Odsłonięcie i poświęcenie nowej, uzupełnionej tablicy na pomniku pamięci poległych, w ramach obchodów 74. rocznicy Bitwy w Czerwonym Borze. Fot. PAP/M. Onufryjuk
Nową, uzupełnioną o 20 nazwisk ofiar tablicę upamiętniającą partyzantów poległych z bitwie z Niemcami pod Czerwonym Borem w czerwcu 1944r r. odsłonięto w niedzielę w Wygodzie (Podlaskie).
23 czerwca 1944 r. w lasach Czerwonego Boru partyzanci z dwóch oddziałów Armii Krajowej i Narodowej Organizacji Wojskowej stoczyli bitwę z Niemcami. Historycy mówią o niej, że była to jedna z największych bitew partyzanckich w regionie w czasie II wojny światowej.
Stara tablica na obelisku w Wygodzie była fundowana w latach 70-tych, było na niej 69 nazwisk, w ostatnich latach w toku różnych prac udało się ustalić kolejnych 20, dlatego w roku 100-lecia odzyskania niepodległości przez Polskę należało tę tablicę uzupełnić - wyjaśnił PAP jeden z organizatorów uroczystości Dariusz Syrnicki, sekretarz zarządu łomżyńskiego oddziału Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych.
"W hołdzie żołnierzom Armii Podziemnej poległym dnia 23 czerwca 1944 r. w nierównej walce z Niemcami w bitwie w Czerwonym Borze. Towarzysze broni, Mieszkańcy Ziemi Łomżyńskiej, wójt Gminy Łomża" - taki napis znalazł się na tablicy. Poniżej wymienieni są żołnierze Narodowych Sił Zbrojnych AK, Narodowej Organizacji Wojskowej AK i Związku Walki Zbrojnej AK. Niektóre ofiary są wymienione tylko z pseudonimów.
Kwiaty przed obeliskiem z nową tablicą składali w niedzielę kombatanci, parlamentarzyści PiS, przedstawiciel wojewody podlaskiego, samorządowcy. Dariusz Syrnicki powiedział PAP, że wciąż brakuje jeszcze wszystkich nazwisk poległych, bo nie wszystkie udało się ustalić. Wiadomo, że poległych było około stu, jedno nazwisko ustalono np. w 2018 r. Podkreślił, że główny cel prowadzonych działań to to, by o tamtych wydarzeniach pamiętała społeczność lokalna.
Syrnicki jest autorem tekstu o bitwie w Czerwonym Borze w piśmie "Głos znad Narwi", który jest próbą usystematyzowania wiedzy o tej bitwie. Sam podkreśla w tym materiale, że temat nie jest dotychczas zebrany w spójną relację, a w dostępnych opracowaniach jest wiele sprzeczności.
1 lipca w Czyżewie, Dąbrowie-Tworkach i Czerwonym Borze odbędą się - organizowane wspólnie z samorządami - obchody 70. rocznicy śmierci ppłk. Władysława Żwańskiego ps. "Błękit", "Iskra", Komendanta Okręgu Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Białystok, który zginął pod Czyżewem. Tego dnia pod pomnikiem w miejscu jego śmierci w Dąbrowie-Tworkach będą złożone kwiaty. W Czerwonym Borze natomiast zaplanowano inscenizację bitwy z udziałem ponad stu rekonstruktorów.
Władysław Żwański herbu Rawicz ps. „Błękit”, „Butrym”, „Iskra”. urodzony w 1896 r. w Widziszkach na Litwie zmarł 1 lipca 1948 r. w Dąbrowie-Tworkach, zamordowany przez grupę likwidacyjną Urzędu Bezpieczeństwa - przypominają organizatorzy uroczystości. Był podpułkownikiem Wojska Polskiego, oficerem Narodowych Sił Zbrojnych i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, ostatnim komendantem Okręgu Białystok NZW.(PAP)
autor: Izabela Próchnicka
kow/ par/
