Stateczny i powolny rytm urzędowania dykasterii, czyli centralnych urzędów Stolicy Apostolskiej, odszedł w przeszłość wraz z wyborem Jana Pawła II. Papież-Polak od pierwszych tygodni swego pontyfikatu wprawił je w przyspieszony ruch.
Podczas 16 trudnych podróży na największy chrześcijański kontynent świata, papież stawał wobec dramatycznych realiów społecznych i politycznych końca XX w. w Trzecim Świecie i szukał na nie odpowiedzi, co stało się wielką inspiracją dla jego encyklik społecznych.