Konserwatorzy będą powołani na wniosek generalnego konserwatora zabytków. Idea jest taka, żeby konserwatorów "odczepić" od lokalnych układów - powiedział w Sejmie minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński, odpowiadając na pytanie posłów PiS.
Robert Kołakowski (PiS) pytał ministra kultury i dziedzictwa narodowego o planowane przez MKiDN działania w zakresie ochrony zabytków, w odniesieniu do ubiegłorocznego raportu Narodowego Instytut Dziedzictwa o stanie zachowania zabytków w Polsce. Kołakowski pytał także czy MKiDN zamierza podjąć działania w kwestii niewystarczającego zasobu kadrowego wskazywanego w raporcie.
Minister kultury Piotr Gliński podkreślił, że ochrona zabytków w Polsce to jedno z "podstawowych zadań MKiDN". Przypomniał, że w ubiegłym roku środki na kulturę przekroczyły 1,1 proc. budżetu państwa i wyniosły ok 4 mld. zł. "W ciągu dwóch ostatnich lat udało nam się zwiększyć nakłady na kulturę o ponad 20 proc., a więc mamy ponad 4 mld. na kulturę, z czego tylko część oczywiście jest wydawana na działania związane z zabytkami. Opiekujemy się zabytkami zarówno w Polsce, jak i poza granicami" - mówił wicepremier.
Gliński przypomniał także o powołanych niedawno instytucjach kultury, m.in. Narodowym Instytucie Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą. "To postulat od dawna zgłaszany, żeby powołać taką instytucję, która będzie bardziej sprawna w sensie operacyjnym - zarówno na wschodzie, jeżeli chodzi o opiekę nad naszym dziedzictwem, jak i np. wsparcie dla polonijnych instytucji kultury funkcjonujących na zachodzie, które wymagają wsparcia" - zaznaczył minister kultury.
Jak dodał, jest to związane z nowelizacją ustawy o prowadzenia działalności kulturalnej za granicą, która "ma przede wszystkim za zadanie umożliwić bezpośrednie finansowanie tych instytucji polonijnych przez państwo polskie". "Otwiera się wiele nowych możliwości" - podkreślił.
Minister kultury przypomniał także o powołaniu Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki, który będzie wpływał na ład przestrzenny. "To także dotyczy kwestii rewitalizacji, właściwego dobrostanu polskich zabytków" - wyjaśnił Gliński.
Gliński przypomniał także o powołanym Narodowym Funduszu Ochrony Zabytków. "Po raz pierwszy w Polsce mamy instytucję, która pozabudżetowo będzie zbierała środki na zabytki. Pierwszym źródłem zasobów tego funduszu są kary administracyjne (...) oraz będzie w tym roku propozycja, aby wprowadzić jakąś rozsądną opłatę na zabytki" - powiedział.
Jak zaznaczył, MKiDN prowadzi także Program Ochrony Zabytków, który został zwiększony z 90 mln. do 112 mln zł. "To podstawowy program jaki prowadzi ministerstwo. (...) W ciągu ostatnich lat dzięki temu programowi i konkurom mogliśmy sfinansować remont, renowację 1057 zabytkowych obiektów w Polsce" - zaznaczył Gliński.
Gliński odniósł się także do kwestii "wzmocnienia służb konserwatorskich". "Konserwatorzy w tej chwili, inaczej niż było dotychczas, będą powoływani na wniosek generalnego konserwatora zabytków. Idea jest taka żeby konserwatorów +odczepić+ od lokalnych układów. (...) Myślę, że to krok w dobrym kierunku, ponieważ jednym z wielu problemów służb było to, że tworzyły się układy lokalne, trudne do przerwania i ten interes społeczny, publiczny nie był w prawidłowy sposób realizowany" - ocenił.
"Udało nam się uzyskać w budżecie specjalne dofinansowanie dla służb. Uposażenie naszych służb było bardzo, bardzo niskie. Wzrosty poszczególnych wynagrodzeń to od kilkunastu do czterdziestu proc. To pierwszy krok, który mogliśmy zrobić w kwestii funkcjonowania służb" - podkreślił.(PAP)
autor: Marek Sławiński
masl/ agz/