Przedziwny, cudowny i wrażliwy talent Chopina wciąż jest dla nas tajemnicą i wyzwaniem - powiedziała PAP Agnieszka Lipiec-Wróblewska, reżyser nowej premiery w Teatrze Telewizji. Emisję „Fryderyka” zaplanowano 10 września o godz. 21.00 w TVP1.
Scenariusz na podstawie książki Piotra Witta "Przedpiekle sławy. Rzecz o Chopinie" napisała i spektakl wyreżyserowała Agnieszka Lipiec-Wróblewska.
"Trudne początki Chopina w Paryżu są mało znane, ale mnie zaintrygował pewien rodzaj osobowości, wrażliwości i takiego dość trudnego charakteru Chopina, tzn. jego porywczość, histeryczność, jego nadwrażliwość, neurotyczność - to wszystko, co wychodzi w tych trudnych sytuacjach, których dotyczy książka Witta" - powiedziała PAP reżyser przedstawienia.
"Próbowałam sobie postawić pytanie, czy ten przedziwny, trudny, przeklęty talent Chopina ma jakikolwiek wpływ na jego interpretatorów - a wiem, że ma, iż są całe pokolenia pianistek i pianistów, którzy cały czas strasznie się z Chopinem trudzą, nie mogą się z nim uporać" - dodała. "Ta muzyka jest muzyką duszy - i musi być muzyką ich duszy. Stąd mówi się o przeklętym Chopinowskim rubato" - wyjaśniła.
Lipiec-Wróblewska zwróciła uwagę, że "przedziwny, cudowny i wrażliwy talent Chopina wciąż jest dla nas tajemnicą i wyzwaniem". Przywołała przykład Marthy Algerich, która "stale od Chopina ucieka, bo on od niej wymaga najwięcej - całej duszy i serca".
Reżyser podkreśliła, że w spektaklu ukazuje "trudne momenty zderzenia się Chopina z wielkim światem, opuszczenia rodzinnego domu i Polski, w której trwa Powstanie Listopadowe, a także jego +bicie się o siebie+ i to, że żadne kompromisy nie wchodziły w rachubę". "Mógł wszystko stracić i był na to gotowy, a dzięki jakiemuś szóstemu zmysłowi wygrał siebie, w zasadzie stworzył siebie jako artystę na nowo w Paryżu" - oceniła.
W "Fryderyku" ukazano pierwsze miesiące pobytu Fryderyka Chopina w pustoszonym cholerą Paryżu po jego przyjeździe z Wiednia. Spektakl - jak napisano w materiałach Teatru TV - "opowiada o okresie dla kompozytora niezwykle trudnym i bolesnym, zarówno w perspektywie jego losów osobistych, w tym przede wszystkim przebiegu kariery muzycznej, jak i w kontekście politycznej sytuacji Polski oraz całej Europy".
"Akcja sztuki rozgrywa się w dwóch planach – historycznym i współczesnym. Chopin po przyjeździe do Paryża za wszelką cenę próbuje wedrzeć się na paryskie salony muzyczne, jednak długo pozostaje całkowicie nieznany, wręcz odrzucony (zarzuca mu się, że +za cicho gra+ - PAP)" - czytamy w zapowiedzi spektaklu.
"Brak spektakularnego sukcesu podczas pierwszego publicznego koncertu u Pleyela, skutkuje głębokim psychicznym kryzysem, który wkrótce paradoksalnie prowadzi do triumfu i +rzuca kompozytora na ścieżki sławy+" - napisano na stronie Teatru TV.
Równolegle w spektaklu ukazano dziejącą się współcześnie historię młodej pianistki Adeli, która przyjeżdża do Paryża po spadek po wuju, a w rezultacie otrzymuje zakupiony przez niego pierwszy fortepian Pleyela, na którym Chopin grał w Paryżu.
Scenografię zaprojektowała Agnieszka Zawadowska, a kostiumy - Monika Nyckowska. Autorem zdjęć jest Wojciech Staroń. Za opracowanie muzyczne odpowiadają Piotr Majchrzak i Jan Miklaszewski.
W spektaklu występują: Krzysztof Szczepaniak (Fryderyk Chopin), Maciej Charyton (Juliusz Słowacki), Janusz Chabior (Mikołaj Chopin), Maria Pawłowska (Ludwika Chopin), Michalina Olszańska (Adela), Paulina Szostak (Delfina Potocka), Maciej Musiał (Chłopak znad Sekwany), Paweł Smagała (Franciszek Liszt), Grażyna Barszczewska (Księżna de Vaudemont), Marcin Hycnar (Mickiewicz), Łukasz Garlicki (Vincent), Zbigniew Zamachowski (Friedrich Kalkbrenner), Krzysztof Wakuliński (Ferdinando Paer), Sławomir Grzymkowski (Ambasador), Jakub Hojda (Zapowiadający), Marcin Bubółka (I Emigrant), Marcin Wojciechowski (II Emigrant), Stanisław Sygitowicz (Kozak), Natalia Małecka-Tepicht (córka Delfiny Potockiej) i Agnieszka Różycka (Polonia).
Agnieszka Lipiec-Wróblewska (ur. 28 lutego w 1966 r. w Warszawie) jest scenarzystką, reżyserem teatralnym, telewizyjnym i radiowym. Ukończyła studia na Wydziale Wiedzy o Teatrze (1991) i Wydziale Reżyserii w warszawskiej Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej. W trakcie studiów była asystentką Jerzego Grzegorzewskiego. Jako reżyser zadebiutowała spektaklem "Bilard petersburski" wg Dostojewskiego w warszawskim Teatrze Studio w 1997 r. W 1999 r. przygotowała wraz z reżyserami włoskimi "Dekalog" Kieślowskiego i Piesiewicza w teatrze w Bolonii. W 2000 r. w Teatrze Narodowym w Warszawie zrealizowała "Dawne czasy" Pintera, a w 2005 r. - "Rzeźnię" Mrożka.
Reżyserowała przedstawienia w Teatrze Dramatycznym w Warszawie ("Red" Logana w 2014 r., "Niebezpieczna metoda" Hamptona w 2016 r. i "Ten drugi dom" White'a w 2017 r.). Ostatnio w Teatrze Polskim w Warszawie przygotowała "Dom lalki" Ibsena (2017).
W Teatrze TV zadebiutowała spektaklem "Moje pierwsze honorarium" wg Babla (1995). Potem wyreżyserowała, m.in.: "Mistrza" wg Rutkowskiego (1997), "Portret wenecki" wg Herlinga-Grudzińskiego (1998), "Numery" Tokarczuk (2000), oraz "Kryptonim Gracz" (2007) i "Gry operacyjne" (2009) – na podstawie własnych scenariuszy.
Współpracowała z Krzysztofem Piesiewiczem przy scenariuszach "Piekło", "Czyściec" oraz trylogii "Wiara", "Nadzieja', "Miłość", a z Andrzejem Wajdą przy filmie "Katyń".
Otrzymała wyróżnienie za "Portret wenecki" w Konkursie Polskich Sztuk Współczesnych (1999); Grand Prix za spektakl "Tama" McPhersona z Teatru Studio w Warszawie na 36. Ogólnopolskim Przeglądzie Teatrów Małych Form "Kontrapunkt" w Szczecinie. W 2012 r. otrzymała nagrodę "Don Kichot" za debiut reżyserski W Teatrze Polskiego Radia za "Obłomowa" wg Gonczarowa.
W 2017 r. zdobyła Grand Prix XVII Festiwalu "Dwa Teatry - Sopot 2017" oraz Nagrodę im. Stefana Treugutta.
Premiera "Fryderyka" - 10 września o godz. 21.00 w TVP1.(PAP)
autor: Grzegorz Janikowski
gj/ pat/