Były niemiecki obóz zagłady KL Auschwitz w Oświęcimiu. Fot. PAP/J. Bednarczyk
Po interwencji ambasadora RP Piotra Wilczka amerykańska telewizja Fox News sprostowała we wtorek użyte wcześniej określenie „polskie obozy śmierci”. Fox News użyła go, informując o deportowaniu strażnika obozu w Trawnikach na Lubelszczyźnie, Jakiwa Palija, z USA do Niemiec.
„Doceniamy wasz raport na temat jeszcze jednego przestępstwa z czasu wojny słusznie postawiony przed obliczem sprawiedliwości. Jednakże proszę nie wprowadzajcie w błąd waszych widzów poprzez przepisywanie historii. Obóz pracy Trawniki był niemieckim, nazistowskim obozem w okupowanej Polsce” – napisał ambasador Wilczek na Twitterze.
Podczas programu „Fox Friends” poświęconego deportacji, na dole ekranu widniał pasek z napisem: „Palij był nazistowskim strażnikiem w polskim obozie śmierci”.
Po interwencji ambasadora Fox News zamieścił na Twitterze wyjaśnienie: „Na pasku napisaliśmy tego ranka, że nazista, który został deportowany był strażnikiem w polskim obozie śmierci. Obóz śmierci był w Polsce okupowanej przez Niemcy, a nie +polskim obozem śmierci+”.
Wzmianka o „polskim obozie” pojawiła się w programie telewizyjnym. Nie było jej natomiast w informacji Fox News zamieszczonej w internecie.
„Ambasada RP w Waszyngtonie zawsze reaguje na przypadki użycia mylących i niewłaściwych sformułowań dotyczących niemieckich nazistowskich obozów na terenie okupowanej Polski. Jest tych przypadków ostatnio mniej, ale niestety nadal się pojawiają” – ocenił dyplomata poproszony przez PAP o komentarz.
Jak dodał ważne jest zwracanie uwagi na tego typu określenia. W wyniku interwencji w mediach społecznościowych oraz wsparcia setek internautów w ciągu kilku godzin pojawiło się sprostowanie od redakcji Fox News.
„Trzeba podkreślić, że najważniejszy jest tutaj aspekt edukacyjny. Naszymi działaniami staramy się przekazać jasny komunikat, że nie było +polskich obozów+; były natomiast niemieckie nazistowskie obozy na terenie okupowanej Polski. Używanie innych sformułowań może prowadzić do zniekształcania prawdy o II wojnie światowej” – ocenił ambasador Wilczek.
Wyraził też wdzięczność przedstawicielom Polonii, którzy często informują polską placówkę o podobnych przypadkach i wspierają jej działania.
Polonia amerykańska od wielu lat prowadzi akcję zmierzającą do wyeliminowania dezinformacji na temat obozów koncentracyjnych i obozów śmierci. W wyniku tych działań niektóre czołowe media amerykańskie, w tym dziennik „New York Times”, wprowadziły dla swych dziennikarzy specjalny zapis jak powinno się nazywać te obozy. Fałszywe sformułowania zostały w dużej mierze wyeliminowane, ale wciąż się powtarzają.
Fox News nazwał 95-letniego Palija ostatnim znanym nazistowskim kolaborantem, który mieszkał w Stanach Zjednoczonych. Stwierdził, że ten były strażnik obozowy, odegrał "niezastąpioną rolę" w morderstwach tysięcy Żydów. Deportowano go do Niemiec we wtorek rano.
Palij wyemigrował do USA w 1949 r. Ukrył swoją przeszłość i utrzymywał, że podczas II wojny światowej pracował w gospodarstwie rolnym i w fabryce. Obywatelstwo amerykańskie otrzymał w roku 1957. Zostało ono unieważnione decyzją sędziego federalnego w 2003 r. Deportacja była skomplikowana ponieważ Palij nie jest obywatelem niemieckim. Po utracie obywatelstwa USA stał się bezpaństwowcem.
„Po wojnie Palij utrzymywał przyjacielskie kontakty z innymi nazistowskimi strażnikami, którzy według administracji USA przybyli za ocean pod podobnymi fałszywymi pretekstami. Dziwnym zbiegiem okoliczności Palij i jego żona kupili w 1966 roku dom w dzielnicy Queens, w pobliżu lotniska LaGuardia, od Żydów z Polski, którzy przeżyli Holokaust i nie byli świadomi jego przeszłości” – poinformowała Fox News.
Od roku 1939 w Trawnikach znajdował się kompleks obiektów które zmieniały swoją funkcję. W różnych okresach były tam obóz jeniecki dla żołnierzy sowieckich, obóz przejściowy dla schwytanych polskich partyzantów z Lubelszczyzny, obóz szkoleniowy SS oraz obóz pracy dla ludności żydowskiej.
Od lata 1941 do wiosny 1943 w obozie pracy przebywało ok. 1500 osób. Nieco później w zakładach futrzarskich Schultza zgromadzono 6000 ludzi, Żydów głównie z Polski, ale także z Niemiec, Austrii i Słowacji. 3 listopada 1943 roku w ramach “Aktion Erntefest” wszyscy więźniowie zostali zamordowani.
Z Nowego Jorku Andrzej Dobrowolski (PAP)
ad/ jm/
