25. Marsz Szlakiem Powstańców Styczniowych wyruszy w sobotę na trasie z Suchedniowa do Bodzentyna. Weźmie w nim udział ponad 400 osób, a honorowy patronat na marszem objął prezydent Andrzej Duda.
Pierwszy Marsz Szlakiem Powstańców Styczniowych odbył się w 1992 roku. Inicjatorem i pierwszym komendantem marszu był Tadeusz Woś, a od ośmiu lat tę funkcję sprawuje jego syn Daniel. W tym roku trasę z Suchedniowa do Bodzentyna piechurzy pokonają już po raz 25. "To prawdziwa lekcja historii i patriotyzmu, której w szkole czy na uczelni nie można się nauczyć. Prawdziwa sztafeta pokoleń. W naszym marszu biorą bowiem udział nawet kilkuletnie dzieci oraz osoby w wieku ponad 80 lat. Maszerują trasą, którą wiele lat temu szli powstańcy styczniowi" – powiedział Daniel Woś.
Na trasie marszu jego uczestnicy dzielą się swoją wiedzą historyczną i rozmawiają o przebiegu i znaczeniu powstania styczniowego w historii naszego kraju. Historyk prof. Adam Massalski powiedział w rozmowie z PAP, że "powstanie styczniowe było jednym z przystanków do odzyskania przez Polskę niepodległości".
"Świadomość tego wystąpienia, podobnie jak i innych zrywów powstańczych, wpływała na świadomość narodową Polaków, której nie zatracono dzięki tym powstaniom. W myśl zasady, że ojciec walczył, dziad walczył, więc trzeba iść i walczyć dalej o niepodległość" – podkreślił prof. Massalski. Dodał, że wzorce z powstania styczniowego czerpał sam Józef Piłsudski.
"Na kursach oficerskich w Związku Strzeleckim miał wykłady na temat powstania styczniowego. Dokładnie przestudiował jego przebieg. Żołnierze i oficerowie legionowi wzorowali się na tym zrywie powstańczym, często przyjmując pseudonimy właśnie związane z powstaniem styczniowym" – zaznaczył historyk.
25. Marsz Szlakiem Powstańców Styczniowych rozpocznie się o godz. 7.30 mszą świętą w kościele pw. Św. Andrzeja Apostoła w Suchedniowie. Dalsza część uroczystości odbędzie się pod Krzyżem Powstańczym. Następnie ponad 400 osób wyruszy na trasę marszu, podczas której piechurzy oddadzą hołd pomordowanym przez hitlerowców mieszkańcom wsi Michniów w Mauzoleum Wsi Polskiej, a w miejscowości Wzdół Rządowy tradycyjnie podzielą się opłatkiem w szkole podstawowej.
Do Bodzentyna marsz dotrze koło godziny 15. W uroczystościach, które odbędą się na rynku, weźmie udział oddział rekonstrukcji historycznej Pułk Żuawów Śmierci. Marsz zakończy Apel Poległych i salwa honorowa.
Honorowy patronat nad 25. Marszem Szlakiem Powstańców Styczniowych objął prezydent Andrzej Duda, a jego współorganizatorem jest Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Powstanie styczniowe rozpoczęło się 22 stycznia 1863 r. Manifestem Tymczasowego Rządu Narodowego. Objęło tereny zaboru rosyjskiego i miało charakter wojny partyzanckiej. Jak oceniają historycy, podczas powstania miało miejsce ponad tysiąc starć, a siły polskie liczyły w sumie ok. 200 tys. osób. Jego pierwszym przywódcą był Ludwik Mierosławski, który jednak po miesiącu utracił tę funkcję. Później dyktatorami powstania byli Marian Langiewicz i Romuald Traugutt, który stał się tragicznym symbolem zrywu. Aresztowany wskutek denuncjacji i więziony na Pawiaku został skazany przez rosyjski sąd wojskowy na śmierć przez powieszenie. Wyrok wykonano na stokach Cytadeli Warszawskiej 5 sierpnia 1864 r.
Po zakończeniu powstania Polaków dotknęły liczne represje, m.in. konfiskata majątków szlacheckich, kasacja klasztorów na obszarze Królestwa Polskiego, wysokie kontrybucje i aktywna rusyfikacja. Za udział w powstaniu władze carskie skazały na śmierć ok. 700 osób, na zesłanie co najmniej 38 tys. (PAP)
Autor: Janusz Majewski
maj/aszw/