Miejsce pamięci na terenie byłej stacji kolejowej Radegast. Łódź. 2017 r. Fot. PAP/G. Michałowski
Mieliśmy do czynienia z wielkimi zbrodniami w historii, ale ta jest wyjątkowa, bo zamysł wymordowania całego narodu został wymyślony przy biurku - powiedział w piątek w Łodzi przewodniczący Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce Artur Hofman podczas inauguracji Dni Pamięci.
Wydarzenie związane jest z obchodami Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu.
Hofman zwrócił uwagę, że specyfika Holokaustu, którego celem było unicestwienie całego narodu, polega na tym, że tej zbrodni dokonało jedno z najbardziej cywilizowanych państw na świecie, o wysokiej kulturze, które miało bogactwo twórców i postaci - dokonały tego Niemcy.
"Tego typu zbrodnia, tak wyrachowana, tak wymyślona +na zimno+, a nie pod wpływem impulsu, nie pod wpływem jakiś nieposkromionych żądz jest wyjątkowa" - powiedział.
Wicewojewoda łódzki Karol Młynarczyk podkreślił, że o tej tragedii należy pamiętać z dwóch powodów. Po pierwsze, aby uczcić pamięć wymordowanych Żydów, a po drugie - aby była ona przestrogą dla przyszłych pokoleń. Chciałby - jak mówił - aby pamięć o Holokauście była "w naszych głowach codziennie", bo wtedy to będzie jeszcze bardziej skuteczna przestroga.
"Musimy ten obraz Holokaustu przekazać takim, jakim on był, w całej jego okropności" - powiedział. Zaznaczył, że zawsze należy reagować na każdy przejaw agresji i nienawiści.
Dni Pamięci, które w tym roku potrwają do 29 stycznia, organizują wspólnie Teatr im. Jaracza, Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce oraz Urząd Marszałkowski w Łodzi. W programie obchodów znalazły się wystawy, projekcje filmów, spektakle teatralne, koncert.
Szef Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce Artur Hofman mówił, że specyfika Holokaustu, którego celem było unicestwienie całego narodu, polega na tym, że tej zbrodni dokonało jedno z najbardziej cywilizowanych państw na świecie, o wysokiej kulturze, które miało bogactwo twórców i postaci - dokonały tego Niemcy.
Łódzkie wydarzenie rozpoczęło w piątek w południe uroczyste złożenie kwiatów na byłej stacji kolejowej Radegast, na którą w latach 1941-44 przywożono Żydów z Europy do łódzkiego getta i z której wywożono ich do obozów zagłady. Tego samego dnia zaplanowano panel poświęcony "Wielkanocy" Stefana Otwinowskiego w reż. Leona Schillera. "Wielkanoc" wystawiona została 1 października 1946 r. w Teatrze Wojska Polskiego w Łodzi (obecnie Teatr im. Stefana Jaracza) i była pierwszą sztuką wyreżyserowaną przez Schillera po wojnie i jednocześnie pierwszą mierzącą się z tematyką Zagłady. Wieczorem na deskach teatru odbędzie się premiera czytania performatywnego "Wielkanocy" w reż. Waldemara Zawodzińskiego.
W sobotę m.in. w Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi będzie można wziąć udział w otwarciu wystawy Tadeusza Rolke przedstawiającej fotografie z 16 miejscowości Podlasia wykonane zimą 2015 i wczesną wiosną 2016 roku. Inspiracją do ich wykonania stał się tekst Mirosława Tryczyka "Twarde sumienie". Również w Centrum Dialogu odbędzie się projekcja filmu dokumentalnego "Wytrwałość" w reż. Katarzyny Imielskiej opowiadającego historię Bena Barenholtza, producenta i dystrybutora związanego z amerykańskim, niezależnym przemysłem filmowym.
W niedzielę 28 stycznia Teatr Jaracza zaprasza najmłodszych widzów na spektakl "Podróże Salomona". Z kolei w Muzeum Miasta Łodzi będzie można wysłuchać wykładu "Podwórko", wybrać się do Centrum Dialogu na spotkanie z Marią Stachurską, reżyserką filmu "Położna", o Stefanii Leszczyńskiej, położnej z Auschwitz, która na terenie obozu przyjęła 3 tysiące porodów.
Na zakończenie Dni Pamięci, w poniedziałek 29 stycznia, w Teatrze Jaracza odbędzie się koncert galowy, którego gwiazdą będzie Lena Piękniewska. Zaprezentuje ona utwory napisane przez młodych poetów getta – Abrama Koplowicza, Zuzannę Ginczankę, Abrama Cytryna i Jankę Hescheles.
VIII Dni Pamięci zostały objęte patronatem honorowym prezydenta Andrzeja Dudy. Jednym z patronów medialnych jest Polska Agencja Prasowa. Wydarzenie związane jest z obchodami Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu.
Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu uchwaliło w listopadzie 2005 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ. Na datę obchodów wybrano rocznicę wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau przez wojska sowieckie 27 stycznia 1945 r. Liczbę Żydów zamordowanych przez Niemców i ich sojuszników w czasie II wojny ocenia się łącznie na ok. 6 mln, z czego prawie 3 mln ofiar stanowili polscy Żydzi. (PAP)
autor: Jacek Walczak
edytor: Paweł Tomczyk
jaw/ pat/
