100 lat temu ukazał się pierwszy numer amerykańskiego tygodnika „Time”

"Time" był dziełem dwóch młodych dziennikarzy, Henry'ego Robinsona Luce'a i Britona Haddena. Kiedy rozpoczynali działalność, Hadden kończył właśnie 25 lat; Luce osiągnął ten wiek miesiąc później.

Poznali się jako nastolatkowie w Hotchkiss School, gdzie Hadden, syn brooklyńskiego bankiera, był redaktorem dwutygodnika "The Hotchkiss Record", a Luce, urodzony w Penglai w Chinach, w rodzinie prezbiteriańskiego misjonarza, asystentem redaktora naczelnego. Podczas studiów na Yale - Hadden pełnił funkcję prezesa, a Luce redaktora zarządzającego gazetą "Yale Daily News". W 1921 r., kiedy obaj pracowali dla "Baltimore News", wpadli na pomysł stworzenia magazynu, który teraz obchodzi swoje 100. urodziny.

Chcieli założyć magazyn, który informowałby zapracowanych czytelników w sposób systematyczny, zwięzły i dobrze zorganizowany o bieżących wydarzeniach w Stanach Zjednoczonych i na świecie.

Pierwszy numer "Time'a" ukazał się 3 marca 1923 r. Początkowo Hadden i Luce chcieli nazwać swój tygodnik - "Facts". Jednak w zamyśle magazyn miał szybko dostarczać czytelnikom wiadomości, nawet tym naprawdę zajętym, stąd zmiana nazwy na "Time". Wraz z winietą pojawił się slogan "Take Time - It's Brief" ["Weź Time - jest zwięzły", ale to także gra słów: "Nie spiesz się - to potrwa krótko" - przyp. PAP]. W tym czasie był to pierwszy magazyn informacyjny drukowany co tydzień w Nowym Jorku.

Pierwszą osobą, która znalazła się na okładce "Time'a", był Joseph Gurney Cannon, emerytowany przewodniczący Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych w latach 1903-1911. Wielu uważa go za najbardziej wpływowego mówcę w historii USA - miał taką kontrolę nad Izbą, że często był w stanie pokierować przebiegiem debaty wedle własnego planu.

Wybór Cannona na okładkę wynikał z przekonania Luce'a i Haddena, że ludzie tworzą nie tylko wiadomości, ale i historię.

Pierwszy numer liczył 32 strony i zawierał ponad 200 newsów. Długo przed pojawieniem się internetu "Time" był pionierem wszechobecnych formatów, od krótkich wiadomości (oryginalny prospekt przewidywał, że żaden artykuł nie może być dłuższy niż 400 słów) po quizy i memy.

Format "Time'a" stał się standardem dla większości innych ogólnych magazynów informacyjnych, składających się z dziesiątków krótkich artykułów zwięźle podsumowujących informacje na tematy ważne i interesujące dla ogółu i ułożonych w "działy" obejmujące takie dziedziny jak sprawy krajowe i międzynarodowe, biznes, edukacja, nauka, medycyna, prawo, religia, sport, książki i sztuka.

Podczas gdy Luce umiejętnie budował firmę, Hadden, pierwszy redaktor, naznaczył magazyn świeżym, niemal bezczelnym tonem, który doskonalił w Hotchkiss i Yale. Nie zadowalając się przepisywaniem wiadomości, Hadden i Luce dodawali do nich dowcipu i pikanterii, która sprawiała, że "Time" był tak samo zabawny, jak informacyjny.

Do 1927 r. "Time" osiągnął nakład ponad 175 tys. egzemplarzy sprzedawanych tygodniowo i stał się najbardziej wpływowym magazynem informacyjnym w Stanach Zjednoczonych. Niespodziewanie w 1929 r., w wieku zaledwie 31 lat, zmarł Hadden, pozostawiając Luce'a na czele magazynu. Luce stał się główną postacią w "Time".

Z biegiem lat przybywało stron, a historie stawały się coraz dłuższe. Redaktorzy i dziennikarze Luce'a tworzyli własne historie, zamiast streszczać prace innych. Sekcja biznesowa "Time'a" zapoczątkowała miesięcznik "Fortune" w 1930 r., zaś strona "People", która po raz pierwszy pojawiła się na łamach magazynu w 1932 r., przekształciła się w popularny tygodnik w 1974 r. Ale podstawowa struktura tego pierwszego "Time" - wiadomości podzielone na 14 do 20 działów - pozostała praktycznie niezmieniona aż do redakcji magazynu w 1992 r. i istnieje w zmodyfikowanej formie do dziś.

Charakterystycznym elementem okładki tygodnika jest czerwona ramka. Jednak przez pierwsze cztery lata okładki magazynu były zazwyczaj czarno-białe. Skąd zatem pomysł na czerwoną obwódkę? W latach 30. ubiegłego wieku szefom reklamy "Time'a" powiedziano, że aby tytuł lepiej sprzedawał się w kioskach, na jego okładkach powinny znajdować się "ładne dziewczyny, dzieci lub kolor czerwony i żółty". Tylko jedna z tych czterech opcji wydawała się odpowiednia.

Czerwona obwódka pojawiła się po raz pierwszy w numerze z 3 stycznia 1927 r. I chociaż czcionki oraz logo "Time" zmieniały się przez lata, tylko kilka razy nie zastosowano czerwonej ramki, m.in. w wydaniu dot. 11 września 2001 r. użyto obramowania czarnego.

"Time" znany jest także z przyznawania tytułu "Człowiek Roku". Otrzymuje go osoba, grupa osób lub idea, która w minionym roku miała, zdaniem redaktorów, największy wpływ na wydarzenia w USA i na świecie w pozytywnym lub negatywnym znaczeniu. Pierwszym "Człowiekiem Roku" magazynu był Charles Lindbergh, amerykański pionier lotnictwa, wsławiony pierwszym samotnym przelotem międzyAmeryką Północną a Europą bez międzylądowań (1927). Wśród laureatów byli też m.in. prezydenci Stanów Zjednoczonych, dyktatorzy – Adolf Hitler i Józef Stalin – oraz dwóch Polaków: Jan Paweł II i Lech Wałęsa.

Kilkukrotnie, zamiast konkretnej osoby, wyróżniano zbiorowości lub idee. W 1960 r. tytuł trafił do amerykańskich naukowców, głównie fizyków, w 1969 r. doceniono Amerykanów z klasy średniej, w 2006 r. na okładce pojawił się napis "TY", co miało uhonorować twórców treści w internecie i media takie jak YouTube, Myspace oraz Facebook. W 2014 r. tytuł przyznano osobom zaangażowanym w walkę z epidemią wirusa Ebola w Afryce Zachodniej.

W 2022 r. "Człowiekiem Roku" został prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. Dziennikarze amerykańskiego tygodnika oddali także hołd "duchowi Ukrainy".

"Time" od 1999 r. publikuje również listę 100 najbardziej wpływowych ludzi na świecie.

Tygodnik ukazuje się w kilku wydaniach obcojęzycznych. Wydaje też "Time for Kids", cotygodniowy magazyn dla dzieci.

Dziennikarze magazynu z okazji 100-lecia istnienia tytułu skierowali kilka słów do swoich czytelników. Zwrócili m.in. uwagę, że jedna z rubryk przetrwała cały wiek. Chodzi o kolumnę "Milestones" [Kamienie milowe - przyp. PAP], która odnotowuje przełomowe momenty w historii świata. "Przekraczając nasz własny kamień milowy, jesteśmy zaszczyceni nieustającym zaufaniem naszych klientów i tych, których historie mamy przywilej opowiadać. Jesteśmy wdzięczni naszym kolegom z +Time'a+, którzy dają tym historiom życie, właścicielom +Time'a+ oraz naszym odbiorcom na całym świecie za ich wsparcie dla naszej pracy i misji" - podkreślili. (PAP)

autor: Katarzyna Krzykowska

ksi/ skp/