Wydarzenia pod hasłem „Tu byłam. Joanna”
Cykl wydarzeń poświęconych Joannie Schaffgotsch von Schomberg-Godulla z domu Grycik (Gryzik) zorganizowano na Dzień Matki w Rudzie Śląskiej i Bytomiu. Nazywana „matką śląskiego przemysłu” Joanna Gryzik to jedna z najważniejszych kobiecych postaci śląskiej historii.
Jej nazwisko wiąże się z Karolem Godulą - żyjącym na przełomie XVIII i XIX w. przedsiębiorcą, okrzykniętym mianem króla cynku. Jego spadkobierczyni, Joanna Gryzik, której losy bywają kojarzone z bajkowym Kopciuszkiem, wielokrotnie – m.in. jako żona hrabiego Hansa Ulryka Schaffgotscha - pomnożyła otrzymany w spadku majątek.
Aby upowszechniać jej historię, Regionalny Instytut Kultury w Katowicach – we współpracy z lokalnymi partnerami – przygotował cykl zainaugurowanych już w piątek wydarzeń pod hasłem „Tu byłam. Joanna”. To m.in. sobotnie questing – gra terenowa czy kilkanaście wycieczek w rudzkich i bytomskich dzielnicach: Rudzie, Orzegowie, Goduli i Szombierkach, które swój rozwój zawdzięczają działalności Goduli oraz rodów Ballestremów i Schaffgotschów.
Już w piątek rozpoczęła się dwuetapowa sesja rozmów, poświęcona m.in. różnym formom przetwarzania historii Joanny Gryzik, która w sobotę rozwinie się w dialog przedsiębiorczych kobiet, podejmujących jej dziedzictwo poprzez działalność na współczesnym Górnym Śląsku w obszarze biznesu i działalności społecznej.
W sobotę, w Dzień Matki, w dzielnicy Orzegów odbędzie się „Śniadanie z Joanną", w którym wezmą udział spadkobierczynie „śląskiego mitu przedsiębiorczości Joanny", m.in. dziennikarka Karolina Baca-Pogorzelska, wydawczyni Sonia Draga czy wokalistka Karo Glazer. Ta ostatnia związana jest z fundacją, która rozpoczyna projekt zabezpieczenia i nadania nowych funkcji monumentalnej Elektrociepłowni Szombierki, zbudowanej na początku XX w. przez Schaffgotschów.
Całe wydarzenie „Tu byłam. Joanna” włącza się m.in. w motyw przewodni tegorocznego święta Szlaku Zabytków Techniki Woj. Śląskiego – Industriady. To koordynowana przez samorząd woj. śląskiego coroczna impreza, promująca industrialne dziedzictwo region, wypełniona koncertami, wystawami, zawodami, grami, konkursami czy prezentacjami. Główna część jej dziewiątej, tegorocznej edycji, będzie odbywała się w 25 miastach regionu 9 czerwca.
W tym roku 517 wydarzeń Industriady przygotowywanych jest w 44 obiektach w 29 miastach regionu. Ich motywem przewodnim ma być mniej znane, kobiece oblicze przemysłu. Hasło „Industria jest kobietą” będzie punktem wyjścia do przypominania o kobietach, które kształtowały przemysłowe historie regionu i wpływały na wydarzenia m.in. w dzisiejszych industrialnych zabytkach.
Wśród nich czołowe miejsce zajmuje właśnie Gryzik, której podczas Industriady poświęcona będzie m.in. gra terenowa „Fortuna za jeden uśmiech, czyli jak stać się Joanną Gryzik” w bytomskiej Elektrociepłowni Szombierki, czy film o przemysłowym rodzie Schaffgotschów, pokazywany w rudzkiej kolonii robotniczej Ficinus.
Industriada pomyślana jest jako święto rozwijanego od ponad 10 lat przez regionalny samorząd Szlaku Zabytków Techniki Woj. Śląskiego. Szlak ten skupia obecnie 42 najciekawsze obiekty postindustrialne, rozmieszczone na terenie całego województwa
Dwudniowy minifestiwal „Tu byłam. Joanna” ma jednocześnie inicjować rozwinięcie oferty Szlaku Zabytków Techniki – poprzez utworzenie jego subproduktu: ścieżek tematycznych, zgrupowanych w trasie „Śladami rodów przemysłowych”.
Ścieżki te będą przypominały historie ludzi, których fortuny powstały dzięki kopalniom, hutom, elektrowniom, fabrykom czy browarom oraz pracy bezimiennych robotników i robotnic. Mają prezentować nie tylko dobrze znane obiekty Szlaku, ale także konteksty, ślady i pamiątki, jak pałace, osiedla robotnicze, parki, kościoły i cmentarze, a jednocześnie niektóre mity i legendy. Ścieżka „Tu byłam. Joanna” będzie pierwszą na trasie „Śladów rodów przemysłowych”.(PAP)
autor: Mateusz Babak
mtb/ itm/
