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Lotnik pochowany na cmentarzu w Le Crotoy we Francji to por. Tadeusz Stabrowski z 308. Dywizjonu Myśliwskiego Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii. Tożsamość Polaka ustalili szczecińscy naukowcy z Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów.
"Na sukces złożyła się bardzo dobra jakość materiału genetycznego i dostęp do materiału porównawczego od syna por. Stabrowskiego. Nie udałoby się jednak, gdyby nie doskonałe przygotowanie tła historycznego przez specjalistów i pasjonatów historii, współpracujących z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego" - powiedział PAP w piątek Andrzej Ossowski z Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów, działającej przy Pomorskim Uniwersytecie Medycznym. Dodał, że porucznik Stabrowski jest pierwszym żołnierzem Polskich Sił Zbrojnych zidentyfikowanym metodami genetycznymi przez stronę polską.
Szczątki porucznika Stabrowskiego spoczywały w bezimiennej mogile w miejscowości Le Crotoy we Francji. Badania genetyczne były ostatnim etapem prac identyfikacyjnych.
Naukowcy z PBGOT pobrali próbki we wrześniu ub. r. Wcześniej wytypowano lotników, którzy mogli być pochowani na francuskim cmentarzu. Pracownicy MKiDN odnaleźli krewnych wszystkich typowanych lotników, a następnie pobrano od nich materiał DNA do badań.
"Przy identyfikacji pracowali historycy, pasjonaci historii lotnictwa, urzędnicy MKiDN, genetycy, antropolodzy, medycy sądowi i archeolodzy" - powiedział Ossowski. Wyjaśnił, że zadaniem szczecińskiego zespołu PBGOT było przeprowadzenie badań antropologicznych i medyczno-sądowych, a także analizy przedmiotów znalezionych przy szczątkach, co pozwoliło na potwierdzenie, że należały one do pilota RAF. Po porównaniu profili DNA uzyskanych ze szkieletu lotnika z próbkami DNA pochodzącymi od krewnych wytypowanych lotników naukowcy uzyskali dopasowanie z synem jednego z lotników. To badanie pozwoliło zidentyfikować szczątki porucznika Tadeusza Stabrowskiego. "Badanie wykonaliśmy z najwyższą starannością i zgodnie z wszelkimi standardami, zostały wielokrotnie potwierdzone" - dodał Ossowski.
Tadeusz Stabrowski urodził się 16 maja 1917 r. w Łubinówce nad Donem. Ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Lotnictwa w Dęblinie. Podczas mobilizacji w 1939 r. zameldował się w 4. Pułku Lotniczym w Toruniu. W trakcie działań wojennych, po internowaniu w Rumunii, dotarł do Wielkiej Brytanii. Tam służył w 258 Dywizjonie Myśliwskim RAF, następnie 317 "Wileńskiego" DM. W 1941 r. został przeniesiony do 308. "Krakowskiego" Dywizjonu Myśliwskiego, który wcześniej poniósł duże straty.
Porucznik Stabrowski był widziany przez kolegę z dywizjonu ostatni raz 11 marca 1943 roku, gdy na postrzelonym samolocie był zmuszony wodować na Kanale La Manche. Udało mu się wydostać z Spitfire’a. Niestety wodnosamolot ratownictwa morskiego, wysłany po niego, stracił go z oczu w czasie podejścia do lądowania na wodzie i go nie uratował. Lotnik zmarł prawdopodobnie z powodu wychłodzenia w wodzie. Morze oddało ciało porucznika Tadeusza Stabrowskiego na brzeg francuski 12 kwietnia 1943 roku w okolicy Le Crotoy, gdzie został pochowany jako nieznany polski lotnik.
Ceremonia wojskowa na cmentarzu w Le Crotoy, związana z przywróceniem imienia i nazwiska na nagrobku lotnika, wstępnie planowana jest na 11 marca 2018 r., 75 lat od śmierci pilota.
Zespół szczecińskiego PUM prowadzi projekt Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów. Dzięki pracom do tej pory zidentyfikowano około 80 ofiar zbrodni komunistycznych i niemieckich. Dzięki pracy naukowców udało się zidentyfikować między innymi Danutę Siedzikównę "Inkę", Zygmunta Szendzielarza "Łupaszkę" czy Hieronima Dekutowskiego "Zaporę".(PAP)
Autor: Elżbieta Bielecka
emb/ itm/
