W Abruzji we Włoszech odbyły się w środę z udziałem prezydenta Sergio Mattarelli obchody Święta Wyzwolenia spod faszyzmu i nazizmu. Szef państwa wspomniał o udziale żołnierzy z innych krajów w walkach o wyzwolenie Włoch, w tym Polaków.
W obchodach uczestniczyła delegacja ambasady RP we Włoszech z kierującą placówką charge d’affaires Martą Zielińską-Śliwką.
W przemówieniu wygłoszonym w miejscowości Casoli prezydent Mattarella oświadczył: "To nie faszystowska ojczyzna zasłużyła na heroiczne poświęcenie tylu włoskich żołnierzy, a ojczyzna, która odradzała się z popiołów wojny i odwoływała się do walk o zjednoczenie kraju, ideałów wolności, człowieczeństwa, cywilizacji i braterstwa".
Włoski "ruch oporu był zbiorowy, szeroki i zróżnicowany" - powiedział szef państwa. Zaznaczył, że przez długi czas uważany był on za synonim wojny partyzanckiej na północy kraju i w wielkich miastach. Tymczasem, dodał, do zbrojnych zrywów dochodziło od południa po północ.
Mówiąc o walkach o wyzwolenie Włoch, prezydent zauważył: "Z jednej strony byli sprawcy masakr, oprawcy, prześladowcy Żydów, a z drugiej - cywilizacja, wolność, poszanowanie niezbywalnych praw każdej osoby".
Mattarella przypomniał, że w walkach o wyzwolenie Włoch spod nazizmu uczestniczyli też żołnierze z innych krajów. Wśród nich wymienił Polaków. Żołnierze ci - dodał - "to nie cudzoziemcy, to nasi bracia".
W komunikacie przekazanym PAP ambasada RP przypomniała, że walczące w Abruzji włoskie oddziały partyzanckie, wchodzące w skład Brygady Maiella, zostały wcielone do 2 Korpusu Polskiego generała Władysława Andersa. Ochotnicy z Abruzji byli towarzyszami broni Polaków biorących udział w kampanii włoskiej, ukoronowanej zwycięstwem na Monte Cassino.
Placówka RP podkreśliła, że wiele przykładów tego braterstwa broni uhonorowanych zostało wysokimi polskimi odznaczeniami. Włoski partyzant Attilio Brunetti otrzymał krzyż Virtuti Militari za wyniesienie z pola walki rannego Polaka, sierżanta Zygmunta Piątkowskiego. Polskie odznaczenia dostali także podporucznik Guido Du Bois oraz założyciel i dowódca Brygady Maiella Ettore Troilo, których nazwiska Mattarella wymienił w swym przemówieniu.
W ceremonii w Casoli uczestniczył włoski historyk Marco Patricelli, autor wielu prac na temat II wojny światowej, autor biografii rotmistrza Witolda Pileckiego. Za tę książkę badacz odznaczony został przez władze RP Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.
Z Rzymu Sylwia Wysocka (PAP)
sw/ ulb/ kar/