W czwartek na Manhattanie odbędzie się nowojorska premiera Mszy F-dur księcia Józefa Michała Ksawerego Poniatowskiego. Utwór z muzyką napisaną do łacińskiego tekstu liturgicznego wykonany zostanie w Saint Bartholomew’s Church w instrumentalizacji na orkiestrę, chór i solistów.
Poniatowski (1816-73) był żołnierzem, a także jednym prominentów w polityce Europy XIX wieku. Książę Leopold II nadał mu godności księcia Monterotondo. Otrzymał też austriacki tytuł książęcy. Był posłem Toskanii w Brukseli oraz w Londynie. Od Napoleona III uzyskał godność senatora. Szlify muzyczne zdobył we Włoszech. Był śpiewakiem (tenorem) i kompozytorem. Stworzył kilkanaście oper i wiele innych utworów.
„Koncert posłuży jako platforma do zapoznania międzynarodowej widowni z pięknym utworem muzycznym. Przypomni o pozycji Polski w historii Europy i świata” – zapowiadają organizatorzy - Polski Związek Kawalerów Maltańskich w USA przy współudziale Polskiego Instytutu Naukowego w Nowym Jorku.
W Saint Bartholomew’s Church zaprezentują swój kunszt znani operowi artyści w tym sopran Heather Buck, dwukrotna laureatka nagrody Grammy, uznana W 2011 r. przez „Opera News” za „Best of the Year”. Towarzyszyć jej będą tenor Raul Malo, który w 1992 r. otrzymał tytuł „Best Lyric Tenor”, a także mezzosopran Blythe Gaissert i baryton Stephen Bryant.
Orkiestrę Spectrum Symphony of New York poprowadzi w dyrygent David Grunberg. Chór stworzono specjalnie z okazji koncertu z śpiewaków metropolii nowojorskiej m.in. Riverside Choral Society oraz ukraińskiego zespołu Dumka.
Msza F-dur powstała w 1867 roku. Składa się z części: Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus, Salutaris i Agnus Dei. Utwór skomponowany został oryginalnie na głosy solowe, chór i organy. Poniatowski dedykował go królowi Portugalii Ludwikowi I.
Partyturę odnaleziono w archiwach British Museum. Zachowała się w niedatowanym wydaniu londyńskiej oficyny Boosey & Co. Także w Wielkiej Brytanii, w Westminster Cathedral Hall miała w miejsce w czerwcu 2015 roku premiera światowa "Msza F-dur".
Msza F-dur doczekała się instrumentalizacji na orkiestrę symfoniczną, chór i solistów. Do jej prawykonania doszło w październiku 2015 r. w sanktuarium Bożego Miłosierdzia w krakowskich Łagiewnikach. Utwór przedstawiano jako „niezwykle piękny, bogaty różnorodnością klimatów i barw, na przemian porywający, kojący lub majestatyczny”.
„Józef Michał Ksawery Poniatowski bynajmniej nie był – jak wielu arystokratów – uzdolnionym dyletantem. Był muzykiem profesjonalistą. Jego Msza F-dur jest dziełem w pełni artystycznym, napisanym z prawdziwym znawstwem faktury wokalnej, zarówno solowej, jak i chóralnej” – napisał o Poniatowskim polski kompozytor i muzykolog Maciej Negrey.
Przed utworem Poniatowskiego Spectrum Symphony of New York zaprezentuje 2 Koncert skrzypcowy d-moll Henryka Wieniawskiego z udziałem solisty Arthura Kaganovsky’ego.
Amerykańską premierę Mszy F-dur zaprezentowano w czerwcu 2017 r. w kościele Trójcy Świętej w Chicago. W ramach projektu „Poniatowski” utwór ma trafić m.in. także do miast wiążących się z życiem kompozytora: Paryża, Lizbony i Londynu.
Koncert nowojorski dedykowany jest Witoldowi Sulimirskiemu - finansiście, filantropowi, działaczowi społecznemu, wieloletniemu prezesowi Rady Powierniczej Fundacji Kościuszkowskiej, założycielowi Polskiego Związku Kawalerów Maltańskich w Stanach Zjednoczonych - który zmarł w lutym 2016 r.
Dochód z koncertu i towarzyszącej mu gali charytatywnej przeznaczony zostanie na wsparcie szpitala w Barczewie i ośrodków pomocy medycznej i społecznej, prowadzonych przez Polskie Stowarzyszenie Zakonu Maltańskiego.
Według organizatorów na koncert przybędą m.in. ambasador Polski przy ONZ Joanna Wronecka, nuncjusz apostolski arcybiskup Bernardito Auza oraz konsul generalny RP w Nowym Jorku Maciej Golubiewski.
Z Nowego Jorku Andrzej Dobrowolski (PAP)
pat/
