Muzeum Kamienica Orsettich w Jarosławiu (Podkarpackie) realizuje inicjatywę "Jarosławskie dla Niepodległej" z okazji 100. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Powstanie kalendarium wydarzeń związanych z tym wydarzeniem, jubileuszowa wystawa i publikacja.
Muzeum zwróciło się z apelem o udostępnienie pamiątek nie tylko do mieszkańców miasta i powiatu jarosławskiego, ale do wszystkich, którzy takie posiadają. Organizatorzy wystawy i publikacji podkreślili, że zależy im „na całościowym i wyczerpującym przedstawieniu tych wielkich i tragicznych wydarzeń wojennych oraz zmagań politycznych o niepodległą Rzeczpospolitą”. Poszukiwane są przede wszystkim oryginalne, nieznane dotychczas dokumenty, wspomnienia, żołnierskie i rodzinne fotografie, różne pamiątki i przedmioty wykonane w czasie wojny.
„Wspólnie dołóżmy wszelkich starań, aby uhonorować i wprowadzić na karty historii szeregowych żołnierzy regularnych armii, Legionów oraz ludności cywilnej, tych wszystkich, którzy ponieśli na swoich barkach największy ciężar wojny” – zachęca muzeum.
W ramach realizacji inicjatywy uruchomiono już na portalu społecznościowym profil "Jarosławskie dla Niepodległej”, gdzie przez cały 2018 rok będzie prowadzone kalendarium wydarzeń związanych z odzyskaniem przez Polskę niepodległości, ilustrowane, często unikatowymi, fotografiami ze zbiorów muzealnych.
Konrad Sawiński ze starostwa powiatowego w Jarosławiu wyjaśnił w rozmowie z PAP, że w kalendarium znajdą się najistotniejsze, najciekawsze wydarzenia na drodze do odzyskania niepodległości Polski, szczególnie te, które miały miejsce w tytułowym Jarosławskiem, czyli - jak mówił - „w naszej lokalnej Ojczyźnie”.
„Dla niezorientowanych warto powiedzieć, że Jarosław i okolice były jednym z głównych centrów czynu niepodległościowego w ówczesnej Galicji” – podkreślił Sawiński. Jednym z nich jest urodzony w Jarosławiu w 1859 roku kpt. Serafin Dobrzański, którego w lokalnej prasie międzywojennej określano jako „prawdziwy stuprocentowy legionista”. Po wybuchu I wojny światowej w wieku 55 lat Dobrzański przejął komendę nad 140-osobową drużyną sokolą (od Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”), którą we wrześniu 1914 roku wyprowadził z Jarosławia do Krakowa. Po przeszkoleniu wojskowym drużyna jarosławska, jako 15. kompania czwartego batalionu legionowego, poszła do boju w składzie Żelaznej Karpackiej Brygady.
Po upadku monarchii austro-węgierskiej Dobrzański objął w 1918 roku komendę nad tworzącą się w mieście Strażą Obywatelską. Po odzyskaniu niepodległości zgłosił się ochotniczo w szeregi armii polskiej, jednak ze względu na podeszły wiek i nie najlepsze zdrowie, w stopniu kapitana Legionów przeszedł w stan spoczynku. Trzykrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych, w uznaniu poniesionych zasług mianowany został Kawalerem Krzyża Niepodległości. (PAP)
autor: Agnieszka Pipała
edytor: Agata Zbieg
api/ agz/