Tadeusz Góra. Źródło: Wikimedia Commons
80 lat temu szybownik Tadeusz Góra wykonał rekordowy przelot z Bezmiechowej (woj. podkarpackie) do Solecznik Małych koło Wilna pokonując dystans 577,8 km. W sobotę w Akademickim Ośrodku Szybowcowym Politechniki Rzeszowskiej w Bezmiechowej Górnej odbędą się obchody rocznicy tego wydarzenia.
Uroczystość zbiegnie się z 100-leciem Lotnictwa Polskiego.
Jak przypomniała rzeczniczka Politechniki Rzeszowskiej Katarzyna Kadaj-Kuca przełomowy przelot odbył się 18 maja 1938 roku. Był to przelot otwarty z Bezmiechowej do Solecznik Małych koło Wilna na Litwie. Dystans wyniósł 577,8 km. 20-letni Tadeusz Góra wykonał go na szybowcu PWS-101.
"Za ten wyczyn szybownik, jako pierwszy pilot na świecie, został wyróżniony przez Międzynarodową Federację Lotniczą (FAI) – Medalem Lilienthala, najwyższym odznaczeniem przyznawanym szybownikom" – zauważyła Kadaj-Kuca.
Uczestnicy sobotnich obchodów będą mieli okazję zobaczyć multimedialną prezentację lotu Tadeusza Góry, poznać jego życiorys i zapoznać się z historią Bezmiechowej.
Atrakcją będzie pokaz startu szybowca z lin gumowych, ze zbocza Ośrodka.
W programie obchodów przewidziano też odsłonięcie tablicy upamiętniającej 100 lat Lotnictwa Polskiego i 80. rocznicę przelotu szybowcowego.
Tadeusz Góra, generał brygady, pilot Wojska Polskiego, legenda szybownictwa związany z Bezmiechową, przygodę z lotnictwem rozpoczął w wieku 16 lat. Na przełomie lat 1933-34 wstąpił do Aeroklubu Wileńskiego i rozpoczął szkolenie na podwileńskim szybowisku Grzegorzewo, latając na szybowcach Wrona i CWJ. Później szkolił się w Szkole Szybowcowej w Bezmiechowej.
13 maja 1937 r. wykonał w Bezmiechowej lot na długotrwałość utrzymując się w powietrzu 18 godzin. Rok później wykonał legendarny przelot z Bezmiechowej do Solecznik Małych koło Wilna. Przeleciał dystans 577,8 km ustanawiając rekord Polski. Miał zaledwie 20 lat.
W czasie II wojny światowej przedostał się do Anglii, gdzie służył w jednostkach lotniczych. Walczył w ramach 316 Polskiego Dywizjonu Myśliwskiego "Warszawskiego". Przebywał też w Szkole Podchorążych Piechoty i Kawalerii Zmotoryzowanej w Szkocji. W okresie od kwietnia 1942 r. do września 1943 r. zestrzelił lub uszkodził w powietrzu 5 samolotów niemieckich. Wykonywał loty na przechwycenie niemieckich "bomb latających" V-l. Uszkodził także niemiecki okręt podwodny. Podczas wojny wykonał ponad 880 lotów.
Do Polski wrócił w 1948 r. Został instruktorem szybowcowym na górze Żar i zdobył tytuł szybowcowego mistrza Polski. Latał odrzutowymi myśliwcami i śmigłowcami produkowanymi w Świdniku, gdzie się osiedlił. W Bezmiechowej bywał jako gość honorowy. W budynku dawnej szkoły znajduje się tablica poświęcona jego pamięci.
Od sierpnia 2004 r. nowo wybudowany Akademicki Ośrodek Szybowcowy Politechniki Rzeszowskiej w Bezmiechowej Górnej nosi imię płk. pil. Tadeusza Góry. W 70. rocznicę przelotu z Bezmiechowej do Solecznik Małych otrzymał pamiątkowy medal od władz Politechniki Rzeszowskiej.
Tadeusz Góra w 2007 roku został mianowany generałem w stanie spoczynku. Zmarł w 2010 roku w wieku 92 lat. (PAP)
autor: Agnieszka Pipała
api/ pś/
