27 grudnia w kościołach archidiecezji poznańskiej zabrzmią dzwony. W ten sposób uczczony zostanie jubileusz 100-lecia wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Przedsięwzięcie jest wspólną inicjatywą wojewody wielkopolskiego i archidiecezji.
Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. Główne obchody setnej rocznicy tego wydarzenia odbędą się 27 grudnia w Poznaniu przed pomnikiem Powstańców Wielkopolskich. Ich organizatorem jest wielkopolski samorząd. Tego samego dnia, w godzinie rozpoczęcia oficjalnych uroczystości, w kościołach całej archidiecezji zabrzmieć mają dzwony.
"Księża proboszczowie, rektorzy kościołów otrzymają od nas wcześniej taką informację. Zwrócimy się z prośbą, żeby o 16.40 wszystkie dzwony kościelne – począwszy od katedry, ogłosiły ten wyjątkowy moment, jakim jest setna rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego" – poinformował w środę na konferencji prasowej rzecznik prasowy poznańskiej kurii ks. Maciej Szczepaniak.
Jak dodał, dzwony usłyszą także mieszkańcy miejscowości spoza archidiecezji. "Za pośrednictwem pana wojewody zwróciliśmy się także do diecezji, w których działania powstania wielkopolskiego miały miejsce. Mamy nadzieję, że wszędzie tam również zabrzmią dzwony" – powiedział.
Pełnomocnik wojewody wielkopolskiego ds. obchodów setnej rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego Przemysław Terlecki powiedział na konferencji, że wcześniej pojawił się pomysł, by 27 grudnia w regionie zawyły syreny.
"Już wiadomo, że będzie je słychać na terenie całej Wielkopolski od godziny 16.40 mniej więcej przez minutę. Pojawiła się propozycja poznańskiej archidiecezji, by do tych syren dołożyć także dzwony. W związku z tym, że działania powstańcze miały miejsce także poza naszym regionem, mam nadzieje, że będzie je słychać aż pod Bydgoszczą, pod Piłą, pod Zieloną Górą czy Gorzowem Wielkopolskim" – powiedział.
Terlecki przypomniał w trakcie konferencji, że czas, w którym zaczną bić dzwony, nie jest godziną, w której 100 lat temu rozpoczęło się powstanie.
"Powstanie Wielkopolskie nie miało swojej godziny +W+, wskazana przez nas godzina jest symboliczna, należy ją łączyć raczej z momentem rozpoczęcia oficjalnych obchodów z okazji stulecia wybuchu zwycięskiego zrywu. Wiemy jednak, że w 1919 roku, w pierwszą rocznicę wybuchu powstania, kościelne dzwony rozdzwoniły się właśnie o godz. 16.40" – powiedział.
Dr Piotr Grzelczak z poznańskiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej powiedział, że dokładna godzina wybuchu Powstania Wielkopolskiego nie jest znana. "Nie mamy pewności, że była to właśnie godzina 16.40 albo 17.00. Wiemy, że pierwsze strzały padły w okolicach al. Marcinkowskiego i pl. Wolności po zmroku" – powiedział.
Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. W pierwszym okresie walk powstańczych, do końca roku, Polakom udało się zdobyć większą część Poznania. Ostatecznie miasto zostało wyzwolone 6 stycznia, kiedy to przejęto lotnisko Ławica, a w polskie ręce wpadło kilkaset samolotów. Do połowy stycznia wyzwolono też większą część Wielkopolski.
Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, podpisany przez Niemcy i państwa ententy 16 lutego 1919 r. W myśl jego ustaleń front wielkopolski został uznany za front walki państw sprzymierzonych. Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła – z wyjątkiem skrawków – prawie cała Wielkopolska. (PAP)
Autor: Rafał Pogrzebny
rpo/ joz/
