Budowa portu morskiego w Gdyni. 1929 r. Fot. NAC
Muzeum Miasta Gdyni uruchomiło portal internetowy, który prezentuje zdigitalizowane archiwalia związane z historią miasta. Na zasoby, które będą stopniowo powiększane, składają się m.in. historyczne fotografie i mapy a także plany gdyńskich budynków.
Na portalu umieszczono już kilkaset obiektów. Są to przede wszystkim cyfrowe skany fotografii, dokumentów lub druków, które zostały pogrupowane w albumy tematyczne bądź w kolekcje obejmujące np. zdjęcia wykonane przez jednego autora.
Znaleźć tu można przykładowo katalogi ze skanami prezentującymi dawne miejskie plakaty i afisze, plany miasta z różnych okresów, plany architektoniczne budynków projektowanych w pracowni Władysława Madeły (powstały w niej projekty wielu gdyńskich obiektów), czy dokumentację pokazującą koncepcje zagospodarowania wnętrz na transatlantykach, które wyruszały z Gdynia - s/s Kościuszko i s/s Pułaski.
Odrębne katalogi prezentują Gdynię w fotografiach Edmunda Zdanowskiego i Haliny Wasielke-Cieślak czy "Zawiszę Czarnego" w obiektywie Floriana Staszewskiego. Osobne zbiory zgromadzono też w katalogach fotograficznych poświęconych żeglarstwu i jachtingowi, czy Gdyni w latach 30. XX wieku. Nie zabrakło również fotografii pokazujących miasto i odbywające się w nim różne uroczystości tuż po zakończeniu II wojny światowej, a także w kolejnych latach.
Częścią portalu są też trzy interaktywne mapy Gdyni prezentujące miasto w lata 20., 30. oraz 40. ub. wieku. Na plany te naniesiono punkty wskazujące np., gdzie w okresie międzywojennym funkcjonowały w mieście kina, bary czy restauracje. Wskazano też np. miejsca, w których - w danym czasie - rozgrywały się ważne dla miasta wydarzenia.
Jak powiedział PAP Michał Miegoń z działu promocji Muzeum Miasta Gdyni, portal - od momentu uruchomienia w połowie grudnia, cały czas ewoluuje. W najbliższych tygodniach i miesiącach mają się pojawić kolejne skany z archiwaliów będących w zasobach Muzeum Miasta Gdyni. "Praca przy digitalizacji zbiorów cały czas trwa" - wyjaśnił Miegoń. Dodał, że docelowo na portalu znajdą się cyfrowe wersje kilkunastu tysięcy fotografii, map, planów i innych dokumentów.
W najbliższych dniach ma zostać zamieszczona na nim kolekcja plakatów Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych, a w nieco dalszych planach jest digitalizacja kalek z oryginalnymi planami architektonicznymi z okresu międzywojennego i tego tuż po zakończeniu II wojny światowej. "Będą to m.in. plany architektoniczne znanych gdyńskich obiektów, w tym obecnego Urzędu Miasta czy Urzędu Morskiego oraz gdyńskich kamienic kryjących bardzo wiele architektonicznych ciekawostek" - powiedział PAP Miegoń.
Podkreślił, że - dzięki zastosowanym na portalu rozwiązaniom, ze strony mogą korzystać także osoby z niepełnosprawnością słuchu czy wzroku. "Strona posiada ścieżkę audio i możliwość zwiększania kontrastu wyświetlanych plików" - wyjaśnił.
Portal powstał dzięki - przyznanej w ramach programu Kultura cyfrowa 2017 - dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Resort przekazał Muzeum na ten cel ponad 104 tysiące zł, a placówka dołożyła do tego prawie 32 tys. zł wkładu własnego.
Po zakończeniu I wojny światowej, na mocy Traktatu Wersalskiego Polska uzyskała dostęp do Morza Bałtyckiego na odcinku 147 km, w skład którego wchodził brzeg Półwyspu Helskiego (74 km), morze otwarte (24 km) i brzeg Zatoki Puckiej (49 km). Na tym odcinku nie znalazł się jednak żaden większy port, ponieważ Gdańsk miał być Wolnym Miastem, pozostającym pod protektoratem Ligi Narodów.
23 września 1922 r. Sejm uchwalił ustawę "o budowie portu przy Gdyni na Pomorzu, jako portu użyteczności publicznej". Już w momencie przyjęcia ustawy w pobliżu wioski Gdynia trwały pierwsze prace budowlane finansowane przez państwo. Wielkim orędownikiem tej inwestycji był inż. Eugeniusz Kwiatkowski, pełniący w okresie międzywojennym m.in. funkcje ministra przemysłu i handlu oraz wicepremiera.
29 kwietnia 1923 roku w Gdyni uroczyście otwarto "Tymczasowy Port Wojenny i Schronisko dla Rybaków". W sierpniu tego samego roku do nabrzeża gdyńskiego portu wpłynął pierwszy pełnomorski statek. Otwarcie portu i jego rozbudowa, której drugi etap rozpoczęto w 1924 roku, spowodowały dynamiczny rozwój Gdyni.
10 lutego 1926 r. Gdynia uzyskała prawa miejskie, liczyła wówczas 12 tys. mieszkańców. W chwili wybuchu II wojny światowej była ona jednym z największych i najnowocześniejszych portów w Europie. W 1938 roku Gdynię odwiedziło prawie 6,5 tys. statków, przeładunki w porcie wyniosły 9,2 mln ton, a miasto liczyło ponad 120 tys. mieszkańców. Obecnie Gdynię zamieszkuje około 250 tys. osób i jest ona największym polskim miastem niebędącym miastem wojewódzkim. (PAP)
autor: Anna Kisicka
aks/ pru/
