85 lat temu - 18 września 1939 roku - Stanisław Ignacy Witkiewicz - Witkacy, autor „Nienasycenia”, „Szewców” i setek obrazów, jeden z największych indywidualistów 20-lecia międzywojennego popełnił samobójstwo w małej kresowej wiosce. Miejsce jego pochówku pozostaje nieznane.
W stolicy regionu świętokrzyskiego upamiętniono 85. rocznicę ataku wojsk sowieckich na Polskę. Główne uroczystości odbyły się przed pomnikiem Matki Polki Sybiraczki, bo 17 września obchodzony jest Światowy Dzień Sybiraka.
Przedstawiciele dyplomacji polskiej i ukraińskiej oraz polskich organizacji w Ukrainie uczestniczyli we wtorek w upamiętnieniu 85. rocznicy napaści Związku Sowieckiego na Polskę w Bykowni pod Kijowem, gdzie znajduje się Polski Cmentarz Wojenny ofiar zbrodni katyńskiej.
Niech pamięć o 17 września 1939 roku będzie dla nas inspiracją do działania na rzecz lepszej przyszłości – powiedział Lech Parell, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, podczas wtorkowej uroczystości upamiętniającej 85. rocznicę napaści Związku Sowieckiego na Polskę, która odbyła się przed warszawskim Pomnikiem Poległym i Pomordowanym na Wschodzie.
Przy pomniku Bohaterskim Matkom Sybiraczkom w Białymstoku odbyły się we wtorek uroczystości w 85. rocznicę sowieckiej agresji na Polskę i obchodzony tego dnia Światowy Dzień Sybiraka. W przemówieniach podkreślano, że zobowiązaniem współczesnych jest pamięć o wszystkich, którzy „byli ofiarami nieludzkiej, sowieckiej polityki”.
85 lat temu, przed świtem 17 września 1939 r., Armia Czerwona, wypełniając sowieckie zobowiązania zawarte w tajnym protokole dodatkowym do paktu Ribbentrop-Mołotow, zaatakowała Polskę. Sowiecka agresja zapoczątkowała dramat setek tysięcy Polaków zesłanych przez okupantów na „nieludzką ziemię”.
Pierwsza z czterech masowych deportacji Polaków na Sybir rozpoczęła się w nocy z 9 na 10 lutego 1940 roku. Przeprowadzona została przez Sowietów, którzy od 17 września 1939 okupowali wschodnie tereny II Rzeczypospolitej. Tego dnia w głąb Związku Radzieckiego wywieziono około 140 tysięcy obywateli polskich. Wśród deportowanych były głównie rodziny wojskowych, urzędników państwowych, pracowników służby leśnej i kolei ze wschodnich obszarów przedwojennej Polski.
Sowiecka napaść na Polskę była realizacją układu podpisanego w Moskwie 23 sierpnia 1939 r. przez ministra spraw zagranicznych III Rzeszy Joachima von Ribbentropa oraz ludowego komisarza spraw zagranicznych ZSRS Wiaczesława Mołotowa, pełniącego jednocześnie funkcję przewodniczącego Rady Komisarzy Ludowych (premiera).
Stworzony i opowiedziany przez młodych ludzi spektakl plenerowy "Sztambuch syberyjski - exodus" przybliżający tematykę sowieckiej agresji na Polskę, Armii Andersa i ludzi, którzy ją tworzyli - będzie można obejrzeć w niedzielę i w poniedziałek wieczorem przed Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku.
Nauka historii, ale też upamiętnienie ofiar sowieckich represji z II wojny światowej - to główne cele rowerowego "Peletonu Pamięci", który w niedzielę po południu przejechał ulicami Białegostoku. Po raz ósmy zorganizowało go Muzeum Pamięci Sybiru.