Wzmocnienie pozycji polskiego sektora na rynku międzynarodowym - to jeden z celów rządowego projektu ustawy o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej, który w czwartek, po pierwszym czytaniu na sejmowej komisji kultury, trafił do prac w podkomisji.
Wiceminister kultury Paweł Lewandowski na czwartkowej komisji przypomniał, że celem wprowadzenia ustawy o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej jest kompleksowy rozwój polskiego przemysłu audiowizualnego oraz rozwój kultury i promocja polskiego dziedzictwa kulturowego na świecie przez finansowe wspieranie produkcji utworów audiowizualnych.
Jak podkreślił, przepisy projektowanej ustawy rozwiążą najbardziej dotkliwy problem polskiego przemysłu audiowizualnego, który mimo sukcesów artystycznych ostatnich lat i postępującej profesjonalizacji produkcji jest narażony na stagnację. Dzięki ustawie wzmocniona zostanie pozycja polskiego sektora audiowizualnego na rynku międzynarodowym, podniesie się konkurencyjność polskich firm działających w branży, a w dłuższej perspektywie nastąpi przyciągnięcie do Polski poważnych inwestycji w tym sektorze. Wpłynie to korzystnie, jak mówił Lewandowski, na szeroko rozumianą twórczość audiowizualną oraz wiele innych dziedzin gospodarki i życia społecznego.
"Podobne regulacje nazywane zachętami finansowymi zostały wprowadzone w znaczącej większości państw europejskich. Ponieważ Polska zostaje jednym z nielicznych krajów rozwiniętych nieposiadających analogicznego mechanizmu wsparcia, opartego na przesłankach ekonomicznych, polski sektor audiowizualny znajduje się w niekorzystnej pozycji konkurencyjnej wobec sektorów audiowizualnych innych państw" - przypomniał.
Przepisy dot. wspierania produkcji filmowej reguluje obecnie ustawa o kinematografii z 30 czerwca 2005 r., która dotyczy twórczości wyłącznie filmowej - szczególnie tej, która ma znaczenie artystyczne. Projekt nowej ustawy zakłada, że bezpośrednimi beneficjentami nowego mechanizmu wsparcia finansowego będą przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w zakresie produkcji audiowizualnej - producenci, koproducenci lub przedsiębiorcy wykonujący usługi na rzecz produkcji, którzy ponoszą koszty realizacji produkcji danego utworu audiowizualnego w Polsce.
Projekt ustawy o wspieraniu produkcji audiowizualnych jest szerszy od ustawy z 2005 r. także przez to, że dotyczy finansowania nie tylko filmów fabularnych, których pierwszym polem eksploatacji jest kino, ale wszelkiego rodzaju utworów audiowizualnych, a więc też dokumentów, animacji i seriali. Realizacja ustawy zostanie powierzona Polskiemu Instytutowi Sztuki Filmowej, do którego zadań będzie należeć przyznawanie, wypłata i rozliczanie wsparcia finansowego w formie refundacji części kosztów kwalifikowanych.
"Nadto do zadań PISF zaliczono gromadzenie i analizowanie danych dotyczących rynku audiowizualnego, co umożliwiać będzie ocenę efektywności mechanizmu, jak również promocję polskiego sektora audiowizualnego oraz Polski jako miejsca realizacji produkcji filmowych w celu przyciągania zagranicznych producentów i inwestorów. Koncepcja działania PISF w obszarze realizacji ustawy jest oparta na najlepszych wzorach z państw Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych, w których od wielu lat istnieją podobne instytucje" - podkreślił Lewandowski.
Środki na wspieranie produkcji audiowizualnych PISF otrzyma z budżetu państwa, roczny budżet instytucji związany z realizacją ustawy to 100-200 mln rocznie. Produkcje będą mogły otrzymać wsparcie rzędu 30 proc. polskich kosztów kwalifikowanych. "Biorąc pod uwagę otaczające rynki szacuje się, że jest to sposób zaangażowania środków publicznych zbliżony do systemów wsparcia przyjętych w innych państwach" - dodał Lewandowski.
Maksymalnie twórcy jednego filmu będą mogli otrzymać 15 mln wsparcia, przedsiębiorcy rocznie zaś - 20 mln zł. Łącznie wsparcie wraz z innymi źródłami pomocy nie będzie mogło być wyższe niż 50 proc. budżetu produkcji. Warunek nie dotyczy jednak tzw. filmów trudnych - filmów i seriali dla dzieci do lat 12 oraz filmów i seriali, które w swoim założeniu promują polskie dziedzictwo historyczne lub kulturowe na świecie. "W tym przypadku udział środków publicznych w budżecie projektu będzie mógł sięgać 70 proc." - poinformował wiceminister.
Jednym z etapów oceny produkcji przed przyznaniem wsparcia będzie test kwalifikacyjny - tzw. test kulturowy - którego głównym celem będzie "zidentyfikowanie przesłanek kulturowych związanych z produkcją audiowizualną oraz ocena wpływu produkcji audiowizualnej na rozwój polskiego sektora audiowizualnego". Punkty w teście będzie można uzyskać m.in. za wykorzystanie polskiego lub europejskiego dorobku kulturowego, lokalizację akcji utworu na terytorium Polski i realizację projektu na terenie kraju, zaangażowanie w produkcji polskich pracowników. Wnioskodawcy, którzy po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku i podpisaniu umowy otrzymają środki na powierniczy rachunek bankowy, będą mieli obowiązek raportować o widzach i zyskach danej produkcji. Celem tego działania jest wprowadzenie nowego mechanizmu badającego oglądalność filmów w Polsce.
Projekt ustawy decyzją sejmowej komisji kultury trafi teraz do prac specjalnie powołanej podkomisji.(PAP)
autorka: Martyna Olasz
oma/aszw/