Krzyżami Wolności i Solidarności uhonorowano we wtorek w Szczecinie 34 osoby zaangażowane w działalność opozycji antykomunistycznej w regionie. Wręczono także nagrody „Świadka Historii”. Odznaczenia wręczył prezes IPN Jarosław Szarek.
"Wy tworzyliście historię, ludzie +Solidarności+, ludzie wolności solidarnego Szczecina, Pomorza Zachodniego i Ziemi Lubuskiej" – powiedział Szarek. "Dostajecie w tym roku jeszcze jedno szczególne wyróżnienie; to rok setnej rocznicy odzyskania niepodległości. Szczecin nie ma tej historii; jesieni 1918 r., 1919 r., 1920 r., 1921 r. Okruch tej historii możemy znaleźć na cmentarzu. Tutaj znajdowali swój dom, ci, którzy przybyli zza miedzy, ze Lwowa i Wilna" – dodał.
Jak podkreślił, "Trzeba być solidarnym z przeszłością, bo solidarność naszych przodków w XIX w. z pamięcią o ośmiu wiekach dumnej Rzeczpospolitej pozwoliła im przetrwać. I my też idziemy w przeszłość i dlatego tak ważne jest, żeby to najmłodsze pokolenie było solidarne z tymi dziejami. Dlatego są świadkowie historii, dlatego jest IPN, żeby tego łańcucha pokoleń nie przerywać. To chcemy robić wspólnie z wami, bo jesteście potrzebni, żeby opowiedzieć młodemu pokoleniu o historii. I też temu starszemu, które tak się pogubiło, często nie chce pamiętać, że nazwy ulic nie są dla komunistycznych oprawców i zdrajców. Nazwy ulic są dla polskich bohaterów" – dodał Szarek, wzbudzając oklaski.
Krzyżami Wolności i Solidarności uhonorowano 34 osoby z regionu. "+Bo walka o wolność, gdy raz się zaczyna z ojca krwią spada dziedzictwem na syna+" – powiedział w imieniu odznaczonych Andrzej Naklicki. "Tak, z ojca na syna, czyli z pokolenia na pokolenie. Ten długi marsz pokoleń do wolności, suwerenności i niepodległości to również marsz przez czasy zniewolenia komunistycznego, przez ciemną noc stanu wojennego i walkę. Walkę z systemem narzuconym przez sowieckie bagnety, z partyjną bezpieką. Wówczas to zostaliśmy poddani próbie. Ów dzień próby zastał nas na w domu, w pracy, na uczelniach, czy w szkole" – kontynuował Naklicki.
"Chciałbym na koniec powiedzieć w imieniu wszystkich odznaczonych, że w okresie próby, w okresie zniewolenia zachowaliśmy się jak trzeba" – dodał Naklicki.
Pośmiertnie Krzyżami Wolności i Solidarności uhonorowani zostali: Kazimierz Dobosz, Ryszard Ilkiewicz, Bernadetta Kraśnikow i Andrzej Ogiba. Wręczono także nagrody "Świadek Historii". Jej laureatami zostali: Ryszard Drewniak, Bolesław Pawłowski, Stanisław Wądołowski, Michalak Paweł, a także Polskie Radio Szczecin i Stowarzyszenie Społeczne "Grudzień’70/Styczeń’71".
Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony prze parlament RP 5 sierpnia 2010 r., równocześnie z aktem restytucji Krzyża Niepodległości, do którego tradycji nawiązuje. Po raz pierwszy przyznano go w czerwcu 2011 r. przy okazji obchodów 35. rocznicy protestów społecznych w Radomiu. Nadawany jest przez prezydenta Polski, na wniosek prezesa IPN, działaczom opozycji wobec dyktatury komunistycznej, za działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności lub respektowanie praw człowieka w PRL.
Z kolei nagroda "Świadek Historii" jest przyznawana osobom fizycznym oraz instytucjom i organizacjom z terenu województwa zachodniopomorskiego i północnej części województwa lubuskiego szczególnie zasłużonym dla upamiętniania historii narodu polskiego w regionie oraz wspierających pion edukacyjny IPN w działalności edukacyjnej, naukowej i wydawniczej. Nagrodę przyznaje kapituła, której przewodniczącym jest prezes IPN. Kandydatów mogą zgłaszać instytucje, organizacje społeczne i osoby fizyczne. (PAP)
autor: Kacper Reszczyński
res/ pat/