Poddane renowacji cele Józefa Piłsudskiego i Romualda Traugutta, oryginalny zegarek dyktatora Powstania Styczniowego, biżuteria patriotyczna i stanowiska multimedialne znajdą się na zrewitalizowanej wystawie głównej Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej.
Prace przy wystawie głównej Muzeum trwały od lipca. Ekspozycja została nieco inaczej zaaranżowana, a cele więźniów zrewitalizowane.
"W tych, w których przetrzymywano te najważniejsze postacie, znalazło się bardziej kompletne wyposażenie. Już nie tylko łóżko czy taboret, ale także stoły, świeczki, ubrania, przedmioty osobiste, pióra czy papier listowy" - opowiadał PAP Michał Cieślak z Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej, oddziału stołecznego Muzeum Niepodległości.
Rewitalizacji poddano zwłaszcza cele dwóch najważniejszych więźniów X Pawilonu, czyli dyktatora Powstania Styczniowego Romualda Traugutta i przyszłego marszałka Józefa Piłsudskiego. W miejscu przetrzymywania drugiego z nich na ścianie umieszczono jego biogram i historię uwięzienia w Cytadeli.
"W drugiej sali także mu poświęconej znajdzie się stanowisko odsłuchowe, gdzie będzie można posłuchać nagranych wspomnień Piłsudskiego z Cytadeli Warszawskiej" - relacjonował Cieślak.
W celi Traugutta znajdą się m.in. książeczki do nabożeństwa i krucyfiks, a także oryginalny zegarek dyktatora Powstania Styczniowego i kopia jego okularów. Na ekspozycji przybliżona jest również historia jego życia i działalności.
"Wystawa została także poszerzona o kompleks zagadnień związanych z rewolucją 1905 r. Bardziej podkreślona została też historia Warszawy, czyli kontekst miejsca, gdzie Cytadelę zbudowano i dlaczego została ona zlokalizowana właśnie tutaj. Ekspozycja obejmuje oczywiście nadal te same zagadnienia historyczne to znaczy przede wszystkim samo powstanie Cytadeli jako formy represji wobec Polaków po Powstaniu Listopadowym" - mówił Cieślak.
Zaprezentowana zostanie także oryginalna biżuteria patriotyczna. "Jeżeli chodzi o biżuterię z okresu żałoby narodowej to mamy taki oryginalny +kobiecy komplet+, czyli kolczyki, naszyjnik, bransoletkę i spinkę do włosów. Wśród biżuterii z czasów Powstania Styczniowego dominują łańcuszki z krzyżykami i orzełkami" - powiedział muzealnik.
Ekspozycja stała Muzeum wzbogaci się również o stanowiska multimedialne zawierające poszerzenie informacji zawartych na wystawie np. o wspomnienia więźniów. Ekspozycja zostanie także opisana w dwóch językach - polskim i angielskim.
"Renowacji poddane zostały też tablice informacyjne na zewnątrz. Opisana będzie kuźnia historyczna i wartownia, będzie także informacja o murze, Pawilonie XI, armatach. Ideą naszej ekspozycji jest pokazanie historii miejsca i ludzi, którzy przebywali w X Pawilonie. Zrewitalizowana wystawa stała zostanie zaprezentowana 9 listopada" - dodał Cieślak.
Cytadela Warszawska została zbudowana w latach 1832-1836 z rozkazu cara Mikołaja I po stłumieniu Powstania Listopadowego. W jednym z jej budynków tzw. X Pawilonie umieszczono centralne więzienie śledcze dla więźniów politycznych, w którym przetrzymywano m.in. Romualda Traugutta, Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, ks. Piotra Ściegiennego, Jarosława Dąbrowskiego czy Ludwika Waryńskiego. Kilkaset osób zostało straconych na stokach Cytadeli.
Podczas I i II wojny światowej wykorzystywano ją do celów wojskowych. W okresie międzywojennym i po 1945 roku. Cytadelę użytkowało Wojsko Polskie. X Pawilon wraz z otoczeniem otwarto dla zwiedzających w 1963 roku. (PAP)
autor: Anna Kondek-Dyoniziak
akn/ agz/
