Nieustanny przepływ ludzi, informacji i cyberdanych to motyw przewodni szesnastej odsłony Miesiąca Fotografii, który w piątek rozpoczął się w Krakowie. Program główny tegorocznego festiwalu przygotowała Holenderka Iris Sikking. Do 24 czerwca zaplanowano ponad 100 wydarzeń.
Będą to wystawy zdjęć, prezentacje książek, projekcje filmów, warsztaty, dyskusje i oprowadzania kuratorskie.
Hasło programu głównego Miesiąca Fotografii "Przestrzeń przepływów. Obrazowanie niewidzialnego" nawiązuje do koncepcji hiszpańskiego socjologa Manuela Castellsa, który w swoich pracach pisze o społeczeństwie sieci - otwartym, pozbawionym granic, nieustannie zmieniającym się, w którym wydarzenia z najodleglejszych miejsc są relacjonowane w formie tweetów, obrazów i filmów. Globalizacja według hiszpańskiego naukowca to przede wszystkim swobodny przepływ informacji, a nowe technologie sprawiły, że każdy może pozostawać w relacji z każdym.
"Chcemy na festiwalu poruszać tematy, które dotyczą każdego z nas. Naszą misją jest mówienie o tym, co jest aktualne zarówno dla artystów, jak i dla odbiorców" - mówiła PAP dyrektor festiwalu Agnieszka Dwernicka.
"Podczas tegorocznej edycji festiwalu mówimy m.in. o przepływie danych czyli o czymś, co pozostaje niewidzialne, ale artyści poszukują dróg, jak przez fotografię tę +niewidzialną+ rzeczywistość zobrazować. Znakomitym przykładem jest Salvatore Vitale – na jego zdjęciach są kable, serwerownie i miejsca, gdzie cyberdane są magazynowe. Jednocześnie dużo więcej jest poza tymi zdjęciami, które skłaniają do zastanowienia, co za nimi się kryje" – mówiła Dwernicka.
Festiwalowe wydarzania odbywać się będą w: Bunkrze Sztuki, Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK, Muzeum Etnograficznym, Muzeum Fotografii, Muzeum Manggha, Domu Norymberskim oraz w galeriach: Pauza, ZPAF, Szara Kamienica, Starmach i w Tytano.
W programie głównym wyodrębniono trzy wątki: migracja i przemieszczanie się ludzi w Europie, niewidzialność i nieuchwytność danych cyfrowych oraz ochrona dzikiej przyrody.
"W społeczeństwach zdominowanych kulturą obrazu potrzebujemy artystów zdolnych do zobrazowania złożonej rzeczywistości w sposób, który wyrzucałby nas poza naszą strefę komfortu. Potrzebni są również twórcy, którzy skłonią nas do refleksji nad naszymi głęboko skrytymi i nieuświadomionymi lękami i postawami wobec tego, czego nie znamy i nie dostrzegamy na własnych rzeczywistych lub wirtualnych podwórkach" – podkreśla kuratorka programu głównego Iris Sikking.
W Muzeum Etnograficznym pokazywane będą m.in. zdjęcia Evy Leitolf, która w ramach cyklu "Pocztówki z Europy" od 2006 r. dokumentuje, jak traktowani są w Europie imigranci i uchodźcy oraz projekt Łukasza Skąpskiego "Klincz. Nowa architektura granic europejskich" – artysta wykonał dziewięć modeli murów i barier wzniesionych po 2008 r. na europejskich granicach.
W Bunkrze Sztuki - razem z Katją Stuke i Oliverem Sieberem widzowie będą podążać śladami Indiry, która w latach 90. wyemigrowała z Bośni. W tym samym miejscy prezentowany będzie projekt "Operatorzy i cele", którego twórca Rune Peitersen zastanawia się, co łączą operatorów dronów wykonujących zadania wojskowe z celami znajdującymi się często w odległym, nieokreślonym kraju.
Temu, co niewidzialne poświęcony jest projekt fotografa Edmunda Clarka i dziennikarza śledczego Croftona Blacka o znikaniu więźniów CIA. Autorzy pokazują papierowe ślady – faktury, rejestry, potwierdzenia dokonania opłat za usługi, ujawniają kasowanie i przeróbki oficjalnych raportów. Efekt ich kilkuletniej pracy będzie można zobaczyć w Bunkrze Sztuki.
Trzeci z festiwalowych wątków – dzikość natury – jest obecny m.in. w pracach Antoinette de Jong i Roberta Knotha poświęconych roślinności na terenach po katastrofie w elektrowni atomowej w Fukushimie (Muzeum Manggha) oraz w projekcie "Auspicia" Danieli Friebeli, w ramach którego artystka obserwowała i fotografowała szpaki na rzymskim cmentarzu Campo Verano (Muzeum Etnograficzne).
W Sekcji ShowOFF Miesiąca Fotografii w pomieszczeniach Fundacji Tytano przy ul. Dolnych Młynów na wspólnej wystawie zaprezentowane zostaną projekty ośmiu debiutantów. Będą to wyłonione w drodze otwartego konkursu prace: Valerii Cherchi (Włochy), Antoniny Gugały, Laury Ociepy, Kuby Stępnia i Marty Wódz (Polska), Rafy Raigóna (Hiszpania), Ksenii Sidorovej (Rosja) i Anny Tiessen (Niemcy).
Jak co roku odbędzie się Przegląd Portfolio, gdzie prace 36 początkujących twórców oceniać będą doświadczeni fotografowie, kuratorzy i wydawcy. Wśród wydarzeń towarzyszących znalazło się m.in. sympozjum "Why Exhibit? / Po co komu wystawa?" dotyczące możliwości prezentowania fotografii w dobie cyfryzacji i mediów społecznościowych, spotkania z artystami, prezentacje książek m.in. premiera książki Łukasza Rusznicy "Rzeka podziemna" oraz specjalny pokaz filmu "Powiększenie" w reż. Antonioniego.
Miesiąc Fotografii odbywa się w Krakowie od 2001 r. Jego organizatorem jest Fundacja Sztuk Wizualnych, której najważniejszym celem jest promocja i popularyzacja fotografii.(PAP)
autor: Małgorzata Wosion-Czoba
wos/ agz/
