Hołd nauczycielom tajnego nauczania złożyli w poniedziałek, w dniu inauguracji nowego roku szkolnego 2018/2019, nauczyciele i uczniowie. Uroczystość odbyła się w Warszawie przed pomnikiem upamiętniającym Tajną Organizację Nauczycielską (TON).
Przed monumentem kwiaty złożyli m.in. przedstawiciele władz Warszawy, Związku Nauczycielstwa Polskiego oraz nauczyciele i młodzież szkolna. Wartę honorową przed pomnikiem zaciągnęła Kompania Honorowa Wojska Polskiego oraz poczty sztandarowe szkół i organizacji związkowych.
W uroczystości udział wzięli m.in. wiceprezes Związku Nauczycielstwa Polskiego Grzegorz Gruchlik, szef mazowieckich struktur OPZZ Piotr Szumlewicz, burmistrz dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy Krzysztofa Czubaszek, przedstawiciele wojewody mazowieckiego, urzędu marszałkowskiego, urzędu, rady i biura edukacji m.st. Warszawy, mazowieckiego kuratorium oświaty, a także nauczyciele i uczniowie warszawskich szkół.
"Składając hołd i pochylając po raz kolejny głowy przed tym pomnikiem, wyrażamy naszą wdzięczność nauczycielom TON za ich heroiczny wysiłek, za wielką zbiorową odpowiedzialność za młode pokolenie" - powiedział podczas uroczystości prezes okręgu mazowieckiego ZNP Tomasz Korczak.
"Na każdej lekcji prowadzonej przez nauczyciela na tajnych kompletach uczniowie poznawali wartość wolności oraz swoją rolę w przejmowaniu odpowiedzialności za przyszłość następnych pokoleń Polaków" - dodał.
Korczak podziękował zgromadzonym za uczestnictwo w uroczystości, podkreślając, że jest to kontynuacja "pięknej tradycji pamięci o wspaniałych polskich nauczycielach".
"Stając dzisiaj przed pomnikiem naszych koleżanek i kolegów, czynimy to w roku szczególnym dla wszystkich Polaków - w stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości. Naszą powinnością i przywilejem jest pielęgnowanie pamięci o odwadze nauczycieli TON i ich uczniów. Niech będą dla nas i kolejnych pokoleń przykładem wspaniałych patriotycznych postaw, oddania ojczyźnie i tym, którzy tworzyć ją będą w przyszłości" - podkreślił Korczak.
Z okazji rozpoczęcia roku szkolnego życzył uczniom sukcesów, rozwijania zainteresowań i poznania nowych przyjaciół, a nauczycielom - wielu powodów do satysfakcji z postępów ich uczniów oraz społecznego uznania dla ich zawodu.
Tajna Organizacja Nauczycielska (TON) była organizacją konspiracyjną. Powstała w październiku 1939 r. Do organizatorów TON należeli przedwojenni działacze Związku Nauczycielstwa Polskiego: Zygmunt Nowicki, Kazimierz Maj, Wacław Tułodziecki, Teofil Wojeński i Czesław Wycech. TON wspierała tajne nauczanie, organizowała opiekę nad nauczycielami i ich rodzinami, gromadziła i wydawała podręczniki, współpracowała z ruchem oporu.
Efektem działalności nauczycieli skupionych w TON było uruchomienie zlikwidowanych przez okupanta szkół średnich, zakładów kształcenia nauczycieli, szkół wyższych, które z konieczności musiały funkcjonować w konspiracji. Prowadzono także tajne lekcje historii, geografii i literatury ojczystej w szkołach powszechnych, które zostały usunięte decyzją władz okupacyjnych.
Z TON związanych było ponad 20 tys. nauczycieli szkół powszechnych, średnich i wyższych. Działali zarówno na terenie Generalnego Gubernatorstwa, jak i na obszarach Polski wcielonych do III Rzeszy oraz leżących za Bugiem. Prawie 10 tys. z nich zginęło podczas okupacji. (PAP)
Autorka: Karolina Kropiwiec
dsr/ kkr/