"Obecnie nieobecni"
Wystawę "Obecnie nieobecni", przywołującą pamięć o nieistniejących żydowskich cmentarzach w woj. łódzkim, będzie można od wtorku oglądać w Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi. To jedno z wielu wydarzeń organizowanych w ramach VIII Dni Pamięci o Ofiarach Holocaustu.
Wystawa w Centrum Dialogu to część ogólnopolskiego przedsięwzięcia "Obecnie nieobecni - Currently absent", którego celem jest zachowanie pamięci o dawnych cmentarzach żydowskich, po których nie pozostał żaden materialny ślad.
Realizatorzy, wśród których znalazła się etnografka Katarzyna Kopecka, fotografowie Piotr Pawlak i Jan Janiak – wszyscy będący pasjonatami historii - przygotowali przezroczyste macewy z inskrypcjami typowymi dla żydowskich nagrobków. Zabierają je w miejsca, gdzie dawniej istniały kirkuty i fotografują w przestrzeni, która współcześnie pełni inną funkcję.
Jak wyjaśniają, przezroczystość macew ma pokazać niewidzialną obecność zniszczonej kultury i społeczności żydowskiej. Ustawiane przez nich instalacje stają się też "duchami przeszłości", pojawiającymi się w przestrzeni, która obecnie jest np. parkiem, placem zabaw czy kawałkiem ulicy, a jeszcze kilkadziesiąt lat temu była ważnym miejscem sakralnym.
Akcja ma też w symboliczny sposób przybliżyć potomkom polskich Żydów rozsianym po całym świecie miejsca wiecznego spoczynku ich przodków. Na wystawie w Centrum Dialogu prezentowane będą fotografie wykonane w woj. łódzkim. W planach jest realizacja zdjęć na terenie całego kraju. Twórców projektu wspiera Fundacja From the Depth, działająca na rzecz budowania wspólnej przyszłości Polaków i Żydów.
Ekspozycja przygotowana została w ramach VIII Dni Pamięci o Ofiarach Holocaustu, organizowanych przez Towarzystwo Społeczno- Kulturalne Żydów w Polsce. Jej otwarcie zaplanowano na godz. 17.30, natomiast zaraz po nim w Centrum Dialogu odbędzie się spotkanie poświęcone Dziennikowi Rywki Lipszyc, spisanemu w getcie łódzkim.
"Z pozoru jest to klasyczny dziewczęcy dziennik okresu dojrzewania, w którym wrażliwa autorka zapisuje swoje marzenia, pragnienia, lęki, tęsknoty" - pisze w recenzji książki prof. Barbara Engelking. Niezwykła, choć według recenzentki "do pewnego stopnia przez Rywkę oswojona" jest jest w nim jedynie otaczająca bohaterkę "gettowa rzeczywistość".
W spotkaniu weźmie udział autorka opracowania Dziennika Ewa Wiatr i dr Michał Trębacz – oboje z Centrum Badań Żydowskich.
Z kolei w środę odbędzie się pokaz filmu "W imię ich matek. Historia Ireny Sendlerowej". W Centrum Dialogu będzie to inauguracja Roku Ireny Sendlerowej, poświęconego pamięci Polki, która za ratowanie z narażeniem własnego życia Żydów w czasie II wojny światowej otrzymała w 1965 roku tytuł "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata".
Wydarzenia te poprzedzą główne obchody VIII Dni Pamięci o Ofiarach Holocaustu, które w Łodzi będą odbywać się od 26 do 29 stycznia, m.in. na terenie Mauzoleum Radegast – dawnej stacji kolejowej, skąd tysiące więźniów Litzmannstadt Getto wywiezionych zostało do obozów zagłady. (PAP)
autorka: Agnieszka Grzelak-Michałowska
edytor: Paweł Tomczyk
agm/ pat/
